Categorie: Kerk & gemeente Pagina 7 van 50

‘Cantate’ is de naam van deze zondag, de vierde zondag na Pasen en het woord betekent: “Zingt!”
In deze feestelijke viering werkte onze cantorij mee; om 08.45 uur stonden we al in te zingen.
Bij het inzingen en specifiek het losmaken van de heupen hadden bas Klaas en ik eigenlijk te weinig bewegingsruimte, waardoor we tegen elkaar aan ‘swingden’; we werden er een beetje giechelig van.
Die ruimte kwam in de overdenking weer terug.
Op vrijdag 5 mei stond dit in onze bijbelse dagkalender:
‘Is vrijheid dat alles kan? Vrijheid is iets gezamenlijks. Je kunt niet zomaar, onbedoeld, andermans ruimte bezetten.
Leven in vrijheid is dus rekening houden met elkaar.’
Dominee Sijbrand van Dijk gebruikte niet dezelfde woorden, maar zijn verhaal had wel dezelfde strekking.

Maar eerlijk gezegd was ik vanmorgen veel meer bezig met de muziek.
Je staat constant ‘aan’, want als het ene lied is gezongen is, moet je het andere al weer voor je hebben en alvast bedenken hoe die altpartij ook maar weer gaat en op welke noot we moeten beginnen. Het helpt heel erg om je daar in je hoofd alvast op voor te bereiden.
Is er anders in zo’n viering nog wel eens lied dat ik niet mooi vind of lastig om te zingen, deze morgen was alle muziek die op het programma stond fijn.
Daar komt bij dat Karel Stegeman stralend stond te dirigeren, dat maakt het zingen aangenamer; hij kijkt namelijk ook wel eens zorgelijk, dat is niet bevorderlijk voor onze zang.

Eén lied sprong er voor mij vanmorgen uit en als je in de kerk was, dat weet je welke lied dat was.
We zongen op speciaal verzoek het lied ‘Look at the world’ van John Rutter. Dat wijkt nogal af van wat wij als cantorij anders zingen en ik heb er met volle teugen van genoten: wat een prachtig lied!
Ken je het niet? Hierbij een link naar een perfecte uitvoering van ’the Camebridge Singers’.
We zongen het met Arjan Schippers als begeleider op de piano;  bij het ‘Praise to thee, o Lord for all creation’  liet het lied me een beetje zweven op de muziek, zo heerlijk om dat met elkaar vierstemmig te zingen!

Maar ook de troostende woorden van het lied ‘Zo vriendelijk en veilig als het licht’ deden hun werk.
Op voorhand zei Karel: “Vriendelijk van klank, maar vergeet niet te zingen!”
En bij het lied “Dit is de dag die de Heer heeft gemaakt en gegeven” stond nog een aantekening van de vorige repetitie: “Mensen, dit is joepiedepoepie-muziek, laat het ook zo klinken!”
Dat lukte prima vanmorgen.
Met zo’n kunstenaar als Arjan Schippers als toetsenist is het ‘joepiedepoepie’-gehalte sowieso al wat hoger.
Vanmorgen verraste hij de gemeente door tijdens de collecte ‘We’ll meet again’ van Vera Lynn te spelen.
Het zoemde door de kerk, heel veel mensen neurieden het zachtjes mee.
Daar krijg ik dan kippenvel van.

Wat een mooie viering en wat een geweldige muziek.
Lang zo mooi en perfect niet als gisteren in Londen, maar net zo veelzeggend.

Gistermiddag om 14.00 uur begon de activiteit die ik had aangeboden op de activiteitenmarkt: Bewegen Op Muziek.
Dit stond in de aanbieding:

Bewegen op muziek.
Vergeet de hippe sportpakjes, vergeet de pokkenherrie in de sportschool:
lekker bewegen op muziek uit de jaren ’70 en ’80 met eenvoudige oefeningen in je oude joggingbroek en een fijnzittend shirt.
Als ik het kan…….kun jij het ook.
Een bijeenkomst van twee uur met twee keer een half uur bewegen op muziek met tussendoor uitleg en tips.

We waren met z’n zevenen.
Voorafgaand probeerde ik uit te leggen waarom ik deze activiteit had aangeboden.
Al jaren doe ik iedere zaterdagmorgen een Zumba-sessie in mijn eentje op muziek die ik zelf erg leuk vind.
Van dat dansen op muziek word ik altijd erg blij en dat wil ik graag aan anderen laten zien: kijk, zo leuk is het om lekker te bewegen!
Eén van de vrouwen die zich had opgegeven vertrouwde mij op voorhand toe: “Ik heb me opgegeven omdat ik me vaak zo ongemakkelijk voel tijdens het dansen. Ik beweeg niet zo gemakkelijk en het ziet er vergeleken met anderen vaak zo houterig uit…..”.
Precies.

“We mochten vroeger niet eens dansen!” vertelde één van de deelneemsters “Als je naar de kerk ging hoorde dansen daar niet bij.”
Dat had ik ook wel meer gehoord. In mijn jeugd was dat al niet meer aan de orde, maar mijn ouders heb ik dat ook nog horen vertellen.
Het zit er dus niet zo in bij ons, maar daar trokken we ons gistermiddag niks van aan.
Iedereen deed tijdens de eerste sessie van 7 liedjes (waarbij ik bij ieder nummer uitlegde welke bewegingen er gemaakt moesten worden) enthousiast mee; niet iedereen was er even goed in, maar dat maakte helemaal niets uit.
We zwaaiden met onze heupen, maakten danspasjes links en rechts, strekten armen en benen uit op de maat van mijn favoriete muziek en warmden lekker op!
Tijdens de pauze was er thee en liet ik zien welke yoga-pilatesoefeningen ik iedere morgen doe, dit vooral om te laten zien dat het allemaal niet moeilijk is, maar wel heel goed voor lijf en leden.
Bij de tweede sessie van weer 7 liedjes legde ik het niet allemaal meer uit: doe maar na wat ik doe, het wijst zich vanzelf.

Na twee uur was het wel klaar.
Normaal doe ik altijd maar één Zumba-sessie op één dag, nu waren het er twee, waarbij ik in het begin ook nog veel moest zeggen.
Af en toe was ik ‘mal achter de poeste!’

Nu hoop ik dat ik mijn enthousiasme heb kunnen overbrengen en dat de deelnemers dit blijven doen.
Als steuntje in de rug hierbij link naar blog Zumba 50+ dat ik schreef ik 2020; daarop staan de liedjes van de eerste sessie van gistermiddag, met de bijbehorende oefeningen beschreven.
Benieuwd naar de pilates/yogaoefeningen die ik iedere morgen doe? Hierbij een link naar het blog ‘Een yoga-pilates-clinic in Bakkeveen’, daarop vind je een PDF met een beschrijving van de oefeningen.

Als wij in de kerk een verhaal horen, dan is dat bijna altijd een bijbelverhaal; ook bijna altijd een verhaal dat ik al van haver tot gort ken.
De voorganger neemt dat verhaal als uitgangspunt voor zijn overdenking en vertelt ons wat wij in onze tijd van dat verhaal kunnen leren.
Vanmorgen hoorden we in de viering van onze PKN-gemeente het verhaal van Hank Heijn.
Geen evangelie en ook geen oud of nieuw testament, maar wel een verhaal dat ik dacht te kennen.

Maar ik kende maar een deel van dat verhaal.
Toen eind jaren negentig een soort verkiezing plaatsvond van de meest invloedrijke personen van de 20e eeuw was daarin ook een categorie ‘Minkukel van eeuw’.
Hitler natuurlijk, dat stond buiten kijf, maar daarna was dat voor mij Ferdi E., de ontvoerder en moordenaar van Gerrit Jan Heijn.
Dat je mensen dat aandoet: iemand ontvoeren, hem na een paar uur al doodschieten, met voorbedachte rade zijn vinger afsnijden en die vervolgens weken later naar de familie opsturen.
Daar stond mijn verstand bij stil.
Wat ik niet had meegekregen was dat Hank Heijn, de weduwe van het slachtoffer, Ferdi E. zijn wandaden heeft vergeven.
Er is een boek verschenen met de titel ‘De verzoening’, waarin Hank Heijn haar verhaal doet en begrip toont voor de moordenaar van haar man.

“Je hebt altijd de vrijheid om het goede te doen” zei de dominee daar vervolgens over.
“Als je haat een rol laat spelen in je leven, ben je zelf niet vrij.”

Het verhaal dat vanmorgen uit de bijbel werd gelezen was uit Mattheus: Jezus heeft op de berg een ontmoeting met Mozes en Elia.
Mozes vertegenwoordigde ‘de wet’ en Elia ‘de profeten’; twee belangrijke pijlers in de geschiedenis van Israël.
Voor Jezus waren het voorbeelden waaraan hij zich kon spiegelen.
Op de afbeelding zie je de bloemschikking van vanmorgen: Jezus verbeeld als stormlamp, geflankeerd door twee witte tulpen, die Mozes en Elia voorstellen.

Aan het begin van de dienst vroeg de voorganger aan de aanwezigen wie voor hen een voorbeeld was geweest.
Janny vertelde dat zij van haar vader had geleerd dat je iemand niet moest haten.
Hij had zelf gevangen gezeten in Duitsland, had dus reden genoeg om zijn vijand te haten, maar leerde zijn kinderen dit juist niet te doen.
Wat bijzonder dat iemand dat vertelt, terwijl de overdenking over Hank Heijn nog helemaal niet geweest was.

Soms zijn dingen niet toevallig.
Deze viering zal mij bijblijven om die twee verhalen, die van de weduwe van Heijn en van de vader van Janny.
Als je haat ben je zelf niet vrij.
En dat boek ga ik reserveren in de bibliotheek.

Vandaag is het Aswoensdag, het begin van de 40-dagen-tijd. In onze PKN-gemeente vieren we al jaren op de dinsdag daarvoor het pannenkoeken feest*. Wij schuiven niet alleen graag aan bij die gezamenlijke maaltijd,  maar wij zorgen ook voor 30 spekpannenkoeken. Rond kwart voor vijf maakte ik beslag van 2 liter melk,1 kilo meel en 4 eieren en knipte 44 plakjes ontbijtspek doormidden = 88 halve plakjes = 3 per pannenkoek. En dan maak ik me op voor een uitgekiend bakproces: pannenkoeken bakken met 3 pannen tegelijk. Als in de derde pan spek en beslag zit,  kan ik in de eerste pan het baksel al omdraaien. De hete pannenkoeken laat ik in een juspan glijden die in bak met heet water staat. Het vergt een dik half uur opperste concentratie, maar dan zit de pan tjokvol.

Rond zessen zette ik mijn warme pan bij het buffet en zocht een plekje aan één van de tafels, waar al een aantal hongerigen zaten te wachten. Eten met meer dan 60 mensen aan tafels waar steeds 8 stoelen omheen stonden: gezellig!  Het was de bedoeling dat je steeds op een andere plek ging zitten onder het motto ‘neem uw bord op en wandel’.  Dan zit je steeds naast iemand anders in een ander groepsverband. Het is erg leuk om te zien hoe iedereen zit te smullen van de pannenkoeken en hoe de aanwezigen geanimeerd met elkaar zitten te teuten. Ontmoeting is naast de pannenkoeken ook een belangrijk aspect van deze bijeenkomst. Gerard zei: “We doen dit al een aantal jaren;  het lijkt zo gewoon,  maar het is eigenlijk heel bijzonder om met elkaar zo de 40-dagen tijd in te gaan.”
Er wordt van de aanwezigen een vrijwillige bijdrage gevraagd; dit jaar zamelen we geld in voor pastor Petru in Moldavië, die in zijn dorpje de armoede bestrijdt.

In de komende vastentijd willen Gerard en ik ons op een aantal dingen bezinnen; daarin trekken we niet altijd gelijk op. Ik wil bijvoorbeeld mijn telefoongedrag onder de loep nemen en heb me voorgenomen om ook één week niet te mopperen of me negatief over iets uit te laten.
Wordt vervolgd dus.

* Gerard schreef in 2017 een gastblog over het pannenkoekenfeest onder de titel ‘Pancakeday’, waarin hij uitlegt waar deze traditie vandaan komt.

* een slieve

Zondagmiddag stapte ik rond vijven in de auto met een pan kokend hete groentesoep die ik (in een tas) voor de bijrijdersstoel zette.  De pan was in handdoeken gewikkeld en er zat al een plankje onderin de tas,  dus hij kon in Op de Helte zo op de bar gezet worden: slieve* der in,  scheppen maar. Om 19.00 uur begon de vesper waaraan wij als cantorij meewerkten en we hadden het plan opgevat om voor het inzingen samen te eten. Er was nóg een pan soep, hartige taart en  pizza : lekker en gezellig. Wat een leuk begin van een kerkdienst!

Om 18.00 uur zongen we onder leiding van Karel alles nog even door.
Als we meewerken aan een viering is er altijd wel een lied waar een lastig dingetje in zit, waar Karel op de repetitieavonden veel aandacht aan heeft besteed.
Bij de regel ‘laat ons maar zingen’ bijvoorbeeld zat een tel rust voor ‘laat’. Maar die zagen we niet, tenminste, niet iedereen.
Karel loste dat op door tijdens het dirigeren op die tel een klap op de piano geven ‘die Gij zijt KLAP laat ons maar zingen’. Dat hielp op den duur wel. In mijn partituur had ik er met potlood  ‘klap’ bij gezet. En dan nog was er af en toe een koor lid dat net een tel te vroeg ‘laat..’ zong. Maar zondagavond ging het goed!

Verder was er één lied waarbij wij als alten in het laatste couplet in de laatste noot een halve toon hoger moesten zingen.
Dan klinkt het ineens anders; iets met terts.
Maar je raadt het al, dat vergaten we in het begin ook steeds.
Karel liep dus uit voorzorg halverwege het vierde couplet naar onze stemgroep en begon stralend naar ons te glimlachen.
Dan denk je ‘Wat is er met die man?’ maar dan weet je het ook al weer: ‘Oh ja, de terts in de laatste noot!”

Het mooist vond ik de ‘gouwe ouwe’ (uit 1979) Alles wat adem heeft’ van Antoine Oomen, met de ‘slaande cymbalen en klinkende cimbels’.
Een lied dat zangvereniging Halleluja uit Hoogersmilde (waar Gerard en ik in de jaren ’80 bijzaten) ook al zong en ook de Catharinacantorij had het op haar repertoire.
Na afloop had ik het daar nog even over met een ex-alt die al een tijdje niet meer met ons meezingt.
“Dat lied ken ik nog woord voor woord; wat heerlijk om dat nog eens samen met jullie te zingen!”

Samen zingen; het tilt je een beetje uit boven de dagelijkse sleur.
Vanavond sta ik weer in de laatste rij naast Klaas en Saakje.
Dan leveren we alle muziek van zondag weer in en krijgen we nieuwe muziek: we gaan ons voorbereiden op Pasen.

Vanmorgen sliepen we uit. Vanavond zingen we met de Cantorij in de vesper van 19.00  uur, dus we gingen niet naar de kerk.
Maar ik luisterde wel digitaal naar de viering; breiwerkje en een kop koffie erbij.
“Wie zijn wij dan? Waarom zijn wij er dan?” Die vraag stelde voorganger Sijbrand van Dijk na het verhaal over een vader die in de rampnacht in Zeeland in 1953 zijn koeien nog wilde lossnijden en niet meer terugkwam. En een verhaal dat vrienden hadden verteld over een dorp dat was weggevaagd door modderstromen en dat mensen die er eerst nog waren er opeens niet meer waren. Als we zomaar kunnen verdwijnen, wat stellen wij als mensen dan voor?
Het antwoord was: “We zijn er vanwege de liefde.”
Hij gebruikte daarbij de woorden van Jezus: “Jij bent het zout en jij bent het licht”.
Je doet er toe, door er alleen maar te zijn.
Omzien naar een ander, er voor hem of haar zijn.

En wij waren er niet.
Ineens trof mij het beeld: jij bent het zout.
Zout maakt het eten smakelijker en jij maakt het verschil in het dagelijkse leven.
Maar dit zout zat op de bank met het breiwerk en de koffie.
Dit zout zat in de pot.
Laatst hoorde ik een collega vertellen dat ze na corona niet meer naar de kerk ging.
“Ik kijk thuis naar de kerkdienst, dat vind ik wel net zo gemakkelijk; het scheelt me een hoop tijd!”
Maar als je deel uit maakt van een kerkelijke gemeente en je blijft altijd thuis, dan zit jouw zout nog in de pot.
Het is wel zout, maar het doet niks.

Bovenstaande verklaart gelijk de ietwat bijzondere titel van dit blog.
Dus mens: kom uit die luie stoel, zout: kom uit die pot!
Neem deel aan de maatschappij, ga er uit, spreek andere mensen en ‘wees er’.
En die oproep geldt niet alleen voor kerkmensen: onze maatschappij schreeuwt om deelnemers, vrijwilligers, helpende handen en luisterende oren.
Wees het zout.

Wat is wijsheid?
Paulus heeft het daarover in zijn brief aan de Korinthiërs.

In het kader van dat onderwerp citeer ik vandaag twee delen uit de viering van onze PKN-gemeente gistermorgen, die ons iets zeggen over wijsheid.
Het eerste is een klein gedeelte uit de overdenking van voorganger Sijbrand van Dijk, die een voorbeeld aanhaalde over een bovenmeester en oud leerling.

Wat wijsheid in de kern raakt, is dat wijsheid een levenshouding is, waarmee je de ander zoekt.
Het is geen kennis; je hoeft niet heel erg gestudeerd te zijn.
Het is ook geen slimmigheid, dat je de weggetjes kent, maar het is een soort aardsheid: ik ben een mens en daarom herken ik jou zo en vormen wij samen een gemeenschap.
Een aantal jaren geleden overleed in het dorp waar ik toen woonde de echtgenote van de voormalige bovenmeester.
Over die bovenmeester waren heel veel verhalen. Geen heel erg positieve verhalen. Het was nogal een moeilijke man en veel van zijn leerlingen waren bij hem te kort gekomen, door hem gekleineerd. Velen van hen hadden daar in hun latere leven last van gehad en voelden dat hij hen niet groot had gemaakt.
Bij de begrafenis van zijn echtgenote was één van die leerlingen ouderling van dienst.
Ik wist hoeveel moeite hij met die meester had gehad, maar die hele dag was hij voor zijn voormalige bovenmeester hartelijk en warm; in de consistoriekamer bad hij een werkelijk ontroerend gebed voor die bovenmeester.
Ik vroeg later aan hem: “Vond je het niet moeilijk om zo persoonlijk en intiem voor hem te bidden?” en toen zei hij: “Nee,  ik vond het niet moeilijk, want toen ik daar stond dacht ik: Ja jij bent ook een man die nu zijn vrouw is verloren en toen moest ik aan mijn eigen vrouw denken en hoe ik van haar hou en hoe kwetsbaar het is.” Toen schoot hij even vol en zei: “Toen ik dat besefte kon ik  voor hem bidden met heel mijn hart.”
Als je bidt voor een leraar die jou te kort heeft gedaan, omdat je ziet dat hij een mens is net als jij, dat is denk ik een grote wijsheid.

Het tweede gedeelte is de brief die Sophie had geschreven op de kindernevendienst: wat zou jij willen schrijven aan de gemeente als het over God gaat?

Beste mensen,

Wat vindt God belangrijk voor mensen?
Dat er vrede is, dat we lief zijn voor elkaar, dat we elkaar helpen, dat we niet liegen en dat we er voor elkaar zijn.

Sophie kreeg spontaan een applaus van de gemeente.
Ergens in de bijbel staat: ‘Wat voor wijzen en verstandigen bleef verborgen, is aan kinderkens geopenbaard.’
Het is geen kennis, het is geen slimmigheid.
Het is een levenshouding waarmee je de ander zoekt.