4 november: Gastblog Harriët – Het geluk van Bruno.

Vandaag presenteer ik met trots een gastblog van dochter Harriët.
Het overschrijdt schromelijk het aantal woorden dat ik dagelijks gebruik, maar het is dan ook een goed verhaal!

Het geluk van Bruno

Ik heb een bekentenis te maken: ik hou van kattenfilmpjes.
Sterker nog, ik houd niet alleen van kattenfilmpjes, ik hou van filmpjes waar je je warm en pluizig van gaat voelen.. ik houd van alle hartverwarmende, aandoenlijke, mij aan het huilen krijgende filmpjes op heel het grote tranentrekkende internet.
Ik hou van filmpjes waarin chagrijnige oude mannen een kitten cadeau krijgen, ik hou van filmpjes waarin honden hun van de oorlog terugkomende bazen weer terug zien, ik hou van  filmpjes waarin mini-papegaaitjes gered worden doordat ze maanden met de hand gevoed worden. Ik kijk er naar, ik huil er om, ik voel me goed.
Kom maar door.

Zo kreeg ik laatst een filmpje doorgestuurd over een dakloze man die een goede band krijgt met een hond.
Dat hoef je mij geen twee keer aan te bevelen, dus ik pakte mijn zakdoeken en begon met kijken.
Mocht je mijn liefde voor tranentrekkers delen:  hier is de link

Lukt het niet? Dan is hier de samenvatting.
De man die het filmpje maakt heeft een hond genaamd Sora.
Op een dag rent Sora vooruit en springt enthousiast af op een dakloze man in een tentje, Bruno genaamd.
Het is al snel duidelijk dat er een band is tussen Sora en Bruno.
Ik jas even het filmpje van 5 minuten er doorheen: de eigenaar van Sora zet een actie op om Bruno te helpen met zijn leven, zamelt geld
in en Bruno heeft inmiddels zijn leven op de rit.
Ik was net mijn zakdoek aan het wisselen toen de volgende conclusie in de ondertitels verscheen:
Bruno heeft zijn eigen geluk gecreëerd door te glimlachen naar mijn hond.
als Bruno niet vriendelijk was geweest,
als Bruno niet had geglimlacht,
dan zou niets hiervan gebeurd zijn.

Die boodschap liet ik even op me inwerken en scrolde wat door de reacties.
Iedereen was het met deze conclusie eens.
Bruno had iets goed gedaan. Bruno was duidelijk een goed man en daardoor was hij gered, nee, hij had zichzelf gered.
Dat vond ik vreemd.
Ik weet niet of je het met me eens bent, maar ik denk niet dat als opeens alle daklozen gaan glimlachen naar voorbij lopende honden opeens iedereen een huis heeft.
Sterker nog, als ik het zo zeg is het absurd.
Nou, ok, misschien neem ik het te letterlijk. Niet alleen het glimlachen dan, maar iets anders.
Iéts anders goeds moeten ze doen en dán kunnen ze hun eigen geluk creëren.
Misschien gewoon.. een goed mens zijn. En dan moeten ze natuurlijk iets praktisch doen waaruit blijkt dat ze dat zijn.

Hoe komt het dat het zo ongelofelijk moeilijk is om te accepteren dat Bruno ontzettend veel geluk heeft gehad?
Hoe komt het dat we niet zien dat de meeste mensen die aan de grond zitten simpelweg geholpen zijn met hulp van andere mensen.
Hoe komt het dat we niet kunnen zeggen: “dat was een mooi verhaal over een dakloze man die geluk had en geholpen werd.”
Stel dat de baas van Sora dat had gedacht. Ik denk niet dat dat makkelijk was geweest voor hem.
Niet omdat het niet voor de hand ligt, maar door de verstrekkende gevolgen die dit heeft voor zijn overtuigingen.

Hij had dan namelijk moeten geloven dat er geluk bestaat.
Dat Bruno iets goeds is overkomen waar hij niets aan kon doen. Dat is ergens een beetje oncomfortabel. Want -zo zou hij moeten geloven – als Bruno niets kon doen aan zijn geluk dan betekent dat ook dat ik zelf ook op sommige momenten geluk kan hebben zonder hier iets aan te kunnen doen.
Dat is op zich nog niet zo erg. Maar daarnaast had hij niet alleen moeten geloven dat er geluk bestaat, hij had ook
moeten geloven dat er ongeluk bestaat. want als Bruno zomaar iets goeds kan overkomen waar hij niets aan kon doen, betekent dat ook dat het de andere kant op kan slaan.
Er kan Bruno zomaar iets slechts overkomen, zonder dat hij daar ook maar iets aan kan doen.
En de onvermijdelijke conclusie is, als Bruno iets slechts kan overkomen zonder dat hij daar iets aan kan
doen, kan mij ook zomaar iets slechts overkomen zonder dat ik daar enige controle op heb.
Als Bruno een goed mens is – zoals ik hem nu heb leren kennen – en als het zo is dat hij zomaar dakloos had kunnen blijven, dan betekent dat dat goede mensen, zoals ikzelf bijvoorbeeld, dakloos kunnen worden.. en kunnen blijven. Eigenlijk hangt mijn fijne stabiele leven aan een zijden draadje. (ik weet, dit escaleerde snel maar blijf er bij).

Voor de baas van Sora is dit blijkbaar een gedachte die onbewust te oncomfortabel is. Zijn brein gaat op zoek naar een andere verklaring. “Goede mensen blijven niet dakloos, dus heeft dit goede mens actie ondernomen, zoals ik dat zou doen.
Zoals goede mensen dat doen. namelijk: …” vul in.
We doen dit onbewust bijna allemaal als er slechte dingen gebeuren bij andere mensen, maar ook
vaak als er goede dingen gebeuren bij onszelf. Onze breinen zijn kleine logica zoekende machientjes, we willen dingen graag verklaren en kunnen herhalen. Dat geeft ons zekerheid; de zekerheid dat we zowel de goede dingen kunnen laten gebeuren en de slechte dingen kunnen
vermijden. Door simpelweg een goed mens te zijn en goede dingen te doen.
Dat zien we pas echt duidelijk als er iemand overlijdt die een gezond leven heeft geleid.
Dan gaat het gesprek toch al snel richting het ongeloof dat we voelen. Als de persoon in kwestie bijvoorbeeld overgewicht had gehad hadden we kunnen geloven dat het toch stiekem een beetje zijn eigen schuld is en dat wij gelukkig veilig zijn voor zulk onheil.
Het is een leuk experiment om te zien – tenminste, dat vond ik, maar ik heb rare hobby’s -, hoe vaak je brein je dit flikt.
Iemand is te laat op een sollicitatiegesprek – ìk zorg altijd dat ik er een half uur van te voren ben.
Ik heb een goed inkomen – omdat ik altijd hard gewerkt heb.
iemand krijgt een hartaanval – Hij was ook altijd veel te gestrest.
Ik wil niet zeggen dat onze acties geen gevolgen hebben. Natuurlijk kun je je leven beïnvloeden.
Maar ik ben ervan overtuigd dat onze drang naar zekerheid ons vermogen tot empathie verpest.
En nog iets anders dat erg belangrijk is: Ons vermogen om dankbaar te zijn.
Voor alle dingen die zomaar – zonder dat we daar ook maar iets aan kunnen doen – elke dag goed gaan.