Vandaag is het twintig juli: het begin van de hondsdagen.
Het is de naam van de warmste periode van het jaar in ons land. De naam komt van het sterrenbeeld Grote Hond.
Vanuit mijn jeugd weet ik dat mijn moeder altijd zei dat etenswaren in deze periode minder lang goed te houden waren: toen er nog geen koelkast in huize Vrieswijk was, ging een pan soep die op zaterdag was gekookt voor de zondag naar de vloer van de koele kelder.
“Aans giet de soep mij mij kapot” zei mijn moeder dan.
De soep is mij één keer kapot gegaan, ook tijdens de hondsdagen.
Gewoon op het gasstel laten staan (het zal zo’n vaart toch niet lopen…?) , de volgende was de soep gaan schiften.
20 juli is dus de eerste dag van de hondsdagen, een belangrijke dag in de volksweerkunde.
Naar verluidt is het weer op deze dag bepalend voor het weer in de zes weken die daarop volgen.
Vandaag is de naamdag van Sint Margriet (Margaretha van Antiochië), die ook wel bekend staat als ‘pisgriet’.
Dat komt van een oude legende, waarin wordt verteld dat Margriet een goede daad had gedaan en dat zij als beloning datgene waar zij mee zou beginnen, zes weken ononderbroken vol zou kunnen houden, zonder ook maar een moment moe te worden.
Ze had bedacht dat ze zou gaan spinnen, dat zou veel wol opleveren.
Maar voor ze begon, wilde ze nog even haar blaas legen……en vervolgens bleef ze zes weken plassen.
Een greep uit de weerspreuken die uit deze legende zijn ontstaan:
- Als de eerste peer komt met St. Margriet,
dan men overal de oogst beginnen ziet. - Als Margriet pist in het riet,
zes hele weken boerenverdriet. - Geeft Margriet geen zonneschijn,
het hooi zal licht bedorven zijn.
- Geeft Margriet geen zonneschijn dan zal het een natte zomer zijn.
- Regen op St. Margriet, dan hebben we zes weken boerenverdriet.
Als we deze oude weerspreuken mogen geloven krijgen we nu dus 6 weken prachtig mooi weer.
Maar de grafieken van Buienradar laten iets anders zien….
PS
Vandaag ook een nieuwe header: een foto van onze zomertuin.
Lot
Mijn dochter woont in Belgie in het plaatsje Sint Margriete, ga toch eens de oorsprong van die naam zoeken.
Ik hou wel van het weer van gisteren dus van mij mag het
Willem
De volksweerkunde kent al een hele lange geschiedenis en zal, ondanks alle technische vooruitgang, ook nog een lang leven beschoren zijn. Gewoon een onuitroeibaar fenomeen, afgaand op de vele boekjes en websites erover.
Ik ben er in ieder geval als kind groot mee geworden en dan niet omdat mijn ouders er veel waarde aan hechtten, maar omdat mijn inwonende opa zijn kennis ervan royaal deelde (aan zijn kleinkinderen voornamelijk). Een van de oudste herinneringen eraan was “Snei op sliek; in dree dagen ies an de diek”. Ik had geen flauw idee wat ‘sliek’ was en evenmin wat een ‘diek’ was. Zo jong was ik nog, maar het klopte wel, want er kwam een vorstperiode.
Om op je hondsdagen terug te komen; ze vallen/vielen altijd in ‘de bouw’ – de roggeoogst-, en een bekende weerspreuk was “’t komp op as een dunderbui in de hondsdagen”, maar ook eentje als “de hondsdagen helder en klaar, geeft een heel goed jaar”. Vond ik een vreemde, want het jaar was al halverwege en ook nog eens in tegenspraak met de snel opkomende donderbui. Om met Bomans te spreken; eenmaal tot wasdom gekomen leerde ik dat een jaar meer is dan de periode van januari tot en met december. Iets vergelijkbaars geldt ook voor”diek
En dan heb je nog de nikserige weerspreuken als ‘maart roert zijn staart’ en ‘als het regent in mei, is april voorbij’, of “alle water dat vandaag valt kan morgen niet vallen”. Lekker troostrijk als je met een zwaar beslagen bril door de regen fietst. Aan die nikserige weerspreuken wil ik nog eentje toevoegen: “Ligt in juni ’t gres/heui in ’t zwad, dan hew mei ok al weer had”, of “Begunt juli nat, ’t is wis, maor dan hew juni ok al weer had”