Op de activiteitenmarkt van onze PKN-kerk had ik niet alleen iets aangeboden, maar ik had ook iets gekocht: een wandeling met Dea.
De titel was ‘Op stap met de monniken’; we zouden iets te horen krijgen over ‘Terheijl’, over de geschiedenis van de omgeving en misschien ook nog iets over de planten en bloemen die we zouden tegenkomen (Dea is docent biologie). Zaterdagmiddag 15 april was het zover: er stond een koude noordenwind en de zon liet zich niet zien, maar met jassen, mutsen en sjaals hielden wij ons al wandelend wel warm.

Op voorhand een klein stukje geschiedenis:
Terheijl is een buurtschap ten zuiden van het dorpje Nietap en het hoort bij de gemeente Noordenveld.
In de 15e eeuw hoorde Terheijl, dat destijds bestond uit een kloosterboerderij, (ook wel uithof genoemd) en een steenbakkerij, bij het klooster van Aduard, het was een soort dependance.

In tegenstelling tot wat ik dacht betekent de naam Terheijl niet ’ter helle = in de hel’, maar helle betekent: laagte, poel of helling.
De abdijhoeve Terheijl werd na de vernietiging van het klooster van Aduard een borg, die in 1850 werd afgebroken.
Nu staat daar ‘Huize Terheijl’; de gracht die vroeger om de uithof lag is nog aanwezig.

Huize Terheijl ann0 2023

Toen we nog stonden te wachten op de laatste deelnemers werden er al wat vragen beantwoord.
“Was het niet ver lopen vanaf Aduard?”
“Mensen liepen dat stuk niet, heel veel vervoer ging over het water, bijvoorbeeld over het beekje ‘de Zwarte Rijth’ wat hierachter ligt.”
Onderweg vertelde Dea ons o.a. over de lekenbroeders die hard moesten werken en geld verdienden voor het klooster met  turfproductie, kleiwinning en baksteenfabricage.
Maar even zo vrolijk vertelde ze daarna weer een verhaal over bomen langs de kant van weg, de wilde kers bijvoorbeeld;  waaraan je die kon herkennen en waar die groeide.
Om vervolgens weer te switchen naar de niet zo frisse praktijken van de Aduardermonniken die het in hun tijd niet zo nauw namen met de markegrenzen en regelmatig aan  ‘landje-pik’ deden.

We wandelden door een gebied waar ik al wel vaker heb gefietst, maar nog niet zo vaak had gelopen; we liepen over de Toutenburgsingel met aan het eind de vroegere herberg ‘de Toutenborg’.
Fiets ik zo vaak bij langs, wist ik helemaal niet! Meer weten? Lees dan dit artikel op de website Groninganus.
Aan het eind van de wandeling liepen we nog langs de pingo-ruíne ‘het Vagevuur’ en tenslotte bezochten we het labyrint: een stenen kunstwerk in het gras dat is gebaseerd op de kathedraal van Chartres. Het symboliseert de levensweg die we als mens doorlopen en is een eerbetoon aan de monniken van Terheijl.
Bij het schrijven van dit blog verdwaalde ik regelmatig in de informatie die ik vond; als je van geschiedenis houdt klik je van het één naar het ander en ben je zomaar een uur verder.

Geen spijt van mijn deelname aan deze activiteit!
Het mes snijdt aan vele kanten: een mooi stukje geschiedenis over mijn woonomgeving geleerd, lekker in beweging geweest, het goede doel gesponsord én…. in het kader van ‘ontmoeting’ een aantal gemeenteleden gesproken!

Meer weten over het klooster van Aduard?
Lees dan het blog dat ik daarover schreef in 2016.
Daarop vind je een link naar hun website ‘Kloostermuseum Sint Bernardushof’.