In de serie ‘Groningen zooals het vroeger was’ vandaag een blog over De Poelepoort.
In het boekje dat ik van Essina kreeg staat een pentekening van C. Pronk uit 1754: Binnen-Poelepoort met omgeving, van de buitenzijde gezien.
De afbeelding hiernaast heb ik gefotografeerd vanuit het boekje; als je er op klikt krijg je een vergroting.
De Poelestraat wordt voor het eerst genoemd in 1325. In de middeleeuwen heette hij Polstraat; de straat liep vanaf de Hondsrug naar de weilanden in de bedding van de Hunze.
‘Pol’ betekent: hoger gelegen gronden, ook wel wierde genoemd. Net als bij Paddepoel: die wijk is vernoemd naar een voormalig blokhuis dat op een hoogte lag. Padde was de naam van de bewoners, poel was de hoogte waar het huis op stond.
Terug naar de poort. De eerste versie werd gebouwd in de 13e eeuw. In 1470 was de stad zo gegroeid, dat ze moest worden ‘uitgelegd’: er kwam een nieuwe stadsmuur en de Poelepoort werd verplaatst. Hij stond tussen de Schoolstraat en de Schiemakersgang. Het brede gedeelte van de straat achter de poort was oorspronkelijk een weerplein; deze verbreding diende om het Stadse leger achter de poort op te kunnen stellen. Daar werd vroeger ook de paardenmarkt gehouden; tegenwoordig is dit in de zomer één van de grootste terrassen in de stad Groningen.
In het begin van de zeventiende eeuw verloor de poort haar functie als toegangspoort van de stad. Vanaf die tijd werd het solide bouwwerk alleen nog als gevangenis gebruikt. Die functie hield het tot 1828: toen besloot het stadsbestuur de poort af te breken.
Nog even leuk: op zoek naar informatie over de Poelepoort kwam ik terecht bij een een video van OOG TV. In coronatijd ontdekten heel veel mensen het wandelen en OOG TV speelde daarop in met de serie ‘Stadswandelingen’. In de negende afleveren wandelen Beno Hofman en Mirre van de Klok door het uitgaanscentrum van Groningen en ze laten o.a. zien waar de Poelepoort heeft gestaan. Maar ze vertellen nog meer Middeleeuwse verhalen: Café ‘De Spieghel’ bijvoorbeeld was toen een herberg. Verder kom je ook iets te weten over een oase van rust in hartje binnenstad: het Pepergasthuis. Dat werd gesticht in 1405 gesticht door vader en zoon Solleder. Het begon ooit als gasthuis voor pelgrims die naar Groningen kwamen. Men geloofde namelijk dat er in de Martinikerk een relikwie bewaard was van Johannes de Doper, namelijk zijn arm.
Hierbij een link naar dat filmpje van ongeveer acht minuten.
Wil je echt het naadje van de kous weten over de Poelepoort?
Hierbij een link naar de website ‘Nazaten De Vries‘, waar ik een uitgebreid artikel vond met veel interessante informatie en afbeeldingen van deze oude stadspoort.
In augustus 2023 begon ik met deze serie over de stad Groningen, naar aanleiding van een boekje met oude lichtdrukken dat ik kreeg van Joop en Essina.
Hierbij een overzicht van de delen die aan dit blog vooraf gingen:
Deel 1: ‘Gezicht op Groningen vanaf de westzijde
Deel 2: ‘De geschiedenis van de A-Poort.’
Deel 3 : De Grote markt en het gemeentehuis.
Geef een reactie