7 september: Gastblog Willem – Mien diensttied (1)

Tiedens het zomerreces stuurde Willem mij nog een gastblog, maor ok dat was in die streektaol, dus dat he’k eem een poossie laoten liggen.
Willem is Drent-in-Gelderland en vaste lezer van dit blog.

Op 5 augustus bedacht ik mij da’k op de dag of 60 jaor leden under de wapens gung.
Een deftige umschrieving van de opkomstplicht wel wij toen nog kenden. Onwillekeurig komt der dan wat herinnerings an die tied umhoog. Ik was van de lichting 64-4. Elke twee maond weur der een stellegie frisse rekruten oproepen um het laand te dienen.

Ondanks da’k ’t grootste diel van mien diensttied as kok deurbracht heb waoraj weinig te maken hebt met militaire riegels en mores, he’k toch een aordige liest van “licht arrest” achter mien naam staon.

Het begunde al in mien recrutentied. Nog gien twee week under de wapens ha’k de eerste straf te pakken; 3 dagen licht arrest. De reden? ‘k Har mien schoenen niet op de juuste menier vortzet. Nou kun mij die straf niks schelen, want wij gungen een dag later veur een week de heide op um te kamperen, al nuumden ze dat bivak. ’t Weur mij wat minder met dat bivak, toen ‘t kampheufd mien gewèer boven in een boom har hangen in de tied da’k de tent an ’t anhemmeln was. Daor teunde ik weinig ontzag veur; veur mien gevuul was ’t gien biezundere prestatie um met een gewèer boven in een boom te klömmen en ik haalde ‘t dan ok zunder ienig bliek van ontzag zo wèer tot de boom oet. Dat bevöl de man niet en ik kreeg een preek da’k mien gewèer altied bij mij hebben mus want ‘as de vijand komp moej je verdedigen kunnen’.  Op mien antwoord dat ik mij ok dan niet verdedigen kun umda’k zölfs nog gien lösse flodders har kree’k ter plekke een week verlenging van mien lichte arrest, want wij waren “onder oorlogsomstandigheden”. Op dat moment he’k definitief besleuten da’k niet hen de kaderschoel wol en dat mien pappe hartstikke ongeliek har met zien verhalen kameraodschap en hoe mooi en veural hoe nuttig ’t allemaol was in dienst.

Met dat besluut kwam even een probleem um de hoek zetten. Ik har toen nog roem 17 maond te gaon en die mussen ie toch wal even op zo’n menier deurbrengen daj niet de hiele dag anleupen tegen de ‘krijgstuchtelijke grèenzen’. De oetkomst van mien dèenkwark was da’k besleut um kok te worden. Ie waren dan verzekerd van wark, want eten wilt ze elke dag allemaol en aj dat goed deden haj weinig umkieken naor de rest van de troep.

Het kostte mij nog aordig wat proten an ’t èende van de twee maond basisopleiding met de selectie-officier um op de militaire kokschoel te kommen, want “jouw bouwkundige vooropleiding is niet echt de ideale basis voor een koksopleiding” . Hoe a’k de man overtuugd heb dat e daor gien geliek in har wi’k niet zo precies meer, maor ik weur oeteindelijk wal plaotst op de kokschoel in Leiden.

De kokschoel is een heufdstuk apart as ’t um straf giet. Het duurde maor twee maond, maor in die twee maond he’k maor tweemaol met weekèendeverlof kunt. De aandere kèern haarn ze wal wat vunden da’k binnen blieven mus; ’t haor te lang, te laat binnen, rookt in de kamer, het bedde niet goed opmaakt, en gao zo nog maor even deur.  Al haj de overtreding op maandagmörgen drekt nao ’t wakker worden maakt, op dunderdagmörgen kwamen ie daorveur “op rapport CC”. Ie kregen dan steevast “drie dagen licht arrest”. As de overtreding arg zwaor was in zien ogen dan weur het 5 dagen, maor de consequentie was altied daj ’t ankommende weekeinde wèer niet hen hoes kunden. Ik geef toe dat Leiden as stad daor niks an doen kun, maor toen’k  zo’n 35 jaor nao mien ofzwaaien een inspectieklus kreeg in Leiden mus ik wal even slikken.  Zo diep zat bij mij de ofkèer van Leiden.

Deel 2 van Willems verhaal verschijnt a.s. dinsdag 10 september.