Categorie: Kerk & gemeente Pagina 1 van 46

Zondagmorgen stond mijn wekker om 06.55 uur.
En ik had een afspraak met Klaas: om 08.10 uur ben ik met de auto bij je.
Om 08.30 uur moesten we namelijk met de cantorij inzingen, want we werkten mee aan de PKN-viering in Roderwolde die begon om 09.30 uur. De Jacobskerk is klein en onder de preekstoel, de enige plek waar een koor kan staan, is maar weinig ruimte.
Verder staan nog banken in, je kunt dus niet schuiven met stoelen om meer ruimte te maken.
Met andere woorden: wij zaten opééngepakt in het liturgisch centrum waar ook de avondmaalstafel, de microfoon, het doopvont en de paaskaars staan. En het was ook nog heilig avondmaal……
Het heeft allemaal ook wel zijn charme.
Er gaan veel makke schapen in een hok en met een beetje voorzichtig lopen en uitkijken waar je je voeten zet kwam het allemaal op zijn (schapen)pootjes terecht.
Karel was gistermorgen multifunctioneel: hij was de organist en hij was de dirigent van de cantorij; hij zat dus wel heel ver van ons af daar op zijn krukje boven bij het orgel.
En van dirigeren was eigenlijk ook geen sprake; hij keek af en toe onze kant op en bewoog zijn lichaam als we moesten inzetten. En hield zijn wenkbrauwen omhoog bij het aanhouden van de laatste noot.

Gistermorgen stond de gelijkenis centraal van de werkers in de wijngaard, die van de eigenaar allemaal 1 denari krijgen, of ze nou werkers van het het 1e uur zijn of pas ter elfder ure aan het werk gingen. Voorganger Sijbrand van Dijk vertelde dat de eigenaar eigenlijk een manager van niks was omdat hij die dag wel vier keer naar de markt ging. Dat had wel efficiënter gekund. Maar hij vertelde ook dat die eigenaar ook vooral keek naar de werkers die op de markt stonden. Die zich zorgen maakten omdat ze die dag waarschijnlijk geen geld zouden verdienen.
Wij kijken in onze tijd alleen maar naar het geld. De economie.
Sijbrand vertelde: “Rutte liet de koning deze week zeggen: “Om te kunnen delen moet er wel eerst iets verdiend worden.” Maar dit ligt volgens mij toch anders: om te kunnen delen moet je eerst kijken. Kijken naar wat er is om te delen.”
Een andere eye-opener in dit verband was het korte verhaaltje voor de preek.
Een aantal studenten studeert af in vak ‘chirurgie’. Ze weten antwoord op alle vragen over het instrumentarium, het menselijk lichaam en de operatiekamer. Alleen bij de laatste vraag ging het mis.  “Wie maakt deze ruimte altijd schoon voor en na de operatie?”
Geen van de studenten wist het antwoord op de vraag. Wat een verhelderend verhaal bij deze gelijkenis.

Je kunt deze viering niet terugluisteren, want in de Jacobskerk is geen opname-apparatuur en geen beamer.
En er is ook geen koffiedrinken na de dienst.
Maar dat deed ik fijn weer thuis, waar nog wat kostgangers van zaterdag waren blijven hangen.

Zondagmorgen tijdens de viering in onze PKN-gemeente werd aan ons gevraagd of we iemand in gedachten wilden nemen waar we ‘niet zo goed mee konden’ en moest je nadenken over vragen als: ‘wat doet die ander dan dat ons zo ergert’ en ‘kan die ander daar iets aan doen’ en ‘kun je er zelf iets aan doen’. ‘Kun je die ander vergeven?’ ‘Wat roept dat bij je op?’
Daarna hoorden we uit de schriftlezing van Mattheus dat we de ander 7 maal 70 maal moeten vergeven.
De lezing uit het nieuwe testament vertelde ons over de razernij van God als hij ziet dat de Israëlieten een gouden kalf hebben gemaakt.
God is zo kwaad, dat hij zegt dat hij het hele volk zal vernietigen, alleen Mozes en zijn familie zal hij sparen.
Maar Mozes stelt zich op als pleitbezorger tussen God en zijn volk en weet de boosheid af te wenden.
Om met de woorden van voorganger Sijbrand van Dijk te spreken: “Wat is het dan goed dat er iemand zegt: ‘Is het nou nodig om zo kwaad te zijn? Wil je zo met anderen omgaan? Is dat wel wijs?”
Ook in onze eigen relaties is het goed om daar bij stil te staan. En dat een ander eens tegen je zegt: “Joh. Hou es op.”

We hadden gistermorgen een feestelijke dienst, want de liturgische kleur was rood!
Dat is bijna nooit, alleen met Pinksteren.
En gistermorgen dus, want er werden twee nieuwe ambtsdragers bevestigd en twee gemeenteleden die een taak gaan vervullen in onze gemeente werden aan ons voorgesteld. Twee andere kerkenraadsleden namen afscheid.
Na de viering stonden ze met z’n zessen opgesteld voor het liturgisch centrum. “Dan kunt u ze feliciteren en iets wijs tegen ze zeggen” stelde de predikant voor.
Ik wist geen wijze woorden; bij het schudden van hun hand heb ik gezegd dat ik blij met ze was.

Wat mij uit deze dienst zal bijblijven zijn de cijfers.
7 maal 70 maal.
Veel wel.
Moeilijk ook.
Elly & Rikkert hebben er in de jaren 70*  een prachtig, klein liedje over gezongen met hun kinderkoor.
Hierbij een link: Tot zeven maal zeventig maal
Tot 7 maal 70 maal
vergeef ik een ander zijn schuld.
Tot 7 maal 70 maal
de Heer heeft met mij ook geduld. 

Nog iets anders: Sijbrand van Dijk is één van de voorgangers in Drenthe die af en toe een korte overdenking verzorgen voor het programma ‘Veur de preek’, iedere zondagmorgen van 08.00 – 09.00 uur op RTV Drenthe.
Vorige week zondag 10 september hield hij zijn eerste verhaal.
Even terugluisteren? Hierbij een link naar het radioprogramma: ‘Hoe dan?‘

* Over de jaren ’70 gesproken: deze week is het week van de jaren ’70 op Radio 5.
Ben je van mijn leeftijd, dan weet je: dat is onze tijd. Genieten dus!

Afbeelding en meer informatie: Wikipedia.

Vorige week kreeg ik een mail die verstuurd was aan het Beamteam van onze PKN-gemeente.
Mijn email-adres staat ook in de groep, omdat ik soms informatie nodig heb voor het bijhouden van onze website.
Het was een foto die dominee Walter Meijles stuurde aan het beamteam voor de viering van vanmorgen, zondag 10 september.
De afbeelding liet ‘Le grandinquisiteur’ zien.
Ik vroeg me af wat dat plaatje te maken kon hebben met de schriftlezingen van de zondag.
De inquisitie roept bij mij alleen maar afkeer op en is een zwarte bladzijde uit de geschiedenis van de kerk.

Het plaatje hoorde bij het verhaal van Dostoievski ‘De Grootinquisiteur van Sevilla’, dat door de predikant in het kort aan ons werd verteld als inleiding op de overdenking.
Dit blog is niet het medium om én het verhaal én de overdenking helemaal weer te geven.
Ben je benieuwd naar de hele inhoud van de viering van vanmorgen, luister dan de dienst terug via het PKN-kanaal van YouTube of via kerkomroep. (zondag 10 september, 10.00 uur Catharinakerk).
Als tegenhanger van het nare verhaal van de grootinquisiteur hoorden we vanmorgen gelukkig ook woorden van Paulus: Laat uw liefde oprecht zijn, verafschuw het kwaad en wees het goede toegedaan. Heb elkaar lief met de innige liefde van broeders en zusters en acht de ander hoger dan u zelf. Laat u niet overwinnen door het kwade, maar overwin het kwade door het goede.

Toen ik na de viering koffie ging drinken in de Deel stond koster Didy stralend koffie te schenken.
Op haar T-shirt stond de samenvatting van de preek.
Liefde voedt je ziel.

Soms heb je niet meer woorden nodig…..

Wat ik nog graag wil delen uit de viering van vanmorgen is het kyriëgebed.
Niet gesproken, maar gezongen.
En niet door de gemeente, maar door musici van Petrus in het land.
Lied 997: En vele duizenden ontheemd.
Staat ‘gewoon’ in het liedboek.
Wat een pareltje.
Hierbij  een link

Vanaf 1 september beginnen alle seizoensdingen weer.
Gisteravond hadden we weer de 1e cantorijrepetitie en gistermiddag zagen we elkaar met het handwerkclubje van onze PKN-gemeente onder de titel ‘Holy Stitch’.
Gistermorgen in de Jumbo moest ik nog bedenken wat ik mee zou nemen als object om door te geven bij het rondje waarbij iedereen vertelt wat ze aan het steken is. Het helpt als je dan iets hebt waarmee je de beurt doorgeeft, een soort ‘kletspot’. Ik gooide een stuk watermeloen en een galiameloen in mijn mandje en bedacht dat ik meloen-sticks ging maken; het was immers warm gistermiddag. Het werd een ‘klets-tupperware-trommel’ die van hand tot hand ging.

Het was heerlijk om elkaar weer te spreken.
Toen ik kwam rond twee uur was het al gezellig in de kring.
Naast alle bekende gezichten die al een tijdje meedoen hadden we ook een nieuwe steekster, die zich via de mail had aangemeld.
Ik moest in de kring echt even zoeken waar ze zat; die zat al gezellig te teuten met haar buurvrouw die ze kennelijk al kende.
We hadden elkaar een maand of 4 niet gezien, dus de zomerervaringen werden uitgewisseld: vakanties, waar stond je caravan dan, hoe is het afgelopen met je heup, ik hoorde dat je in het ziekenhuis hebt gelegen en wat leuk: word je oma?
Verder schoven er drie vrouwen van het vluchtelingengroepje aan, dat gisteren een jaar geleden bij ons in ‘de Bijkeuken’ kwamen wonen.
Zij maken grote vorderingen op het gebied van breien en haken en ook hun Nederlands gaat met sprongen vooruit. Ze kregen een applausje en we klapten ook even voor alle vrijwilligers.

Eén van de gesprekjes van gistermiddag wil ik er graag uitlichten.
Dat voerde ik met Hennie toen we naar buiten liepen.
Zij had het hele vorige seizoen niet aanwezig kunnen zijn, maar was nu gelukkig weer van de partij.
Ze had een knieoperatie ondergaan, maar dat was niet helemaal goed gegaan.
Ze kon inmiddels weer wat lopen, maar mét krukken en nog niet soepeltjes.
“Kun je dan niet beter op een scootmobiel?” vroeg ik haar.
“Ja. Dat is heel lekker en comfortabel, maar dan loop ik helemaal niet meer.
Deze winter ga ik goed oefenen/lopen, want na de winter wil ik graag weer een hondje.”
Ze zette ook alles op alles om weer zelf te kunnen autorijden en ze had haar wekelijkse drumlessen ook weer opgepakt.
Met respect en bewondering luister ik naar haar verhaal en hoop van harte dat ze er begin oktober ook weer bij is.

Kom je wel eens bij ons in het PKN-kerkgebouw Op de Helte? Kijk dan eens naar de muren in de grote hal: daar hangen op dit moment schilderijen van Geke Buist. Zij was er gistermiddag ook bij en vertelde over haar schilderijen; daar zijn in Op de Helte alleen maar kinderen op te zien.
Woon je niet in Roden en ben je toch benieuwd naar haar werk? Hierbij een link naar haar website.

Wel jammer…… Gea gaat verhuizen naar Zwolle.
Zij nam vanmiddag afscheid. Maar gelukkig kun je ook digitaal nog steken en patronen uitwisselen.

Gistermorgen hadden we eigenlijk een PKN-websitevergadering moeten hebben.
Die ging niet door, want de man van website-collega Zwanny was overleden; de begrafenisplechtigheid was woensdagmiddag.
De Catharinakerk zat vol; Henk en Zwanny zijn betrokken gemeenteleden en velen waren gekomen om afscheid te nemen van Henk.

Naast het websitebeheer voor de kerk is Zwanny ook lid van het beamteam; zij verzorgt bijna altijd de presentaties in rouwdiensten; de dominee begon de viering dan ook met de constatering dat het voor haar op zijn minst raar moest zijn om nu ‘aan de andere kant’ te staan.
Zwanny voerde in de afscheidsdienst, naast haar dochter en zoon, zelf het woord.
Ze vertelde dat op kist een bijzonder bloemstukje stond:  een mandje met heide met daaromheen stenen.
Die stenen stonden voor alle stenen die Henk in zijn leven had verzameld: hij kon ze maar moeilijk laten liggen.
Hun hele tuin lag er vol mee, het was Zwanny wel eens te gortig……
Ze zei dat Henk zelf ook ‘een kei’ was; een harde werker, trouw en solide.

Bij hen in huis stond een klein scheepje, een metalen afbeelding die in Henks ouderlijk huis op een kranten/tijdschriftenhouder stond afgebeeld. Dat had hij meegenomen als aandenken aan zijn ouders. Het deed hem denken aan het zingen vroeger met elkaar, o.a. het lied ‘Scheepke onder Jezus hoede’. De zin ‘Wij hebben ’s Vaders zoon aan boord en veilig land voor oog’ was in zijn leven altijd een rol blijven spelen, hij had het altijd zo gevoeld.
In zijn overdenking vergeleek voorganger Walter Meijles Henks leven met een scheepsreis. Henk werd geboren in Oudeschip, een mooie woordspeling in dit geval.  Vooral in het begin verliep de reis met volle zeilen, op volle kracht vooruit.
Henk was de kapitein, maar Zwanny was de roerganger én de kiel, die het schip in balans hield.
Met volle zeilen ga je snel en kom je ver, maar het kost ook veel energie.
Henk ’s levensschip liep averij op door hartproblemen en daarna kwamen die volle zeilen niet meer terug.
Eerst ging het nog op halve kracht, maar later lag het schip vaker en vaker in de haven.

Wat uit het afscheid naar voren kwam was Henks warme en liefdevolle gezin en een netwerk van familie en vrienden dat tijd nam voor elkaar.
Het leven werd gevierd, ook toen de omstandigheden moeilijker werden.
Mooi omschreven werd het 59-jarig huwelijk dat begin deze maand feestelijk werd herdacht, maar er was ook stil verdriet om de vooruitzichten.

Veel ruimte was er voor een werkelijk prachtig foto-in-memoriam.
Met bijpassende muziek, teksten en foto’s uit Henks leven.
Met veel liefde zelf gemaakt door Zwanny, die dit soort dingen als geen ander kan.
Zij heeft hem tot het laatst met haar liefde en zorg omringd, met als apotheose dit foto-overzicht als een eerbetoon aan de liefde van haar leven.

Dit blog sluit ik af met de naam die de predikant had bedacht voor het levensschip van Henk.
“Nee, niet Zwaantje of Zwanny, dat was niks voor Henk.
Wat dacht je van: Donatio Dei?”
Als een geschenk van God; zo heeft Henk zijn leven geleefd.

Om 09.00 uur zaten we vanmorgen al op de fiets voor een tochtje naar Roderwolde; het dorpje ligt 6 kilometer van Roden af.
We hadden het plan opgevat om daar in de Jacobskerk de ochtendviering bij te wonen.
Voorganger was pastor Geertje van der Meer, die sinds oktober aan onze PKN-gemeente Roden-Roderwolde verbonden is als kerkelijk werker. Door onze Hoogersmildiger achtergrond voelt het kerkje altijd vertrouwd. Het kleine orgel, de houten banken, de klok waarvan je het touw hoort schuren en de collectezak aan een steel met een belletje er aan; waar dus ook nog mee ‘gehengeld’ wordt langs de kerkgangers. Ons kent ons in deze gemeenschap. Schijnt de zon door één van de kerkramen hinderlijk in je ogen, dan loop je zelf even naar voren om het gordijn dicht te doen.
Als je de kerk binnenkomt zie je achter op de achterste banken een bord waarvan je anno 2023 afvraagt of mensen dat dan deden. ‘Rooken’, dat snap ik nog wel, maar ‘spuwen’? Een mens is toch geen lama….

Die ’trotse zielen’ uit de titel hebben we vanmorgen niet letterlijk voorbij horen komen, maar de zin ‘..maar ziet van ver met gramschap aan, de eigenwaan van trotse zielen’, (een regel uit Psalm 138) schoot mij vanmorgen spontaan te binnen naar aanleiding van overdenking van Geertje.
Die eigenwaan werd wel genoemd, als de ziekte waar onze wereld tegenwoordig aan lijdt.
We zijn waarden als liefde en solidariteit vergeten in onze maatschappij. Het is vooral ieder voor zich en we zijn speelbal geworden van megalomane wereldleiders en machtigen die niet het collectieve belang, maar alleen het eigenbelang en het verdienen van veel geld voor zichzelf en de aandeelhouders hoog in hun vaandel hebben.
In onze eigenwaan denken we dat we controle hebben over ons leven, maar ondertussen loopt het qua klimaat en de ongelijkheid in de wereld gierend uit de klauwen.
De tekst die Geertje ons vanmorgen voorhield uit Jesaja 57 liegt er niet om. Wie zonder God leeft, zal de rust en vrede van God niet ervaren.
Vandaag de dag zeggen veel mensen, waaronder ook kerkgangers: “Wie zegt dat God bestaat?” en we blijven met onze armen over elkaar zitten. God zegt: je kunt me alleen ervaren en kennen als je naar me zoekt, naar me toekomt en luistert.

Bijzonder in Roderwolde is het klokgelui tijdens het Onze Vader.
Mensen in het dorp die niet in de kerk zijn, weten dan dat op dat moment het Onze Vader wordt gebeden.
Geertje werd er door verrast en dacht dat de klok net toevallig op dat moment luidde, maar nee, dat is bij iedere kerkdienst.
De klok maakt ons attent op het feit dat op dat moment een aantal gemeenteleden in het kerkgebouw aanwezig zijn die ook kampen met eigenwaan, schuldgevoel en dingen niet goed gaan in hun leven. Die God zoeken met een gezamenlijk gezongen lied, met het overdenken van helende/heilzame woorden uit de bijbel en, onder klokgelui, bidden.
Wat een mooie en heilzame traditie.

“Wij worden stil voor de ontmoeting met onszelf, met elkaar en met de Allerhoogste”.
Dat was één van de eerste zinnen die dominee Sijbrand van Dijk uitsprak in de PKN-viering van gistermorgen.
De ontmoeting met elkaar ligt voor de hand: wij waren weer als één van de laatsten weg bij het koffiedrinken na dienst.
De ontmoeting met de Allerhoogste komt tot stand in de gebeden en het zingen, maar ‘met onszelf’?

Nou, ik ben mezelf behoorlijk tegengekomen gistermorgen.
In mijn antwoord op de vraag welke speklapjes ik kies in de supermarkt.
In mijn (vroegere) standpunten in de Zwarte-Piet-discussie en de achterliggende slavernijgeschiedenis.
Hoe reageer ik als er mensen zijn die vinden dat iets anders moet?
De voorganger noemde dat vanmorgen ‘de zachte krachten’.
“We moeten dit anders doen, want er zijn mensen die hier schade aan oplopen.”

Met de predikant vind ik mijzelf vaak terug in zinnen als: “Waarom moet het nou ineens anders? We doen het toch al jaren zo? Wat is daar mis mee?”
Fijntjes herinnerde de dominee ons eraan dat er vroeger in Nederland ook aan heksenverbranding werd gedaan.
Dat er toen ook één iemand opstond die zei dat dat toch eigenlijk niet kon en nu vind iedereen het een absurd idee om vrouwen te verbranden op verdenking van hekserij.

Het was een ontmoeting met mezelf die schuurde.
Ik kan er drie blogs over schrijven, maar dat ga ik niet doen.
Het geeft mezelf stof tot nadenken, ánders denken en daarvoor ga ik naar de kerk.

Heb ik je nieuwsgierig gemaakt naar het verhaal van Sijbrand?
Je kunt de viering terugkijken/luisteren op het YouTube kanaal van onze PKN-gemeente en via kerkomroep.

De dankdienst voor het leven van Diny de Vink (PKN-gemeentelid) vanmiddag bracht mij weer terug bij mijn jeugdherinneringen.
‘Juffrouw de Vink’ was ze voor de 8-jarige Ada Vrieswijk, ze was onze handwerkjuf op de basisschool in Hoogersmilde.
Vanmiddag vertelde zoon Harry bij de herinneringen aan moeder & oma dat ze haar kleinkinderen ook veel textiele werkvormen had geleerd.  “Dan moesten we een klein borduurwerkje maken en we mochten pas buiten spelen als het borduurwerkje af was. En de achterkant van ons borduurwerkje moest ook netjes zijn, dat mochten we niet afraffelen.”
O jah!
Die achterkant!
“Meisjes, de achterkant niét afraffelen!”
En streng dat ze dan kon zijn….
Ik moest weer denken aan die stomme steekjes aan de zijkant van mijn merklap.
Toen was ik het niet eens met juffrouw de Vink, maar ik kreeg mijn zin niet.
Lees er alles over in het blog dat ik schreef in 2015: ‘Jaren ’60 frustraties’.

Dominee Sijbrand van Dijk schetste aan het begin van zijn overdenking ‘de toestand in de wereld’ toen Henk en Diny trouwden in 1959.
De veilige beschutting van de zuil waar je toen bij hoorde, in hun geval de gereformeerde zuil.
Een stevige trouwtekst werd voorgelezen bij hun kerkelijk huwelijk, want ‘je wist alles zeker en had een groot Godsvertrouwen. Wat de toekomst brengen moge, mij geleidt des Heren hand.”
De voorganger vertelde ook hoe de wereld veranderd is en hoe anders we nu denken dan toen.
De ‘hervo’s & grefo’s’ zijn al jaren samen op weg en je kunt je nu niet meer voorstellen dat dat vroeger twee aparte werelden waren.

Diny kon heel mooi handwerken en deed van alles op dat gebied.
In de afscheidsdienst was daar ook uitgebreid aandacht voor; we zagen zelfs een serie foto’s van haar werk.
Na de dienst vond het laatste deel van de plechtigheid plaats op natuurbegraafplaats ‘de Velden’.
Bijzonder om daar te zijn.
Wij hebben daar ook een graf gekocht (zie Mistig, kold en stille) en maakten vandaag voor het eerst op die plek een uitvaart mee.

Na afloop condoleerden we de familie.
Gerard en ik spraken nog even met zoon Henk; die zat vroeger bij ons in de klas en we haalden wat gezamenlijke herinneringen op.
Hij vertelde dat de handwerkjes van oma zorgvuldig verdeeld waren over de kleinkinderen; voor elk kleinkind was een doosje samengesteld met handwerkherinneringen aan oma. Wat waardevol! Ook ik koester verscheidene handwerkjes die mijn oma nog heeft gemaakt en hoe ouder ik word, hoe bijzonderder het wordt dat ik iets mijn handen houdt dat haar handen nog hebben gemaakt.

Er is een foto waar meester De Vink, juffrouw De Vink, hun zoons Janko en Henk en Gerard en ik op staan.
Het is een klassenfoto van klas 3&4 van de Christelijke Nationale School in Hoogersmilde.
Over die klas schreef ik ooit een blog onder de titel ‘Klas van de week’, daar vind je ook de foto.
Hierbij een link:  ‘Klas van de week’.

We deden Diny uitgeleide met het lied ‘Ga met God en Hij zal met je zijn’.
Tenor Gerard links van mij, bas Geert rechts en ik zong de alt.
Wat hebben we dat lied al vaak gezongen en wat heeft het op zo’n moment veel zeggingskracht.