Vandaag weer een blog in de serie over de geschiedenis van de stad Groningen; deze keer gaat het over de gebouwen op de Groote Markt, het plein waar de Martinitoren aan staat.
In het boekje van de vader van Essina vond ik twee afbeeldingen met een blik op Groningen, maar het ene beeld was uit de 18e eeuw en het andere uit de 19e eeuw. Op de eerste afbeelding zien we de de Groote Markt met de Martinitoren, het Rechthuis en het Raad- en Wijnhuis.
Op de tweede zien we dezelfde Groote Markt, maar nu staat er in plaats van het Rechthuis het nieuwe Stadhuis, zoals we dat anno 2023 nog steeds kennen.

Dat middeleeuwse raad- en wijnhuis heeft er gestaan tot 1775. (afbeelding links; klik op de afbeeldingen voor een vergroting).
Het raadhuis (in eerste instantie een steenhuis) was in de veertiende eeuw gebouwd  en honderd jaar later werd het wijnhuis aan de oostkant naast dat raadhuis gebouwd.
In 1625 kwam er een mooi bordes en er kwam ook een galerij tussen het raad- en het wijnhuis, waar stadsmuzikanten mochten spelen.

Aan het eind van de 18e eeuw was het raad- en wijnhuis te bouwvallig geworden; men sloopte het in 1775.
Het is haast niet te geloven, maar er werd een prijsvraag uitgeschreven: wie ontwerpt het nieuwe raadhuis?
De wedstrijd werd gewonnen door de heer Husly uit Amsterdam.
Maar het schoot niet erg op: in 1792 was het geld op, zodat pas aan het begin van de 19e eeuw de bouw van het nieuwe raadhuis kon worden voortgezet. In 1810 was het klaar, (zie afbeelding rechts)  maar toen was ontwerper Husley al overleden.
Tot het midden van de vorige eeuw deed het gebouw dienst als stadhuis/gemeentesecretarie.
Maar de stad Groningen groeide gestaag en het gebouw werd te klein; toch duurde het nog tot 1957 voordat men het in de gemeenteraad eens was over hoe de uitbreiding vorm zou krijgen. Er kwam een nieuw gebouw dat met een luchtbrug werd verbonden met het oude stadhuis, maar dat voldeed niet. Het werd in 1990 al weer afgebroken en kreeg Groningen een nieuw stadshart.

De gemeente Groningen zit nu in een gebouw aan de Kreupelstraat, naast de oude Martinikerk.
Nog midden in de binnenstad; lijkt me best een gedoe met parkeren enzo, maar er zijn elders in de stad  ‘loketten’ waar je als burger terecht kunt.

Wil je meer weten over het stadhuis op de Grote Markt?
Hierbij een link naar de website ‘de Geschiedenisbibliotheek van Groningen‘ naar een interessant artikel hierover.

Benieuwd naar de vorige delen in deze serie?

In augustus 2023 begon ik met een nieuwe serie over de stad Groningen, naar aanleiding van een boekje met oude lichtdrukken dat ik kreeg van Joop en Essina.
Deel 1: ‘Gezicht op Groningen vanaf de westzijde
Deel 2: ‘De geschiedenis van de A-Poort.’