een alternatief voor 'de waan van de dag'

Categorie: Streektaol Pagina 12 van 16

19 augustus: Albert Boelen en ‘de Onlanden’.

Zoas al beloofd in het blog ‘Olde mannen in Rowol’ vandage het aandere gedicht dat Albert Boelen mij destieds stuurde.
(zie het blog van 25 juli >>>)

Net as Albert bint Gerard en ik ook arg gecharmeerd van de Onlanden.
Wij gaot allebei regelmaotig op fietse hen Grunn’n. Veurige weke kreeg ik ’s mörgens een berichie van hum op mien telefoon: “De Onlanden vanmorgen. Lekker op fietse” en hij stuurde een foto met.

“Het was veul mooier as op de foto” zee e later op de dag. En zo is ’t eigenlijk altied.
Ettelijke foto’s heb ik ’s mörgens vrog van de Onlanden maakt. Met de opkommende zun. Met zulveren spinnewebbies an elke rietstengel met druppelties water d’r in waor de zun deurhen schient.
Met reeën in de mist. Met ganzenkuukens.
Met trots paraderende fazant-hanen.
Moar nooit krie’j op die foto’s te zien hoe mooi het was.
Ie moet d’r gewoon hen en het zölf beleven.

Albert woont in Foxwolde, feilijk midden in de Onlanden.
Lees hierunder hoe hij het beleeft:

Onland reize

Ik biender staorig
deur het gruun –
de zwarte sloot
wes mij mien pad –
het briede, gruune veld
met an de einder
een stad.
Ik dwaal wat rond en
vuul mij vrij,
een veugel wupt wat
veur mij oet.
Een grelle witte wolk
an de blauwe locht – ik
kiek umhoog – met in mien
hals een kloet.
Waor as ik kom – waorhen ik reis
hier kom ik aal wearum –
Hier kom ik vort – dit is mien plek,
want aal ’t gereis en aal ’t getrek
leart mij aal mear: d’r is niks in
hiel de weareld – dat op dit laand hier lek.
Dit laand, zó niks, zo ‘on’ – mor niet te
vergelieken.
Hoe aold aj wordt – hoe lang j’ ok blieft
verwonderd bliej’daor kieken.

(25.08.2014 Onland Roderwolde bij ’t Leekstermeer)

Reageren

4 augustus: Drents spreekwoord.

Ien keer in de weke breng ik koffie bij de wagenbouwers van de Rodermarktwagen van de kerk. Het duurt eem veurdat ze allemaol zit, maor as ze zit, dan is’t gezellig.
Ik schenk de mannen een kop koffie in, roep dat suuker en melk zölfbediening is, gao rond met een schaol koekies of soekelao en dan gao ‘k d’r ok bij zitten. Luustern.

Mannen praot over hiel aander dinge as vrouwen.
Over schuurties die vol met rotzooi ligt.
“Mien kinder ziet d’r nou al tegen op dat ze dat ooit ies allemaol op mut ruumen”.
Over krooien vol olle kranen. “Dan denk ie da’j nog wel wat hebt liggen, maor dan moe’j op ’t lest toch nog hen De Wit* veur een ringie of zukswat.”
Over grote hoeveulheden kikkers in de viever.
“Vittig ha’k d’r dit veurjaor. Die breng ik dan vot. Hen Zeumhuuzen in de wieke, of hen Roderwolde in een sloot”.

Ik griezel in stilte.

Vervolgens vertelt iene een verhaal over kikkerdril.
“Ik haar kikkerdril under de auto zitten! En wee’j hoe dat daor komp?
As een reiger een kikker opvret waor de dril nog in zit, dan scheidt die kikker een stoffie of waor die reiger hiel beroerd van wordt. Zo beroerd dat e d’r van mut speien.
Daor komp het spreekwoord ‘Speien as een reiger’ vot!
Dan lig d’r zun dikke klets glibberig kikkerdril op de straote en aj d’r dan met de auto overhen riedt dan FLATSCH en dan blef het under joen auto plakken.”

Verbijsterd volg ik zu’n verhaal.
De mannen drinkt heur koffie, knikt en luustert noar het kikkerdril-relaas en eet met smaak heur koekie.
Ik haar mien’n gelukkig al op.

(* De Wit = handel in ijzerwaren in Roden)

Reageren

25 juli: Olde mannen in Rowol

Op 9 juli meuk ik veur de PKN-website een verslag van het tuunconcert in de tuun van Ben & Mathilde in Foxwolde. (zie >>>)
Peter Schaap was d’r die mörgen ok te zingen en die zung dat vassie van ‘de hoge heren van het dorp.” Bij oons allemaol hiel bekend.
Nao Peter weu d’r aandacht vraogt veur de dichter Albert Boelen uut Foxwolde.
Haar ik nog nooit van heurd.
Albert vertelde (as bruggie nao Peter) dat hij een ok een tekst haar maakt over heren in een dörp.
Gien hoge heren, maor olde mannen. In Rowol um precies te wezen.

Albert Boelen tiedens zien optreden op 9 juli

Het was een treffend gedicht. Wij as publiek zagen de olle kerels staon te teuten met mekaar.
Wij gniffelden um de herkenbare, nikszeggende praot.
Ik geneut d’r van, wat een mooi gedicht.

Nao ofloop wol ik Albert eem an de jasse trekken. Um te vraogen of wij misschien femilie bint (mien moe is per slot van rekening een Boelen) en of ik de tekst van zien gedichten much gebruken veur mien website. Maor ik verpreut mien tied; toen ik het d’r an toe haar was Albert al weg.
In de weken daornao prebeerde ik hum te bellen, maor ik tröf hum niet thuus, dus op den duur he’k een olderwetse kaorte veur hum op de busse daon met de vraog um contact op te nemen.

Dit weekend kwam zien antwoord via de mail met as bijlage de twee gedichten waor ik um vraogd haar.

Olde mannen in Rowol

De olde mannen van Rowol
op ’t baankien bij de meul
ze zit d’r allemaol
en och, ze zegt niet veul.
De olde mannen van Rowol
bint zuunig met heur taol.

Ze schoeft, ze stent
ze proemt tebak
en deinkt heur eigen weg.
Ze zet gien meinse
nog mear een hak,
want elk wet, wat hij kreg.

Ze praot van: “tja”,
“non ja” en “ach”
“ie kunt er niks van zeggen”,
“’t is wat” “of niet dan”?
met ’n grieze lach,
“wat valt d’r oet te leggen”?

Nikkopt naor de wichter
met broen gebit
schudkopt over ’t peard van Jan,
wat zul’j ok zeggen, waor as ’t in zit ?
“het is gien boer, die man “!
Ze wuult in ’t zaand met de gele klomp
“ach ja, ’t komp zo ’t komp” !

De olde mannen van Rowol
op ’t baankie bij de meul
nóg zit ze d’r allemaol
nóg zegt ze niet zo veul.
Want wiesdom wast in stilte
en stil ís ‘t – in Rowol…..!

(07.12.09 voor de molen van Roderwolde)

Mooi hè?
Albert gaf mij ok wat informatie over hum as dichter; het is een bescheiden man.
Hij nuumt zuchzölf een hobby-dichter, die dichten gebruukt om zölf de dinge wat op een rijgie te kriegen en rust te vinden. Hij hef (nog) gien bundelties uutgeven, maor hij drag op verzuuk wel ies wat veur. Hij drag de Drentse streektaol een warm hart toe en döt daorum met in de taolbeweging vanuit het Huus van de Taol; hij is een zogenaamde ‘keurnoot’ in Foxwolde en helpt zo nou en dan met teksten, b.v. bij het opstellen van een overliedensbericht, het vertalen van een tekst veur een tenielstuk of gewoon veur het schrieven van stukkies in de mooie Drentse taol. Misschien ken ie zien verhaolties over het duo Berend en Wubbegien, die zo nou en dan in De Krant verschient.

Nou heur ik joe denken: Albert haar toch twee bijlage’s bij zien mail daon?
Klopt.
Dat aandere gedicht komp op een volgend blog in de streektaol, want dizze smaakt naor meer hè? (zie voor het andere gedicht het blog van 19 augustus)

Reageren

21 juni: Ome Jo en Rudolf Schock

Vandaag een blog over een femilielid van vaderskant, de Vrieswijken. De breurs en zusters van mien va en moe waren allemaol  trouwd, behalve de jongste breur van mien va; de ienigste vrijgezel in tussen allemaol echtparen. Hij hiette Johannes, ofkört as Jo.

Hij speulde een geheel eigen rol in oonze femilie. Hij haar niet veul op met wichter. Ik kreeg van ome Jo bijveurbeeld nooit een kussie as wij kwamen of afscheid namen.
Wichter hadden het kennelijk vrogger behoorlijk verbruid bij ome Jo. Het was wat een onverschillige man; tenminste, zo leek het. Hij at en drunk wat e lekker vun. Dat had natuurlijk gevolgen veur zien omvang, maor ok dat kun hum nie veul schelen.

Hij zee dat verjaordagen flauwekul waren. Maor hij was d’r altied. Altied wat mopperig en altied wel wat plaogerige steken under water veur deze of gene.
Hij haar ok niks op met familiedagen. Maor hij hef in al die jaren niet ien familiedag mist. Hij zat d’r bij, geneut van het eten en het drinken en uutte tussendeur graanzerig zien ongenoegen over van alles en nog wat.

1964: bij Ome Jo achterop de brommer

Het lek nou as of het een onaangename man was, maor dat was beslist niet het geval. Het was gewoon ome Jo; hij heurde d’r bij en ie kunnen ok verschrikkelijk  met hum lachen. Vrogger, toen hij nog bij opa en oma thuus woonde en ik as kleinkind daor was te logeren, mug ik wel ies wat van zien plaaties draaien. Rudolf Schock bijveurbeeld . Het Wolgalied van Franz Lehar. Eerst vun ik het hielemaol niks. Maor ome Jo vertaalde de tekst veur mij en vertelde over de soldaat die an het Wolgastrand stiet en zo eenzaam is dat e vrag of God een engel naor hum toe wil sturen. Zielig vun ik. De muziek weur d’r mooier van toen ik begreep waor het over gung.

Ome Jo is niet old worden. Op zien 62e is e overleden an de gevolgen van zien levensstijl. Hij was de eerste van de vief en zien overlieden veroorzaakte groot verdriet bij zien femilie. Toen wij op de dag van de crematie bij de aula ankwamen was d’r al behoorlijk wat volk. “Zollen die allemaol veur ome Jo kommen?” vreugen wij oons of.
Dat bleek Inderdaod het geval. Vrienden, collega’s en een groep mensen uut Noord Duutsland die hum kenden as Jan. Hij had zien hiel eigen plek in dizze wereld, de femilie maakte daor maor een klein onderdiel van uut.
Of en toe komp Rudolf Schock nog wel ies veurbij op mien MP3-speuler en daormet de herinnerings an ome Jo.

Hierbij een link >>> naor een muziekfragment van het Wolgalied van Lehar in de uutvoering van Rudolf Schock.
Ik vin het nog steeds zielig……

Reageren

6 mei: Drents? Of Wanings?

Gusteraomnd kwam dochter Harriet bij oons kovviedrinken.
Uutgebreid bijpraoten en een spellegie doen. Kolonisten van Catan, de versie met steden en ridders. Glassie, happie en mooie muziek op de achtergrond.
Toen ik dattien punten haar (ik wun!) was het spel uut, de happies waren op en de muziek die ik op haar zet was net oflopen.
“Het heui op en de geite dood” zee Gerard.

Die uutdrukking haar ik al vaker heurd. In de femilie Waninge is dit een gezegde waor met uutdrukt wordt: het eten  is net allemaal op en het feest is oflopen.
Veurbeeld: op de leste aomnd van de vekaansie  op de camping alle veurraod drinken, koekies, slikkerij en chips opeten en de volgende morgen bij ’t ontbijt nao de leste beschuut tegen mekaar zeggen: “Zo! ’t Heui op en de geite dood!”

Harriët wus niet goed wat d’r met het gezegde bedoeld weu.
Die kan dan zo heerlijk nuchter zeggen: “Misschien ging die geit wel dood omdàt het hooi op was…..”.
Wij legden de betiekenis an heur uut en ik zocht nog eem op internet. “Het stiet vast wel argens bij een streektaol website” dacht ik.  Maor nee dus, ik kan het nargens vinden.

Het zal dus wel een ‘Waninge-gezegde’ wezen.
Net as “Jans lig awweer achter de batterij”. Daormet bedoelt ze dat het echtpaar Jans en Griet al in berre lig.
Of “allemaol jonkheid” as excuus veur het feit dat ze wat vergeten  bint.
Zo hef elke femilie zien eigen taolgebruuk.

Eigenlijk bin ik wel beneid of d’r streektaol-sprekers bint bij wie ‘de geite en het heui’ ok wel ies veurbij komt; reacties bint welkom. Klik op ‘een reactie plaatsen’ onder dit blog.
(ie moet nao joen reactie nog een rekensommegie oplossen, dit is om te veurkommen dat ik allemaol ‘spam-reacties’ krieg van robotcomputers).

Reageren

20 april: Nachtvorst en spoken.

Moes-appel

De ofgelopen dagen beluusterde Gerard met een bezörgde blik de weersberichten.
“Lichte tot matige vorst”  weu d’r veurspeld.
Zien zörg betröf de fruitboompies in oonze tuun.
As een echte fruitteler was hij van de weke ’s aomnds al drok in de weer met de tuunsproeier.
De vorst trekt dan in het water en niet in de bloesem. Zegt men.

Stoofpeer

Woensdagmiddag kwam e thuus met 10 meter ‘Anti-vorst-doek’: heel dun doek da’j um een boom of een struuk hen kunt doen as bescherming tegen de vorst. Met ’n beiden drapeerden wij het doek um de bomen hen en met kniepers zetten wij het vervolgens vaste. Het was maar goed dat ’t niet hard weide, want aans hadden de bomen meer te lieden had van het doek in de wiend te wapperen dan van de vorst.

…. witte wieven…..

Het zag d’r hiel gek uut.

Toen ik gisteraomd om 23.00 uur vanuut de kamer de keuken in leup schruk ik.
Deur de glazen pui achter in onze woonkeuken ontwaarde ik wat ongewoons: groot en wit.
Hiel eem dacht ik an Witte Wieven (zie >>>) maor nao twee seconden wee ‘j dan: o ja, de inpakte bomen.

Vanmörgen drunk ik kovvie met de Witte Wieven.
Uut de wiend in de zunne, achterthuus.
Ze wollen gien kovvie um 10 uur.
Gien Drentse huusvrouwen dus.

Reageren

31 meert: As is alles wat nooit was.

 As het eem kan gaot Gerard en ik hen de veurstelling van Daniël Lohues as e weer een neie CD uutbracht hef.
In mei zit wij in De Neie Kolk tussen het publiek in Assen.
De neie CD “Moi”  he’k nog niet kocht, dat doe ik dan wel, ik laot mij eerst verrassen.
De tweede keer dat wij Lohues life zagen was in Börger in theater ‘de Rotonde’. Een klein zaaltie vergeleken bij de Stadsschouwburg en  de Neie Kolk, maor ik heb d’r goeie herinnerings an.
Wij zaten op de vierde rij van het podium af en ik haar het gevuul asof wij bij hum op vesite waren. D’r stunden een paar stoelen op het podium, een vleugel en wat gitaren.

Het programma hiette Allennig III. De bijbeheurende CD hadden wij nog niet heurd en ik zat die aomnd op het puntie van de stoel um maor niks te missen.
Wat mij bijbleem is van die aomnd in Börger is het lied: “As ’t anders gaon was”.
Weer zun typische, filosofische tekst van Lohues. Het lied giet over het woordtie ‘As’.
Wat was d’r gebeurd as het anders gaon was. Daor mugt wij graag over fantaseren.

As mien va en moe niet vanuut Oldenzaal naor Hoogersmilde verhuusd waren, was ik nou misschien wel een Tukker west. Met net zun mooi accent as schoonzeun Cees.
As ik niet bij de cantorij gaon was in 2007 haar ik nou niet bij Lentis warkt, want ik weur in 2008 secretaresse van de alt die naost mij zat op ’t koor.
Mien va kun het vrogger ok mooi zeggen. “As ik joe niet haar en gien grote eerappels, dan mus ik van nood kleine eerappelties eten!”
“As is verbraande turf” zeg een Drent.
Drent Lohues hef van dat gegeven een prachtig lied maakt.

Let naost de tekst ok ies op het pianospel tussendeur; het döt haost een beetie klassiek an.
Hierbij een link >>> naor zien uutvoering.

As is alles wat nooit was, of ’t is overbleem
van wat ooit in vuur en vlam, warmte of hef geem.
Bedenk het maor.

Reageren

4 meert: Rinus hef ’t verbruid.

Veurige weke veul het eerste exemplaar van Zinnig op de matte achter de veurdeure. Een Drents tiedschrift veur iederien die wat met Drenthe , Drenten en de streektaol hef.  Op 9 november (zie >>>) schreef ik over het proefnummer; ik nam geliek een abonnement .
Grappige columns, korte verhalen, gedichten en interviews. Het was weer slim aangenaam um d’r in te lezen.

Twee dingen wil ik in dit blog eem benuumen.
Dr stiet een groot interview in met Herbert Dijkstra. Scheuvel- en wielercommentator en verslaggever. Bekende Nederlander en nuchtere Drent. Hij slöt het zeer interessante gesprek of met dizze woorden: “Ik ken veul collega’s die zegt dat ze een hiel mooi warkleven had hebt. Maor zegt: “Nou as ik kleinkinder heb besef ik pas wat ik thuus heb laoten liggen.” Dat zal mij niet overkommen. Daorum blief ik ok het liefst under de radar. Ik huuf niet links en rechts nog ies in beeld. Gien interviews en dat soort dingen. As mien wark oflopen is, dan is het veur mij ok oflopen. Dan wil ik thuus belangriek wezen en niet in de spotlights staon.

In dizze wereld van ‘zien & gezien worden’ vin ik zu’n uutspraak een veraodeming.

Maor d’r was ok een uutspraak van iene waor ik mij an argerde. Argernissen laot ik op dizze website niet vake heuren, maor nou kan ik mij toch eem niet stille holden. An het woord was Rinus Bouwmeester, journalist en taolschulte.
Hij vindt dat het tied is veur een goeie regiosoap, zoiets as van jonge leu en oale grond uut Twente. En daornao zeg e: “Verder heb wij in Drenthe verlet van goeie veurbeelden, zoals Herman Finkers dat in Twente is.”

…….

Leeft Rinus under een stien of zo?
Hoe ku’j aans Daniel Lohues over de kop kieken!

Rinus hef ’t verbruid bij mij.

Reageren

27 februari: Alles giet d’r boeten stil um deur

Vandage is het negen jaor leden dat mien Va zomaor uut de tied kwam.
Veurig jaor schreef ik in dat kader over The second walz van André Rieu en over wat die muziek met mij deu.
Vandage zet ik weer een muziekstuk op dit blog, maor dizze keer wat hiel aans. Het is een lied van Roelof en Harm en het het “Alles giet d’r boeten stil um deur.”

Het lied beschref wat d’r gebeurt as d’r iene plotseling komt te overlieden.
Je eigen wereld stiet op de kop, ie wordt overweldigd deur het verdriet dat je overkomt en ie constateert tot je verbaozing dat de wereld veur de aandere meisn gewoon deurgiet.
In Hoogersmilde veul dat in de rouwperiode nog wel met: iederiene wus dat Vrieswijk overleden was, dus as ik bij supermarkt Meintjes was weur ik vriendelijk anspreuken en condoleerd. “Wat is d’r toch gebeurd en wat ja arg veur je moe”. Zukswat.

Moar twee dagen later  leup ik in Roden bij de Super de Boer en daor wus eigenlijk gieniene dat mien va drie dagen leden overleden was. Mien olders woonden ja niet in Roden. Ik leup daor met mien karregie tussen de aandere meinsn en vuulde mij zo unheimisch en verleuren. Alles gung maor gewoon deur, terwijl ik an niks aans denken kun as dat mien va d’r niet meer was.

Roelof en Harm zingt: Het was as of op dat moment de wereld stil bleef staon en alles gung d’r boeten stil um deur…..

De eerste keer dat ik het liedtie heurde zat ik bij Roelof en Harm bij een veurstelling en was ik slim emotioneel. Ik zag mijzölf met het boodschappenkarregie bij Super de Boer lopen en veulde weer het ongeleuf en het verdriet over het overlieden.
Maor het lied gaf ok troost. Toch giet het leem d’r stillegies um deur.
Het verdriet kreeg de tied um te slieten en deur de jaoren hen gaot de scharpe raandties d’r wel of. Het leem giet deur. In 2008 zee d’r iene tegen mij: ie moet zu’n overlieden zien as het omvallen van een hiele dikke boom in een bos. In het begun staot alle bomen die d’r umtoe stunnen in het volle licht en hebt ze d’r slim veul last van dat die dikke ‘naoste’ boom d’r niet meer is. Bij het omvallen bent d’r wat takken die verstrengeld waren met ropt, dus het döt zeer en het locht is veuls te fel. Een lillijke, lege plek in het bos. Maor allengs gruit de aandere bomen naor mekaar toe en vult ze zo samen de lege plek op.
Op de plek van oale boom komt weer jonge boompies en nao een jaor of tien zie j’ d’r niet zoveul meer van.

Een mooi beeld vun ik. En zo is ’t ok gaon. ’t Is goed zo.
Maor bij dit liedtie >>> van Roelof en Harm prikt het nog wel altied eem.

Meer blogs over dizze dag: 2016 >>>  en 2015>>>

Reageren

16 februari: Keze snieden.

Wij lust graag een stukkie keze.
Op brood, bij de borrel, over de ovenschotels: lekker,
Dat is het ienigste waor ik ok nooit op heb bezunigd, wij hebt iedere week een vers stuk keze in de koelkast liggen.
Vrogger bij oons thuus hadden wij van die kleine ronde keezies, maor ik haar zölf liever zun plat stuk, zoas Kollumer; tegenwoordig Milner.

Die keze snieden is een verhaal apart. Een kaasschaaf of een schillemessie kan daorveur gebruukt worden, maor wat as d’r ok gebruukt wordt: het giet d’r um hoe aj de keze sniedt.
Mien moe snee de keze altied zo, dat het op een bootie leek. De kanten/körsten bleem umhoog staon en het binnenste, zachte gedielte weur dan uutholt.
Mien va argerde zich daor, as hij in ’t weekend thuus was, gruun en geel an.
“Wat he’st weer een bootie van die keze maakt. Most de kanten d’r geliek bij metnemen!” mosterde hij dan an taofel.

Zo as zo vaak: de geschiedenis herhaalt zich. As Gerard en ik met ’n beiden thuus bent wordt de buuten- en binnenkaante van de keze geliekmaotig wegsneden, maor zo gauw as de kinder met an de broodtaofel zit is ’t mis. Hoppa, geliek wordt de keze weer uutholt deur de dames. Ik kan het niet laoten um d’r dan wat van te zeggen. Schoonzeun Wim kan zich niet veurstellen dat wij over zoiets onbenulligs as het snieden van de keze zo ofgemieterd kunt zeuren. “Weet je wat” zee e tiedens de leste gezamenlijke brunch “dan stel je toch gewoon een kaascoach aan!’

Ik hol d’r over op.
As ze vot bint snie ik de kaanten weer recht.
Vrömde ogen dwingt……

Reageren

Pagina 12 van 16

Mogelijk gemaakt door WordPress & Thema door Anders Norén