Van auteur Lieneke Dijkzeul had ik al een paar boeken gelezen (zie: Dagen van schaamte) toen ik ‘Achterstallig geluk’ bestelde bij Daan Nijman in coronatijd. Het is een deels autografische roman; na het lezen ben ik benieuwd wat wel over Lieneke ging en wat er bij verzonnen is, maar dat is natuurlijk niet echt belangrijk. Het boek vertelt over een een vrouw van middelbare leeftijd wier moeder is overleden. De relatie met die moeder was op z’n minst problematisch geweest. Je maakt in fragmenten kennis met de andere kinderen in het gezin: broers Han en Joes en zus Tammie en je leest hoe ze samen met haar broer en zus het laatste stukje van hun moeders leven hebben meegemaakt.
Herkenbaar. 2017 is nog niet zo heel lang geleden (zie blog 2017) en de beschrijving was treffend.
Bij het opruimen van moeders schuurtje vindt de dochter een paar schoenen en haar eigen dagboek dat ze als kind bijhield. Als lezer wordt je meegenomen in dat dagboek en lees je hoe het gezin destijds functioneerde, maar je beziet de situatie vanuit de positie van een kind. Het meisje schrijft over de sensatie van het leren lezen, de wereld die zich voor je ontsluit als je boeken kunt lezen. Ook herkenbaar. Je leest over de chronische armoede, over het opgroeien zonder vader en de verstikkende afkeuring van de grootouders daarover.
Verder gaat het ook over onvervulde dromen.
Door het lezen van het dagboek kijkt de hoofdpersoon weer met andere ogen naar het leven van haar moeder. Het heeft haar ook iets laten zien over haar eigen leven. Als meisje van twaalf wordt haar bij het afscheid van de lagere school door een verzuurde, hardvochtige non toegebeten: “Het zal voor jou niet gemakkelijk worden om te slagen in het leven”. Toen had ze gedacht: “O nee? Dat zal ik je laten zien”. Onderweg naar huis had ze zich trots, vrij en onafhankelijk gevoeld, vastberaden om wel te slagen in het leven.
De dochter was in weerzin en rancune naar het huis van haar moeder gekomen, ze dacht alleen verlies bevestigd te zien, maar ze haalde er nieuwe levensmoed uit door naar haar huidige leven te kijken met de ogen van dat kind van twaalf. Maak er wat van! Blijf niet hangen in bitterheid en wrok, maar maak je eigen keuzes,
Bij het lezen van dit boek herkende ik veel van wat er allemaal gebeurt in een kinderleven. Dat grote mensen dingen zeggen die je niet snapt. Dat je afhankelijk bent van onderwijzers: sommigen zijn geknipt voor het vak, maar sommigen hebben een desastreuze invloed op kinderen. Dat je loyaal bent aan je ouders. Dat ouders ook gevormd zijn door het gezin waar zij uitkomen. Het maakte mij nog meer bewust van mijn eigen beschutte kindertijd zonder geldproblemen en geen grote zorgen.
Mooi boek; ‘Achterstallig geluk’ is een goed gekozen titel. Het slaat zowel op de moeder als op de dochter. Ik hoop van harte dat de schrijfster dat stukje geluk nog heeft beleefd. Als dat tenminste het autobiografische deel is….
Als nakomertje, mijn broer is 10 jaar ouder en mijn zus 7 jaar, werd ik vooral door hen voorgelezen.
wordt beschreven van twee jongens uit Transvaal, die als zonen van een ‘kafferkoning’ uit Zuid Afrika, in 19e eeuw in Nederland in de kost kwamen. Ook de andere boeken uit deze serie zoals: ‘Hoe de Katjangs op de kostschool van Buikie kwamen’ zouden nu niet meer kunnen. Veel woorden uit die tijd, we hebben het over 1920 tot 1930, zouden nu als zeer discriminerend worden ervaren. De schrijver Schuil, geboren in Franeker in 1875 was o.a. legerofficier in Nederlands Indië. De mentaliteit van die tijd had zijn weerslag in zijn boeken. Als kind is mij dat niet zo opgevallen, ik vond het spannende en avontuurlijke boeken waarbij ik mij vereenzelvigde met de jonge helden, alhoewel ik het wel te doen had met één van de Zuid Afrikaanse jongens, die zich in Nederland heel ongelukkig voelde en veel heimwee had. Nu denk ik hier heel anders over. Discriminatie is uit den boze, maar ik vind persoonlijk wel dat er nu wordt doorgeslagen. Denk hierbij bijvoorbeeld aan het verhaal over het ontslag van trainer Ron Jans in Amerika en dat gesteld tegenover wat de Amerikanen zichzelf denken te kunnen permitteren. Toch is er nog belangstelling voor deze kinderboeken gezien de laatste herdruk in 2018.
Shatterhand’ en vele andere helden was zo spannend, dat alle andere delen werden geleend bij de ‘bieb’ en later zelf gekocht en meermalen gelezen. De vergelijkbare serie, die zich afspeelde in de Arabische wereld met als held Kara Ben Nemsi, kon mij niet boeien. In deze en andere hoofdpersonen kon ik mij niet verplaatsen en dat was een vereiste.
