De waarde van de dag presenteert vandaag en morgen een gastblog van onze neef Cor (in twee delen) over een stukje van zijn familiegeschiedenis.

Mijn naam is Cor Vrieswijk, ik ben een neef van Ada, de zoon van haar broer Henk.
Je zou me kunnen kennen van de blogs over de jaarlijkse uitjes die ik samen met Ada en Gerard gemaakt heb.
Ik ben 21 en studeer geschiedenis aan de Rijksuniversiteit Groningen, daarnaast ben ik nog politiek actief bij het CDA in Assen en jongerenafdeling (CDJA) in Drenthe.
Ik mag mezelf technisch gezien een vierde generatie CDA’er noemen, omdat allebei mijn opa’s en een overgrootvader ook actief zijn geweest bij dezelfde partij.
Het CDA is in 1980 ontstaan uit 3 christelijke partijen: de Katholieke Volkspartij (KVP, de Christelijk-historische Unie (CHU) en de Antirevolutionaire Partij (ARP).
Mijn opa Cornelis (Kees) Vrieswijk was in de jaren 60 actief bij de CHU in Oldenzaal, mij opa Tieme Meints was jarenlang actief bij de ARP, CDA en vanaf 2015 nog lid van de CU in Assen.

1934 – Afscheid van burgermeester De Vries.

Dit brengt ons bij mijn overgrootvader Tekke Cruiming, de schoonvader van opa Meints en mijn moeders opa Cruiming.
Hij heeft in de gemeenteraad van Zuidhorn gezeten namens de ARP gedurende de jaren 30 en 40 en was in de jaren 50 ook nog actief.
Op de groepsfoto van de gemeenteraad is hij van links naar rechts de tweede staande man.
Deze foto komt uit 1934 en is gemaakt tijdens het afscheid van de toenmalige burgermeester De Vries.
Hierbij een link naar de website ‘Zuidhorn in beeld’ waar ik deze afbeelding vond.
Maar T. Cruiming moest vanaf 29 augustus 1941 afzien van zijn functie als gemeenteraadslid in Zuidhorn.
Ongeveer een jaar na de Duitse inval van mei 1940, werden alle gemeenteraden afgezet door de bezetter.
Dat weerhield hem er niet van zich in te zetten voor de goede zaak.

Tekke had naast zijn werk als gemeenteraadslid, een zaak waar hij klokken en horloges repareerde in Zuidhorn.

Op de afbeelding hiernaast zie je een advertentie voor de horlogezaak van Tekke Cruiming (Gereformeerd gezinsblad 24 november 1951)
Naarmate de oorlog voortduurde, begon de bezetter steeds strengere maatregelen te nemen. Een voorbeeld hiervan was dat het vanaf 1943 verboden was om zelf een radio in het bezit te hebben. Deze moesten vanaf dat jaar ingeleverd worden, anders kwam je in de problemen. De Duitsers beheerden de media om hiermee hun propaganda op de Nederlandse bevolking uit te dragen. Ondanks dat kranten zoals het Nieuwsblad van het Noorden spreekbuizen waren van de bezetter, begonnen er vooral vanuit gereformeerde en communistische kringen verzetskrantjes opgericht te worden, zoals Trouw. De gereformeerde Tekke had ondanks de in ingevoerde 1943 maatregelen op het verbod van radio’s, toch in 1944 nog eentje in zijn bezit. (H. Veldman 2002)

Hoe kon hij ondanks dit verbod, toch een radio verborgen houden? En waarom mankeerde er vanaf 1944 zo vaak iets aan de klok in de kerktoren van de hervormde kerk? Dat wordt duidelijk in het tweede deel. Morgen meer!

Bron: Toen fluisterde de toren van Zuidhorn: Over communicatie in bezet gebied – een tweeluik – H. Veldman, Zuidhorn, 4/5 mei 2002.