Toen ik vrogger as kiend wel ies met mien olders in Duutsland was, verteul mien va altied da’j vlak over grens gewoon joen eigen streektaol kunnen praoten.
Dat deur hij dan ok.
Hij preut vloeiend Duuts, maor hij vun ’t mooier as ’t in ’t Nedersaksisch kun.
Hij verteul oons daorbij van het Noord Europese Hanseverbond uut de dattiende en vittiende eeuw; het Nedersaksich was toen een taol die praot weur in het hiele handelsgebied van dat verbond.
Netuurlijk ha’j toen ok al verschillende dialecten. In Grunn’n was de tongval wat aans as in de Achterhook en in Oldenburg en Bremen preuten ze aans as in Lübeck en op Rügen, maor het was ien taol en de luu kunnen mekaar goed verstaon.
In de dierentuun in Nordhorn nam ik de proef op de som.
Tegen de vrouw die oons koffie kwam brengen in de harbarg begunde ik het Drents en zij preut in het plat-Duuts terugge.
Maor dat was biezunder!
Netuurlijk mussen wij het er toen ok eem over hebben.
Zij verteul dat Nedersaksisch praoten allent maor kun met luu van de oldere generaties* die de streektaol nog leert hebt.
De jongelui leert het tegenwoordig niet meer. Heur kinder niet en oonze kinder ok niet.
Ie woont in Duutsland en dan praot ie Duuts of ie woont in Nederland en ie praot Nederlands, d’r zit gien grensgebied meer tussenin.
Zunde zunde zunde, daor waren wij ’t wal over iens.
Maor wij kunt het ok niet meer truggedreien.
Hoe dat tegenwoordig giet weur duudelijk deur neef Cor (15).
Hij wol wat kopen in een winkeltie bij een tankstation met körtingsbonnen die as hij bij het toiletbezuuk kregen haar.
Hij prebeerde dat in ’t Duuts uut te leggen an de medewarker bij de balie, maor die begreep hum niet.
“You can try it in Englisch” zee e tegen Cor.
Maor dat was fijn, daor kun Cor zich prima in uutdrukken en ze begrepen mekaar direct. .
Toen wij ’s aomnds an de schnitzel met zwiebeln zaten in Emlichheim kun ik met die mevrouw ok gewoon in de streektaol communiceren.
Cor vun het fascinerend; hij zat d’r met verstaand naor te luusteren.
Zu’n gesprek haar e ja nog nooit heurd.
“Kan ik dat Drents ook nog leren tante Ada?”
Nederlands en Duuts bint limtige taolen en die bint an verandering onderhevig.
Wij wilt het Nedersaksisch ok graag limtig hollen, maor de warkelijkheid vertelt een aander verhaol.
Taol is ja communicatie.
En as de jongste generatie mekaar nou niet begrep in heur eigen taal maor wel in het Engels…….. wat is dan het probleem?
* confronterend um te constateren dat ik daor dus ok bij heur…..
Geef een reactie