In juni 2018 brachten wij onze zomervakantie door in Ferch, een dorpje ongeveer 30 kilometer onder Berlijn; daarover schreef ik destijds al een aantal blogs (vanaf 6 juli 2018).
Bij mijn concepten voor het blog op deze website stond nog steeds de aantekening: ‘brood bakken oven Ferch’.

Midden in het dorp stond namelijk een ouderwetse ‘gesämtliche backofen’ waar vroeger door families gezamenlijk brood in werd gebakken. Families of leefgroepen hadden in voorgaande eeuwen in de dorpen en steden een gezamenlijke oven, die vaak wat verder van de huizen afstond wegens het brandgevaar. Die oven werd op bepaalde tijden opgestookt; ieder gezin legde zijn eigen brooddeeg daarin. Zo hoefde je maar één keer te stoken en hadden meerdere gezinnen brood.
In Ferch had men van dat ‘sämtlich brot backen’ een traditie gemaakt.
Eén keer per jaar organiseerde het Kulturforum Schwielowsee een broodbakfeest, waarbij de oude oven nog werd gebruikt.
Bij de oven stond een informatiebord over brood bakken waar ik las hoe het brood zich door de eeuwen heen heeft ontwikkeld.

Brood is er namelijk niet altijd al geweest.
In de prehistorie maakten de mensen in Europa een soort brij van gemalen graan en water. Dat aten ze dan in die vorm, maar later ontdekte men dat je het ook warm kon maken en dat het dan lekkerder werd.
Het deeg werd iets dikker gemaakt en dat legde men dan in flarden op hete stenen in hete as, zodat een soort koek ontstond. Dat moest je dan wel warm eten, want koud was het heel hard en niet meer te kauwen.
De Egyptenaren ontdekten rond 2300 voor Christus het zuurdesem, waardoor je het deeg kon laten rijzen en het brood dus luchtiger werd van structuur.
Dit bereidingsproces verspreidde zich heel langzaam via Griekenland en Rome over Europa, maar het duurde nog tot de 8e eeuw na Christus voor in Noord- en Midden Europa de graan-brij door brood werd vervangen.

Helaas hebben wij in 2018 het brood-bak-feest gemist, maar ik nam het verhaal toch mee voor mijn blog. Je staat er toch nooit zo bij stil hoeveel eeuwen het heeft geduurd voordat brood werd wat het nu is?
Lekker vers brood, zo uit de oven.
Heel gewoon voor ons, maar ook heel lekker.
Beslist de moeite waard om één keer per jaar een feest voor te organiseren.