Categorie: Alledag Pagina 132 van 263

Bij de titel van dit blog zou je kunnen denken aan slechthorendheid, maar dat is niet de achterliggende gedachte.
Wat zeg je tegen iemand wiens partner is overleden?
Wat zeg je als je weer voor het eerst met elkaar in een kring zit zonder die man of die vrouw die er tot voor kort nog zo vanzelfsprekend bij hoorde?

Dat vinden we moeilijk.
In mijn omgeving maakte ik dat de afgelopen maand een paar keer mee.
Het feit dat de achtergebleven partner aanwezig is, is voor diegene al een enorme overwinning, want alleen verder is hartstikke moeilijk.
“Hallo, fijn dat jij er ook bent! Ga zitten. Koffie?”
Iedereen is een beetje ongemakkelijk en het gesprek gaat over koetjes en kalfjes.
Wanneer begin je er over?
Wie begint er over?
Van een dame uit ons netwerk hoorde ik het verhaal dat ze voor het eerst weer op bezoek was in de kring van broers en zussen van haar man.
Het gesprek was voortgekabbeld over ditten en datten en zijn naam werd niet genoemd.
“Ik heb een poos op de wc gezeten. In een vertrouwde groep mensen zitten en je zo eenzaam voelen, hoe is het mogelijk!”
Toen ze thuis was had haar schoonzus haar een app gestuurd.
“Dapper dat je er was!”
Ze ervoer het medeleven als mosterd na de maaltijd en heeft toen die schoonzus opgebeld en gezegd hoe moeilijk het voor haar was dat er helemaal niet over haar man gepraat was.

Dat was in de generatie vóór ons ook heel gebruikelijk, hoor.
Van mijn nicht hoorde ik dat de naam van haar vader nooit meer genoemd was nadat hij was overleden. Het riep te veel verdriet op.
Niet meer over hebben, gewoon doorgaan met leven.
Heel veel van die verhalen uit het verleden heb ik gehoord.
Onverwerkt verdriet omdat er nooit meer over het enorme verlies gepraat is.

In de praktijk blijkt het helend om er wel over te praten.
Het hoeft niet gelijk het eerste onderwerp te zijn, maar een gemis wat zo duidelijk boven een groep hangt moet gewoon benoemd worden.
Want niet alleen de partner mist hem of haar, maar de andere mensen in de groep ook.
Een broer. Een vriendin.

In de gevallen waar ik bij was verliepen de gesprekken eigenlijk heel natuurlijk.
Er werd teruggekeken op de begrafenisplechtigheid en wat daarin gebeurd was.
De praktische problemen kwamen aan de orde.
Hoe moet het nu met die papierrommel?
Hoe zit het met de winterbanden voor de auto?
Wat een gedoe is dat huishouden! Hoe moet je eigenlijk strijken? En wat wel en wat niet?
En natuurlijk het grote gemis in zoveel kleine dingen.
In zulke gesprekken gaat het om luisteren, delen en het zoeken naar kleine, praktische oplossingen bij kleine, praktische problemen.

Zolang de naam van iemand wordt genoemd en over zijn/haar aanwezigheid in ons leven wordt gesproken is hij/zij nog bij ons.
Als dat niet gebeurt wordt hij/of zij letterlijk ‘doodgezwegen’.
En dat is veel erger dan die tranen die vloeien als de naam wel wordt genoemd.

Een week geleden zagen we onze vrienden.
De moeder van één hen woonde naast mijn moeder, zij hadden een brief meegenomen; er was voor mijn moeder nog post gekomen.
Die brief kwam van Margreet Dik, Compressie & mammacare specialist.
Zij helpt vrouwen na een borstamputatie met het aanmeten van een prothese en verkoopt daarbij speciale bh’s waar die prothese in kan.
Op haar tachtigste werd bij mijn moeder borstkanker geconstateerd en omdat ze verder nog kerngezond was herstelde ze wonderwel van de operatie en de bestralingen en ze heeft daarna dus nog zes jaar geleefd.
In oktober 2017 is mijn moeder overleden aan de gevolgen van leverkanker,
Ze heeft een vol en rijk leven gehad, we hebben goed afscheid kunnen nemen en we kijken in dankbaarheid terug op haar leven.

De brief van Margreet bracht mij in gedachten even terug naar de jaren voor mijn moeders overlijden, toen ze steeds meer zorg en aandacht nodig had.
Als Margreet kwam (ze komt op verzoek voor afspraken bij mensen thuis) was ik er ook bij, want mijn moeder vond dat soort dingen altijd spannend.
Zuinig als ze was vond ze de bh’s die Margreet verkocht altijd wel duur, maar als ik haar een zetje gaf (“Toe maar mam, je kan het zat doen, waarom zou je bezuinigen!”) kocht ze bij haar prothese twee mooie bh’s.
Ze ging er heel voorzichtig mee om, waste ze met de hand en toen Margreet na twee jaar terugkwam voor een nieuwe sessie, waren die vorige eigenlijk nog best goed.
Maar ze kocht wel nieuwe.

Aan Margreet schreef ik naar aanleiding van de brief een mail.

Graag wil ik je bedanken voor je geduld en voor de aandacht die je had voor mijn  moeder.
Eerlijk gezegd hoop ik dat ik nooit van jouw diensten gebruik hoef te maken, maar als dat ooit aan de orde is zoek ik je op.

Nou dacht ik toch dat ik het verlies van mijn moeder al helemaal had verwerkt….. zat ik toch nog in tranen die mail te typen.

Mocht je belangstelling hebben voor het werk van Margreet: hierbij een link naar haar website>>>.