Categorie: Streektaol Pagina 1 van 12

Veur de Zinnig van juni mussen wij in april al teksten inleveren.
Het thema was ‘Drenten uut de vrömde’.

Maor ik las het niet goed.
Ik las ‘Drenten in de vrömde’ en mus geliek an oonze Drentse femilie in Canada denken, waor wij in 2017 te gast waren en die zich aal nog een beetie Drents vuulden.
Mien verhaal is niet publiceerd; de Zinnig van juni stiet vol met verhalen van Drenten uut aandere dielen van oons land en van de wereld.
Ik haar netuurlijk een verhaal schrieven moeten over oonze schoonzeun Jon, die as Engelsman met recht een ‘Drent uut de vrömde’ is.
Bi’j beneid naor de neie Zinnig? Ie kunt het blad bestellen op webstee van het Huus van de taol.

Mien verhaal hiette ‘Slordig Nederlands.‘

Drie week waren wij in 2017 in Canada. De eerste dagen weuden wij gastvrij onthaald deur familie van Gerard, mien man. In de jaoren ’50 emigreerden tante Roelie (de zus van Gerard zien va) en ome Rieks naor Canada.
Ze kregen vier kinder. De eerste jaoren leefde het gezin redelijk ofzunderd van de buutenwereld en de olders preuten Drents met mekaar en met heur kinder. Oldste dochter Margaret vertelde dat ze in het begun op de legere schoele hiel weinig begreep van wat de juf zee umdat ze nog haost gien Engels leerd haar.

Wij meuken dizze Canada-reize met Gerard zien breur Jan en zien vrouw Lammie.
Deur het Drents dat wij met ’n vieren onderling preuten kwam bij de Canadese femilie de taol uut heur jeugd ok weer naor boven.
Darde zeun Fred preut nog echt Drents, compleet met het inslikken van de e: He’j al eet’n?
Oldste nicht Margaret is trouwd met Luuk. Hij wet nog dat zien olders destieds verhuusden van Limburg naor Canada. Luuk prat dus Nederlands met een prachtige Limburgse tongval.

Het was een heerlijk koeterwaals dat wij met mekaar preuten.
Drents, Nederlands en Engels.
Maor wij begrepen mekaar hiel goed; nao een dag of twee maakten wij zölfs al grappies. Wij gebruukt nogal wat spreekwoorden en gezegden, maor a’j die letterlijk vertaolt kom ie veur verrassings te staon.
“Hij valt deur de maande’, letterlijk vertaold as ‘He falls through the basket’ bijveurbeeld. Het duurt tien minuten veurda’j uutlegt hebt wat dat betiekent…
“Ie lacht joe de buze uut” vunnen wij nao weer een misverstand over olle koeien. “We laugh ourselves the pocket out” reupen de Canadezen en lachten zöch vervolgens inderdaod de buze uut.
“Dat döt e met twee vingers in de neuze!” reup ien van oons tiedens een gesprek. Met ofgriezen weur het deur de Canadezen anheurd. “Two fingers in the nose!?!”
Schoonzus Lammie vertelde dat zij en ik bij de ‘kolle kaante’ van de femilie heuren. Neef Fred trök de wenkbrauwen op constateerde dat dat wel wat metveul: hij vun de onderlinge contacten allesbehalve kold, hij vernam hielemaol niks van die kolle.

Aansum leerden wij ok een Canadees spreekwoord: ‘The nice guy allways finishes last’. A’j te aordig bint bereik ie minder.
Bijna iedere Canadees hef roots in een aander land.
Heur nationaliteit is Canadees, maor daarnaost bint ze bijveurbeeld Schots, Engels, Italiaans, Frans of Nederlands, waor hun veurolders dan ok maor vot kwamen.
Daorum vin ie in elke grote stad ‘specialiteiten-winkels’, met allent producten uut een bepaald land.
In een winkel met allennig maor Nederlandse producten (wij keken oons de oogen uut) weuden Lammie en ik anspreuken op oons taalgebruuk; de mevrouw achter de teunbank vun dat wij ‘slordig Nederlands’ preuten.
Pardon?!? Drents slordig Nederlands?
Wij dachten: “Slordig Nederlands? Wat ’n verstaand!
He’j joezelf wel ies Nederlands heuren praoten mit joen big fat Canadian accent!”
Maar dat zeeden wij niet.
Wij bint per slot van rekening nette en beleefde Drenten.

Meer weten over oonze reis naor Canada?  Ie komt op het eerste blog deur dizze link Canada – 1, daorop vin ie de links naor de aandere 14 delen.

Vandage een verhaol in de streektaol dat ik schreef veur een schriefopdracht in het verleden.
Het thema was ‘Circus’. Zu’n schriefopdracht vin ik altied wel moeilijk; op dit blog schrief ik gewoon wat ik zölf beleef of beleefd heb, maor ik wus niks van het circus. Ben d’r ok nog nooit west.
Het ienige circus waor ik echt wat van wus was het circus waor Dombo rondvleug.
Dit is ’t  verhaal worden:

Het circus dat leven het. 

“….en van opoma een fillem van DOMBO!”
Vier jaor weur ze; de Disney-video van Dombo was heur favoriete kedoogie.
Het liefst zol ze die film alle dagen bekieken, maor dat much niet van mij.
Ien uur tillevisie op een dag vun ik genog en Tik-Tak en Sesamstraot stunnen ’s aomnds al op het programma.
As de grote zussen hen schoele waren ’s middags much zij een halve video van Dombo zien.
Halverwege mus de video uut; de volgende dag zag ze dan de aandere helft.

Het verhaal van Dombo speult zöch af in een circus. In het begun kriegt alle dieren jonkies;  mevrouw Jumbo kreg as leste heur baby, maor d’r is wat met het kleintie: hij hef gigantische oren. Hij wordt deur iederiene uutlacht en kreg de bijnaom Dombo.
As de moeder heur jong op een dag verdedigt tegen sarrende jeugd wordt ze opsleuten: agressief dier!
Dombo blef zunder zien moe en versteuten deur de andere olifanten achter.
“Sielig hè, mama?”
Mien eigen kuuken leefde iedere keer weer intens met met de arme Dombo.
Kwamen d’r traonen as de moeder heur slaopliedtie voor Dombo zung vanachter de tralies van het hok waor ze opsleuten zat.
Dat slaopliedtie mus ik ok zingen as zij ’s aomnds naor berre gung. “Kindje mijn, huil maar niet….”

In de film kreg Dombo een vriend: een moessie, Timmie het e.
Timmie helpt hum waor as a kan: hij sprek hum moed in en verzint ‘acts’ waor het euliefantie an met kan doen.
Dat löp eerst niet goed of: Dombo stuntelt en struukelt over zien oren, waordeur uuteindelijk de hiele tent instort.
Later wordt het echte talent van Dombo ontdekt: met zukke grote oren kan e vliegen!
Hij steelt de show en wordt uuteindelijk de topattractie van het circus.

Ie kunt zu’n Disney-film ofdoen as een kienderfilm, maor d’r zit wel degelijk een bosschup  in.
Oons porkie op de baank leerde dat gieniene volmaakt is.
Dat circusdirecteuren/hoge heren een hoop bombarie produceert maor bijna niks uut stee zet.
Dat het leven hard veur je kan wezen en da’j soms teleurstellings moet verwarken.
Dat vrienden belangriek bent.
Da’j niet bij de pakken neer moet gaon zitten.
Ie moet jongleren, geduld betrachten, balanceren, oefenen, vallen en weer opstaon.
Lachen en janken, applaus en gejoel: het heurt d’r allemaol bij.
Leven is as een circus.

27 is ze nou
Ze genöt van het circus dat leven het.
Slaopliedties huuf ik al lang niet meer te zingen.

Begun december kreeg ik de vraog of ik weer een stukkie wol inleveren veur de rubriek ‘Moi Noordenveld’  in het regioblad ‘de Krant’.
Dan ma’j schrieven over van alles en nog wat, ie zit niet an een thema vast.
D’r weur op mij rekend rond week 3.
Waor moe’j dan over schrieven?

’t Liefst wat actueels, vin ik.
Maor ja, tiedens een corona-lockdown gebeurt d’r niet zo veule.
Het weur een stukkie over mien ofspraok met de kapper; die gung niet deur vanwege corona.
Verder heb ik schreven over het dagelijkse ommetje en hoeveul meuite mij dat soms kost.
Allebeide underwarpen die ik al ies eerder op dizze website under de aandacht heb bracht, as trouwe lezer wee’j inmiddels al dat ik bewegen/sport een noodzaokelijk kwaod vin.
Het is goed veur mij, maor ik doe liever aandere dinge.

…… zunder krenten!

As de bewuste kraante in week drie op de deurmatte valt vin ik het altied wel spannend.
Stiet het d’r in? Of wordt het toch week 4?
Hebt ze het volledig publiceerd, of hebt ze wat weglaoten?
De limiet is 600 woorden, ik haar d’r dizze keer 599.
Dat het d’r in stun wus ik gustermorgen al toen Truus op de parkeerplaots bij de Jumbo zee: “Mooi stukje weer in De Krant!”

Woon ie niet in de buurte, maor wo’j de column toch graag eem lezen?
Hierbij een link naor het PDF met de titel: 2022.01.14 Pap zunder krenten

Wil je elke dag een melding als er een nieuw blog verschijnt?
Installeer dan de RSS-feed app op je telefoon of tablet.
Hier lees je hoe dat moet

Wat is heimweesnei?
Heimwee sneeuw?
Ik wus het niet.
Het was het thema veur de Zinnig van december; het bleek niet een bestaond woord te wezen, maor een woord dat een gevuul mus weergeven.
Ien woord veur heimwee, winter, decembermaond en snei zeg maor.

Wat moe’j daorover schrieven?
Bij dit underwarp stuurde ik een verhaol in waarbij ik dicht bij mijzölf bleef: ik beschreef de karstdagen vrogger bij oons thuus en de ambivalente gevuulens van mien moe daorbij.
Ze vun ’t wel gezellig met die bome en die takkies en die keersies, maor het gaf altied zu’n troep.
En mien moe heul absoluut niet van troep.
Ze was altied wies met een bos bloemen, maor as ’t heur niet meer anstun deur verlept blad of uutvallende bloemen dan lagen ze al gauw under in de container.
En dan die zwarte anslag van al die keersen…. ze gruwde d’r van.
Maor ik hol van waxinelochies en keersen en ik wil het liefst een echte karstboom in huus, dus sinds wij trouwd bint hebt wij altied een echte boom en echte keerzen.

Maor soms zul ik nog zo graag ies ien van de karstdagen bij mien va en moe willen deurbrengen.
’s Mörgens hen de karke, daorna koffie met wat lekkers en later een glassie.
Samen met mie moe in de keuken staon, de afwas doen nao een gezellig kerstdiner.
’s Middags eem met mekaar de Bosweg rondlopen en  um vief uur een Irisch Coffee.
Een boom  klaoverjassen, of scrabbelen of puzzelen.
Het bint veural goeie herinnerings.
Het vieren van kerst hef ja niks te maken met bomen en keerzen, maor alles met het deurbrengen van tied met mekaar en genieten van mekaars gezelschap.
Gelukkig hebt wij dat altijd daon, nou hebt wij wat um op trugge te kieken nou ze d’r niet meer bint.

Het verhaal dat ik instuurde bij ‘Heimweesnei’  heb ik schreven in december 2017, het eerste jaor dat wij karstfeest vierden zunder mien moe, die in oktober van dat jaor overleden was.
Begun november kreeg ik bericht van het Huus van de Taol dat ze mien bijdrage op zullen nimmen in de Zinnig van december.
Haar ik de essentie van Heimweesnei toch goed begrepen.

Wo’j het hiele verhaol nog ies lezen?
Hierbij een link naor dat blog uut 2017: ‘Echte keerzen en een echte boom’
Daor stiet ok een foto bij van mien breurtie en mij under de karstboom in 1965.