Carlijn maakte mij een paar weken geleden attent op de VPRO-podcast ‘Mina & Mevrouw’ van NPO Radio 1.
“Dat vind jij vast ook mooi, mama.” Ik ga blind op haar advies.
Dit staat erover op de website:

Een halve eeuw waren de levens van Mina & Mevrouw innig met elkaar verstrengeld. Mevrouw was een gravin op een kasteel bij Middelburg, Mina haar inwonende dienstbode. Als achterkleindochter van Mevrouw voelt Maartje Duin al een leven lang ongemak over deze verhouding, die in haar familie wordt voorgesteld als een liefdevolle vriendschap. Kan er liefde zijn, als er zo’n grote ongelijkheid is?

Op zoek naar antwoorden legt Maartje contact met Mina’s familie, de Marinusse’s. En ze stuit op een ongelofelijke bron: haar overgrootmoeders dagboeken, die bijna haar hele 100-jarige leven beslaan. Haar onderzoek mondt uit in de podcastserie Mina & Mevrouw: een familiegeschiedenis over vrouw zijn, klasse en onafhankelijkheid. Wat gaven Mina en Mevrouw ons mee over wat je als vrouw kunt zijn? En kan je je ooit losmaken van je achtergrond?

Inmiddels heb ik alle afleveringen beluisterd en ik vond het zeer de moeite waard.
Podcastmaakster Maartje Duin heeft haar overgrootmoeder en Mina allebei nog gekend. Zij zag de gezagsverhoudingen tussen die twee als het als het laatste restje van de feodale tijd.
Daar had ik gelijk wel bedenkingen bij. Feodaal? Dat is toch iets met leenheren uit de middeleeuwen? Met vazallen en leenmannen?
Ik ontdekte dat die term ook gebruikt wordt voor de rechten die grondgrootbezitters meenden te hebben over hun ondergeschikten: pachters, personeel en bedienden dansten naar de pijpen van de eigenaar van het landgoed en waren niet vrij in hun doen en laten.
Overgrootmoeder Marietje gravin van Lynden heeft vanaf haar 13e een dagboek bijgehouden en aan de hand daarvan gaat Maartje op onderzoek uit. Ze sleept je als luisteraar meteen mee het verhaal in.

Maartje vindt het als kind van de jaren ’70 eigenlijk belachelijk dat haar overgrootmoeder ‘de baas was’ over Mina.
‘Een overblijfsel van het kolonialisme’ noemt ze het ergens; ze schaamt zich een beetje voor haar adellijke afkomst.
Je leert overgroot-mama en Mina goed kennen in deze podcast.
Het leuke vind ik dat je het gevoel hebt dat je mee gaat in de zoektocht. Je hoort interviews met familie van Mina, met kinderen van pachters uit die tijd (waar Maartje destijds mee speelde) en kinderen van Mina’s beste vriendin.
Maartje Duin stuit op thema’s die ook nu nog spelen: feminisme, de klassenmaatschappij en genderrollen.

Je gelooft soms je oren niet: wát een andere wereld!
Wat je vooral leert van deze podcast is dat je niet met de ogen en de kennis van nu moet kijken naar de mensen en hun omstandigheden aan het begin van de vorige eeuw: het is niet met elkaar te vergelijken.
Erg leerzaam en erg onderhoudend.
Hierbij een link naar de website over deze prachtige podcast.

En toen……… verschenen er onverwacht nóg twee delen van deze podcast: er was iets heel bijzonders ontdekt!
In het weekend meer daarover.
Wordt vervolgd: klik hier voor Mina & Mevrouw deel 2