20 juli: Lezer van de maand – Jaap Ruitenbeek

Hoe kennen wij elkaar?
Wij kennen Ada en Gerard van de kerk, het kinderkoor, de cantorij en het kwartet waar in we samen zongen.

Waar en wanneer ben je geboren?
Ik ben geboren in Delft in de Nieuwe Kerkstraat op 16 Januari 1940 als vierde kind van Pieter en Maaike Ruitenbeek.

Verliefd, verloofd, getrouwd?
Gladys en ik hebben ons verloofd in augustus 1965 en zijn getrouwd  op 21 december 1966 in Delft. Wij hebben 5 kinderen gekregen n.l. Dorien, Pieter Jaap, Jasper, Jos en Janneke  en later kregen we 6 kleinkinderen in de leeftijd van 2 t/m 18 jaar.

Levensfase
Ik ben in 2001 met de VUT gegaan en sinds 2005 gepensioneerd.
Momenteel doe ik werk voor het beamteam en zing ik in de Cantorij Roden. Ook zing ik  in een landelijk mannenkoor waarmee wij eens in de 3 weken een zaterdag repeteren in Harderwijk, met dit koor hebben we 4 concerten in het jaar in een willekeurige plaats in Nederland.  En niet te vergeten : ik ben hobby imker geworden!

Wat wil je graag met de lezer delen?

Ik krijg altijd veel vragen over de bijen en ik wil iets vertellen over het leven in de bijenkast. Dus hierbij mijn bijdrage: hoe werkt het in de bijenkast?

Een bijenvolk bestaat uit  één koningin, tienduizenden  werkbijen en enkele honderden darren. De koningin is duidelijk te herkennen, zij is veel groter  dan een werkbij.
In tegenstelling tot onze vroegere koningin is de bijen-koningin geen koningin omdat haar moeder het was, maar elk larfje in het bijenvolk maakt een evenredige kans om koningin te worden.

Dat gaat zo: een koningin, (de enige vruchtbare bij)  legt per dag zo’n 2000 eitjes, die na drie dagen allemaal uitkomen en dan larven worden en daar begint het proces.

De eitjes die uitgekomen zijn worden larfjes genoemd en worden allemaal gevoed door  vrouwtjesbijen(de werksters). Maar enkele larfjes krijgen extra voeding, de zogenaamde koninginnen gelei. Dat is een goedje dat ze zelf bij zich dragen in hun voedersap klieren. Deze larfjes groeien uit tot koninginnen en na 15 dagen komen ze uit hun cocon.

De oude koningin heeft dit aan zien komen en is met de helft van het volk vertrokken.
Na ongeveer 8 dagen is de jonge koningin geslachtsrijp en gaat zij opzoek naar de darren voor de bruidsvlucht. Deze darren hebben zich ergens op een plek verzameld en wachten daar of er een koningin langs komt vliegen. Als het zo ver is vliegen zij met z’n allen achter haar aan; dit kunnen wel honderden darren zijn!
Dan wordt de koningin in de vlucht bevrucht door enkele darren (tussen de tien  en de twintig). Voor die  darren  is het leven dan afgelopen; die hebben hun kunstje volbracht en gaan dood. De koningin kan voor de rest van haar leven (4 tot 5 jaar} eitjes leggen.

De rest van de larfjes die over blijven  worden na het uitkomen (22dagen) eerst werkbij en gaan  3 weken binnendienst doen.
Dit werk bestaat uit larfjes voeren, cellen bouwen en schoonmaken en op wacht staan.
Daarna gaan ze de buitendienst in en worden ‘haalbij’; dan gaan ze stuifmeel en nectar verzamelen en opslaan in de raten voor de larven en de wintervoorraad.
Na 3 weken in de buitendienst gewerkt te hebben sterven de haalbijen en worden ze weer opgevolgd door nieuwe werkbijen Eind augustus worden de darren die nu overbodig zijn geworden gedood of verjaagd, zij hebben geen nut meer (darrenslacht).

Jaap bij zijn bijenkasten.

En de koningin?
Die blijft eitjes leggen, zo’n 2000 per dag tot eind oktober/begin november; eind januari begint ze weer te leggen. 2000 lijkt veel,  maar de winterbijen (die ongeveer 6 maanden leven) sterven nu langzamerhand en dan begint het hele proces weer opnieuw.

In februari-maart, bij een temperatuur van ongeveer 12 graden, komen alle bijen naar buiten voor de zogenaamde reinigingsvlucht om zich te ontdoen van de opgeslagen fecalien.

Detail van de bijen.

Dit is een prachtig gezicht voor de imker: al die bijen voor zijn kast zien dansen is voor hem een teken dat hij voorzichtig een voorjaars inspectie kan houden.

Het is misschien wel goed om te vertellen dat de imker regelmatig de honing uit de raten slingert  en deze zodanig bewerkt dat ze te consumeren  is.

Het verlies van de honing wordt gecompenseerd door de bijen in september ongeveer 12 kilo suiker te voeren zo dat ze weer wintervoorraad hebben.
Ik heb geprobeerd om een zo goed mogelijke indruk te geven van het leven in de bijenkast. Als er dingen zijn die je nog wilt weten ben ik altijd bereid om uitleg te geven.