Categorie: Kerk & gemeente Pagina 2 van 49

Gistermorgen in de viering van onze PKN-gemeente was het onderwerp ‘Roeping’.
Twee verhalen uit de bijbel werden bij dat onderwerp gelezen: de roeping van Samuel (die steeds denkt dat Eli hem roept) en de roeping van de discipelen.
We zouden in de dienst afscheid nemen van een ouderling en er zouden ook nieuwe ambtsdragers bevestigd worden, maar die plechtigheden gingen niet door. De ouderling die afscheid zou nemen was ziek geworden en er waren geen nieuwe ambtsdragers gevonden; er was wel geroepen, maar niemand had die roeping vooralsnog beantwoord. De zittende kerkenraadsleden gaan nog wat langer door en we hopen in de toekomst toch wat nieuwe mensen te vinden.

Het ging gistermorgen in de preek over de discipelen die de roeping van Jezus serieus hadden genomen en met hem mee gingen.
Dat er waren er 12. En het waren alleen maar mannen. Volgens voorganger Walter Meijles waren er zeker ook vrouwen bij de volgelingen van Jezus, “maar door de filters van die tijd en filters van latere tijden in christelijk Europa zijn die vrouwen naar de achtergrond gedrongen. Er zijn mensen die de namen van alle twaalf discipelen kennen….”
Volgens de voorganger alleen de mensen die een degelijke opvoeding hebben gehad. Huh? Ik ken ze beslist niet alle twaalf* en toch heb ik wel een degelijke opvoeding gehad.

In de viering was er ook een primeur: de Pop-up-cantorij.
Van te voren had de predikant aan de cantorij gevraagd of er een aantal mensen een lied wilden instuderen om de gemeente te ondersteunen bij het zingen. Karel had een geluidsbestandje gemaakt waarop hij de melodie speelde zodat we thuis konden oefenen.
Gistermorgen stonden we met 8 cantorijleden om 09.45 uur al bij het orgel te zingen om af te stemmen met de organist.
Het ging om lied 343 ‘Geloofd zij God die heel de wereld tot leven wekt’.
Het is een compacte samenvatting van de Apostolische Geloofsbelijdenis.
Mooi lied! En het zingen ging ook goed.
Later aan de koffie sprak ik nog een sopraan en we waren het roerend eens: dit moeten we vaker doen!
Daar zijn we als cantorij per slot van rekening voor: de lofzang gaande houden.
En de lofzang ondersteunen dus.

* Meer weten over die twaalf belangrijke mannen? Hierbij een link naar een artikel daarover op Historianet. 

Vorige week gaf ik mij op voor een koor-scratch.

Karel Stegeman

Wat is een scratch? Scratch komt van de Engelse uitdrukking ’to start from scratch’ ofwel ‘met niets beginnen’.
Bij een koorscratch is het de bedoeling dat je op één dag een muziekstuk instudeert en ’s avonds uitvoert voor publiek.
Dat is meestal iets van Bach of Mozart of iets anders moeilijks maar deze keer is het ‘iets van Karel’.
ONZE Karel, cantor van de cantorij.

Karel schreef een nieuwe cantate op Psalm 2 voor koor en orgel en biedt het stuk als scratch aan in het PKN-activiteitenoverzicht van 2023/2024.
Dit staat er over in het informatieboekje:

ZING MEE

koor-scratch Cantate Psalm 2 onder leiding van Karel Stegeman
Wat bezíélt ze toch?!
Van de 8 miljard mensen is er maar een handjevol mensen zo machtig of rijk als Elon Musk, Xi Jinping of Vladimir Poetin.
Maar als je ziet waar ze hun gigantische invloed daadwerkelijk voor gebruiken, sta je paf.

Karel Stegeman, cantor van de PKN Roden-Roderwolde, schreef afgelopen jaar een nieuwe cantate op Psalm 2 voor koor en orgel. Deze psalm stelt die blijkbaar aloude vraag: wat bezíélt jullie toch?! In de cantate zijn de vier coupletten van Psalm 2 op verschillende manieren getoonzet en afgewisseld met teksten uit het Magnificat, de lofzang van Maria. Zij vertelt over de omwenteling waar Kerst voor staat: de machtigen zingen een toontje lager en vertrapten krijgen een stem.

De opzet van een zogenaamde scratch is eenvoudig: overdag studeren, ’s avonds uitvoeren. Met andere woorden: onder leiding van de componist gaan we in de ochtend en middag aan de studie en ’s avonds is er een bijeenkomst waarin we de cantate direct uitvoeren.

Iedereen is welkom om mee te zingen! Ervaring met koor-zingen is een pré, maar zeker niet vereist.
De bladmuziek is digitaal beschikbaar of in boekvorm af te halen in Op de Helte of bij Truus de Jong.
Bij de uitvoering is Sybrand van Dijk de voorganger en speelt Erwin Wiersinga op het orgel.

Datum: 27 januari 2024
Plaats: Op de Helte, Roden
Tijd: repetitie 10:00-16:15 uur; uitvoering 20:00-21:00 uur
Opgave: Truus de Jong-Theessink, e-mailcontact>>>
Kosten deelname: € 15,-
Zelf lunch meenemen; voor soep wordt gezorgd.
Collecte na uitvoering: vrije gift

Woon je in de buurt en lijkt het je leuk om ook mee te doen?
Geef je op; gaan we samen zingen op 27 januari!

Gistermiddag bezocht ik de afscheidsdienst van Berend Postmus; daar ging ik als PKN-gemeentelid naar toe omdat ik zijn dochters Dea en Sijcolien en hun gezinnen goed ken en omdat zijn vrouw Janny deel uit maakt van Holy Stitch: Berend was een bekende van het kerkelijk erf  zogezegd.

Tijdens zo’n plechtigheid leer je de overledene vaak nog wat beter kennen door wat er verteld wordt over zijn leven.
Dea vertelde zijn levensverhaal namens de kinderen en kleinkinderen en ik vond het moedig en opmerkelijk dat ook de moeilijke passages uit zijn leven niet onbesproken bleven.
Zijn afscheidsdienst mocht geen lofzang worden, dat had hij er van tevoren over gezegd. Daarmee bedoelde hij dat op zijn begrafenis niet de loftrompet over hem gestoken moest worden. Hij was een man van ‘doe maar gewoon, dan doe je al gek genoeg’, niet te veel opvallen en van het zinnetje: “Ik wil me niet voor je schamen” dat de kinderen nog al eens hoorden.
Hij kon geen woorden geven aan wat er zich in zijn gemoed afspeelde; dat had hij in zijn jeugd niet geleerd en dat bleef zijn hele leven zo.
Veertig jaar geleden werd hij op zijn 48e afgekeurd voor zijn werk en dat was voor hem verschrikkelijk; net in die periode zat hun zoon in de puberteit en dat was één van de moeilijkste periodes in zijn leven.

Er was nog een spreker gistermiddag en dat was de broer van Janny: hij sprak namens de familie Van der Scheer.
Hij riep het beeld op van een zwager (die 11 jaar ouder was dan hij) die er in zijn beleving altijd al was geweest en die liefdevol in het grote gezin waar Janny toe behoorde werd opgenomen. Hij bedankte Berend en Janny voor het feit dat zij altijd klaar stonden voor hun ouders  “Jullie waren ware ambassadeurs voor onze familie.” Ieder gezinslid had van Berend een mooi, houten dienblad gekregen dat hij met liefde en geduld had gemaakt: houtsnijkunst was een hobby die hij graag uitoefende. Op de afbeelding hiernaast zie je een kunstwerk dat Berend heeft gemaakt. Het lag op zijn kist en stond afgebeeld op de orde van dienst.

Dat dienblad werd in de overdenking van dominee Sybrand van Dijk nog even aangehaald.
“Dat dienblad was een teken van zijn liefde. Net als die krentenbollen mét Duo Penotti én bruine suiker die de kleinkinderen van opa kregen. Een uiting van zijn liefde zonder woorden”.

Tijdens de koffie sprak ik nog even met de Wim en Sietse, allebei bassen, die naast bariton Berend stonden op het mannenkoor Roden dat we in de fotoserie over Berends leven nog voorbij zagen komen.
“Ik zie wat we hadden en wat hebben we het goed gehad” zei één van hen. “Maar bij dit soort gelegenheden zie ik ook dat het allemaal voorbij is…”
Daar past de slotzin van de zwager dan weer goed bij: ‘Achter de tranen van verdriet schuilt de glimlach van de herinnering’.

Het zit er op!
Het PKN-Christmascarolskoor editie 2023 heeft gisteravond voor het laatst meegewerkt aan een activiteit: we zongen in de vesper van gisteravond.
‘Op zoek naar licht in Christmascarols’ was het thema van deze viering.
Natuurlijk: ik bedenk het zelf en ik organiseer het allemaal zelf, het gaat eigenlijk altijd goed, maar toch ben ik dan nerveus; gezonde spanning noem ik het zelf.
Het zou ook niet goed zijn als het je helemaal niks meer deed.

Ook op deze viering kunnen we tevreden terugkijken.
En nee, het was wederom niet vlekkeloos, maar in mijn oren het klonk wel mooi.
Erwin Wiersinga begeleidde ons op het orgel en dat vind ik dan ook wel weer spannend.
Wij zijn eigenlijk niet een gewoon koor en ik ben geen gewone dirigent, maar de samenwerking gisteravond ging prima! We hadden regelmatig ‘spiegel-oogcontact’ en Erwin versierde de muziek met mooie tussenriedeltjes en boogjes zodat het allemaal net wat mooier klonk.

Erwin wees ons er nog wel even op dat vooral de mannen sneller zongen dan het orgel aangaf.
Advies: het tempo niet onnodig opvoeren.
Wat mij aan een Smildiger uitdrukking deed denken: “A’j wilt jaegen dan moe’j in ’t bos weden en a’j wilt drieven moe’j in de wieke gaon liggen.” Hierbij was natuurlijk wel weer ondertiteling nodig…….

Na het inzingen, dus nog voordat de vesper begon, sloot ik de activiteit ‘PKN Christmascarols’ af en bedankte iedereen voor zijn/haar deelname. Zoiets kan namelijk alleen maar slagen als veel mensen enthousiast meedoen!
Wat ik met het aanbieden van deze activiteit voor ogen had is helemaal gelukt: onderlinge ontmoeting, vierstemmig zingen, namens de PKN Roden-Roderwolde een bijdrage leveren aan de Roder Weihnachtsmarkt en samen heel veel plezier beleven aan het zingen van de overbekende carols. We maakten een mooie groepsfoto die als bonus bij het blog vandaag gaat.

Waar ik anders verwijs naar Kerkomroep om de viering terug te kijken: dat kan nu niet.
Er was tegelijkertijd een viering van een andere gemeente in de Catharinakerk en er is maar één uitzendkanaal.
We moeten het dus doen met de goede herinneringen.
Gelukkig hebben we de foto’s nog!

En nu is het allemaal al weer voorbij: de drukte, het oefenen, het gedoe met papieren, standers, blokfluit, maar vooral ook…… het genieten van het samen vierstemmig zingen van die prachtige melodieën.
Dit blog sluit ik af met een opmerking die vrijdagavond door iemand werd gemaakt: “We kunnen wel eens een flashmob doen; dan gaan we allemaal quasi nonchalant met een winkelwagentje naar binnen en dan beginnen we opeens een kerstlied te zingen!”
Wie weet…….

Weet je niet wat een flashmob is?
Dan geef ik je hierbij een link naar een flash-mob in Kopenhagen.
Muziek in de metro.
Klik hier voor de  YouTubeVideo.
Met dit soort dingen ben ik altijd in tranen, omdat dat is wat muziek met me doet.
Muziek spoelt het stof van het dagelijks leven van de ziel.

Tweede advent.
Twee kaarsen branden.
In de kerk* keken we vanmorgen naar de tweede wegwijzer, die wijst naar links richting de paaskaars.
We zijn op weg naar het licht.
De guirlande is groen, de kleur van hoop. Het is een eenvoudige guirlande gemaakt van thuja, gewoon coniferengroen. Wat je doet hoeft niet altijd heel bijzonder te zijn. Doe de gewone dingen op je levenspad.

Dat kwam vanmorgen ook terug in de viering.
Het ging over ‘wegwijzer’ Johannes de doper en ons werd gevraagd na te denken over zulke wegwijzers die in ons leven belangrijk zijn geweest.
Verder was er aandacht voor het woord, de taal.
Dominee Sijbrand van Dijk wees ons op ons eigen taalgebruik.
Troost je? Of pook je met je woorden de ‘rel-del-del’ nog even een beetje meer op?
Zoek je met je woorden verbinding of jaag  je met je woorden de ander op de kast?
Schep je met je woorden een toekomst: “We zouden misschien…..” “Is dit wat….” of sluit je met je cynisme de toekomst af: “Nee man, dan wordt toch niks.”

Hoe kijk je eigenlijk naar de wereld: met vertrouwen of met achterdocht?
Als je iemand die je niet kent in de buurt van je huis ziet lopen, denk je dan “O, dat is de postbode zeker…” of denk je “Heb ik de deuren van mijn huis wel goed afgesloten?”
Wat je zegt en hoe je het zegt doet er toe.
Eigenlijk was de preek een aanvulling op de woorden die horen bij de eenvoudige, groene guirlande: wat je doet hoeft niet altijd bijzonder te zijn; doe de gewone dingen op je levenspad. En laat daarbij wat je zegt en hoe je het zegt voor anderen geen struikelblok maar een handreiking zijn.

Meer weten over de liturgisch schikking in onze kerkgebouwen in deze weken?
Hierbij een link naar het blog over de 1e zondag van Advent.

In het blog ‘Elf jaar‘ dat ik schreef in september 2022 vertelde ik over Ger, een oude vriend in verzorgingshuis ‘de Hullen’ die ik af en toe bezoek.
Zijn vrouw Gerda woonde sinds een half jaar ook in de Hullen en ze trokken daardoor weer vaker met elkaar op.
Gisteren zou een feestdag voor hen zijn: op 6 december 1963 waren ze getrouwd, dus ze zouden hun 60-jarig huwelijk vieren.
De bloemen en het gebak waren besteld, de nieuwe feest-kleren lagen al klaar.
Vorige week dinsdag is Gerda plotseling overleden en gistermiddag, woensdag 6 december, was de afscheidsplechtigheid.

Ger en ik kennen elkaar van het Rodens Christelijk gemengd koor waar ik van 1989-1994 op zat.
Hij zong bas, ik alt.
We zaten samen in het bestuur: hij penningmeester, ik secretaris.
Gerda kende ik eigenlijk niet, maar ik zag haar natuurlijk wel voorbijkomen op de foto’s en hoorde over haar vertellen in de verhalen.
Toen ik Ger gistermiddag condoleerde zag ik een gebroken man.

In de kerk zat ik achteraan tussen mensen die niet gewend waren aan het kerkelijk gebeuren; ik was de enige in ‘mijn buurtje’ die zong.
Dat voelt altijd wat ongemakkelijk: zingen in een emotionele setting met om je heen allemaal zwijgende mensen.
Maar ik zong wel, vooral omdat Ger en ik elkaar altijd vonden en vinden in de muziek.
In de dankdienst zagen we twee uitvoeringen van stukken uit de Messiah van Händel.
Dat waren opnames uit 2009 van de Christelijke Oratoriumvereniging Groningen, waar Ger toen lid van was.
Ergens in de registratie zag ik hem ineens staan: een fitte zeventiger, de partituur voor zich, geconcentreerd zijn bas-partij zingend.
Het ontroerde me; dat was twee jaar voor zijn herseninfarct, dat hij maar nauwelijks overleefde. Daarna konden ze niet meer samen wonen.

Hun zoon vertelde gistermiddag dat Ger op hun trouwdag zijn vrouw altijd rode rozen gaf, één roos voor ieder huwelijksjaar.
Ook nu stond er een grote vaas met 60 rozen bij de kist: 47 rode en 13 roze.
De 13 roze rozen stonden voor de jaren die ze noodgedwongen gescheiden moesten doorbrengen.
De roze gingen met Gerda’s kist mee, de rode bleven bij Ger, die werden na de plechtigheid uitgedeeld aan kinderen, kleinkinderen en familie.

“Opeens is alles anders” zei een geëmotioneerde zoon in zijn dankwoord.
Dat is altijd zo als iemand zo plotseling overlijdt; het leven wordt nooit meer zo als daarvoor.
In dit jaar zijn er veel mensen in mijn omgeving overleden; gelukkig niet allemaal heel dichtbij, maar genoeg om af en toe te denken ‘Nu is het wel even klaar met afscheid nemen’. Steeds als ik weer een blog schrijf over wat een afscheid met me heeft gedaan realiseer ik me hoe kwetsbaar we zijn.
Marcus Aurelius, een Romeinse keizer uit de 2e eeuw na Christus zei het al: “Je zou je leven nu kunnen verliezen. Laat die gedachte bepalen wat je doet, wat je zegt en wat je denkt.
Memento Mori.