Categorie: Alledag Pagina 1 van 273

Met voorbedachte rade hadden we zaterdagmiddag de tafel en de stoelen in onze woonkeuken zo neergezet dat er acht mensen omheen konden zitten om een bordspel te doen.
We vierden namelijk zaterdag met onze ‘vriendengroep Hoogersmilde’ de jaarlijkse spelletjesavond en er zijn van zulke avonden geweest dat we niet aan wat voor spel dan ook toekwamen omdat het gewoon veel te gezellig was.
Niet dat het nu niet gezellig was, maar we hebben wél een spel gedaan; twee zelfs.
We begonnen met Dixit*.
Bij dit spel geef je een subtiele hint bij een kaart met een afbeelding, waar anderen dan zelf een kaart bij moeten zoeken.
Daarbij gaat het vooral om associëren, de afbeelding goed bekijken en interpreteren.
Het is de bedoeling dat er niet te veel gepraat wordt tijdens de speelrondes.
Gerard legde zijn eerste kaart gedekt op tafel en zei daarbij; “Droog je tranen” waarop iemand spontaan inzette: “Droog je tranen, Pierrot, ow Pierrot!’
Toen alle kaarten werden getoond was er één met een Pierrot, dan weet iedereen gelijk welke van Gerard was……
Niet dat het de hele tijd zo ging, maar ‘niet te veel praten’ is een onmogelijke opdracht met deze groep.
“Kameraden, maar dan vrouwelijk” zei iemand bij het opleggen van een kaart.
‘Hand in hand, kameraden!’ tetterde vervolgens iemand door de keuken.
‘O, gaat het over Feyenoord?!’
Zucht.

We speelden het hele spel uit en het ging ondanks de ietwat chaotische omstandigheden eigenlijk best goed.
De winnares was zo blij met haar overwinning dat haar echtgenoot zich wat zorgelijk afvroeg of zij dat spel nu ook moesten aanschaffen…
Ondertussen stond de tafel vol met lekkere dingen die iedereen had meegenomen.
Als we nóg een spel wilden doen, dan moest dat iets zijn wat niet veel ruimte innam.
‘Heb je van die Post-It-briefjes? Dan gaan we ‘Wie ben ik?’ doen” werd er geopperd.

Een paar minuten later zaten we allemaal met een geel briefje op ons voorhoofd, waar onze linkerbuur iets op had gezet.
Voor dikke lol hoef je dus helemaal geen dure spellen aan te schaffen; hilarisch was het.
“Dus het is voor buiten…” bleef iemand maar vragen die SNEEUW op z’n hoofd had staan.
“Ja, binnen kan niet. Ja, kan wel, maar…..”
Hints waar je helemaal niks aan hebt.
Zijn vrouw was een mannelijk persoon.
“Dus ik ken hem ook?”
“Jazeker.”
“En het is geen bekende Nederlander?”
Het duurde echt even voordat ze door had dat ze SLAGER OORTMAN was.

En zo was het kringetje weer rond; de vriendenavond is immers niet geslaagd als slager Oortman niet in ieder geval één keer voorbijkomt in de gesprekken.
Al vijfenveertig jaar trekken Gerard en ik met dit vriendengroepje op; later dit jaar gaan we met z’n achten een week naar Kreta om dit jubileum te vieren.
Het lijkt zo simpel en gewoon allemaal, maar we weten zelf ook maar al te goed hoe bijzonder het is.

* Geen idee? Lees dan nog eens het blog ‘Blijf spelen’ uit juni 2021

Overzicht van voorgaande spelletjes-avonden met dit illustere gezelschap:

Uno  uit 2015

Ik hou van Holland uit 2016

Dertig seconden uit 2017

Stamppot uit 2018

Hints uit 2019

Het Billen Bloot spel uit 2020

Shit happens uit 2022

Monopoly Assen uit 2024

In mei 1961 verhuisde het gezin naar het Drentse Geeuwenbrug; in juni van dat jaar werd ik geboren en in ’62 en ’66 nog twee zonen. Het gestructureerde leven van mijn moeder veranderde: van het burgerleven naar het boerenleven. Het was hard werken op het ‘eigen spul’.  De eerste jaren werkte Albert er nog bij op de steenfabriek in Hoogersmilde, maar al snel ging het zo goed met het kleine, gemengde bedrijf, dat ze er een eigen bestaan op vonden. Koeien, varkens, paarden, bieten, aardappels, alles had zorg nodig. En moeder was goed in zorgen. Ze bestierde haar huishouden, haar gezin en daarnaast regelde ze ook nog een heleboel op de boerderij. Haar leven bestond destijds voor een groot deel uit ‘zorgen voor’ en ze cijferde zichzelf vaak weg . Ze stond altijd voor iedereen klaar en had pas ’s avonds laat  tijd voor zichzelf die ze dan vaak gebruikte  om de krant te lezen.
Ze had eigenlijk geen tijd voor hobby’s, maar één avond in de week was ze weg:  dan had ze repetitie van het Christelijk Gemengd Zangkoor Halleluja. Ze heeft er als sopraan jaren met heel veel plezier bij gezongen.

Trotse moeder en oma.
Een nieuwe fase van haar leven brak aan in 1974 toen de eerste kleinzoon werd geboren. Ze ontpopte zich als een lieve, zorgzame en trotse oma. Met ieder kleinkind dat daarna het levenslicht zag (en dat waren er maar liefst nog eens 31) was ze even blij en altijd vertelde ze aan het nieuwe wereldwonder hoeveel geluk hij of zij had dat het was geboren in dit gezin. Ook was ze wel een no-nonsens moeder en oma die gevraagd én ook wel ongevraagd haar mening en advies gaf. Soms schuurde dat ook wel eens een tijdje in onderlinge relaties. Ze was een sterke vrouw die haar gezin managede en het boerenbedrijf mee aanstuurde. Ze had lang een scherp geheugen en kon rekenen als de beste. Een agenda had ze niet en telefoonnummers of verjaardagen opschrijven was niet nodig, ze onthield het allemaal, ook die van haar 32 kleinkinderen.

Stoppen met werken?
In 1989 verlieten mijn ouders de boerderij nadat ze het hadden overgedragen aan de jongste zoon. Ze hadden een vrijstaande woning gekocht met anderhalf hectare grond. Mijn moeder is eigenlijk nooit echt gestopt met werken. Ze genoot van haar vrije leven, maar ze kon ook zich ergeren aan het feit dat mijn vader zo maar overdag een boek zat te lezen. “As of der gien wark in de wereld is” mopperde ze dan. De bekende ‘vrouwenhand en paardentand’ die niet stil mochten staan zat er van kinds-af-aan zo ingeramd, dat hoorde gewoon bij haar. Behalve als de kleinkinderen kwamen en als ze bleven logeren. Dan kon er heel veel voor wijken en maakte ze tijd vrij. “Ik wil dat ze zich mij herinneren als een lieve oma” zei ze dan wel eens. En dat is haar goed gelukt, later ook als overgroot moeder van heel veel achterkleinkinderen.

Alleen verder.
Op 75 jarige leeftijd overleed haar Albert, onze vader na een kort ziekbed. Een verdrietige tijd. Moeder bleef alleen aan de Rijksweg wonen en heeft zich er kranig doorheen geslagen, maar ze voelde zich wel vaak alleen. Ook nu bleef ze werken en zorgen.
Ze werd vergeetachtig en lachte dat in het begin nog weg. “Allemaol jonkheid!”
Ze kreeg problemen met haar heupen en haar knieën, maar ze hield de regie over haar eigen leven.
Ze reed tot haar 85^e jaar nog in haar Toyota Starlet.
Autorijden, fietsen, zelf naar de winkel, het werd steeds moeilijker en heel  langzaam brokkelde haar zelfstandigheid af. De laatste paar jaar was er voor haar een plekje in de beschermde woonvorm van Het Beurtschip. Daar heeft ze nog een relatief goede tijd gehad. “Ik heb het hier goed” zei ze dan “en die zusters en broeders zijn lief hoor en harde werkers!” Ada en ik waren regelmatig te gast daar en zongen met haar en de medebewoners. Een van de laatste dingen die ze nog steevast vroeg was: “He’j wel thee of koffie had?” en “Hoe is`t met de kinder?”
In april 2016 is ze heel langzaam bij ons weggegleden.
Het laatste stukje was zwaar voor haar, maar ook voor ons.
We kijken vol dankbaarheid en genegenheid terug op een vol en rijk leven.

Zaterdagmorgen.
Kopje thee, banaan, sudoku , een half uurtje bewegen op muziek en dan ….. de krant.
Door de week lezen we het Dagblad van het Noorden digitaal, maar op zaterdag ploft de dikke papieren versie op de deurmat.
Ik begin niet direct te lezen, maar ik blader de krant helemaal door en scan de koppen.
Drie columns lees ik direct: Herman op pagina 2, Lohues op pagina 4 en René Diekstra in de Weekendbijlage.

Vanmorgen schreef Daniël Lohues een verhaal onder de titel ‘De tijd loopt’.
Hij beschrijft het gevoel dat je opschuift in de tijd.
Dat we 25 jaar geleden in het jaar 2000 leefden, terwijl die millenniumwissel in je hoofd nog maar zo kort geleden is.
En hij schreef ook iets wat ik deze week zelf ook al had gedacht.

Al is er reden genoeg om zwartgallig te zijn. Als ik het mij goed beschouw, zie ik soms ook wel dat onze hele beschaving in elkaar dondert. Beetje als in het oude Rome. Ten onder gaan aan overvloed, losbandigheid en drukte om onbelangrijke zaken. Iedereen vliegt elkaar in de haren. Niemand lijkt het nog eens te zijn met een ander. Oorlogsluchten achter steeds dichterbij komende verten die misschien al wel een beetje omhoog borrelen vanuit de de putdeksels hier. Een beschaving kan ook verkruimelen in de volle zon.

Als je regelmatig mijn blog leest, weet je dat ik de dingen graag met een positieve blik bekijk, maar binnen in mij kriebelt af en toe het gevoel dat het de laatste tijd écht niet goed gaat met de wereld. Lohues zegt het met zijn eigen woorden maar brengt mijn gedachten onder woorden; als ik het zwart op wit zie staan schrik ik van mijn eigen gedachten.

Maar op deze zaterdag was het ook Lohues’ stem die mij weer op andere gedachten bracht en dat was natuurlijk met een lied van hem.

In ’t zwartst van ’n duustere nacht, brandt altied waorns ’n keersie
’n stemmegie fluustert daor zacht:  Komp wel, ’t komp wel goed,
uuteindelijk weten we ’t best, komp wel, t komp wel goed, hoop starft het lest.

Ik luisterde het af en moest er van huilen.
Je hoort opbeurende zinnen als:

Totdat ’t leste flintertie hoop wegblaozen is deur de waorheid
zu ‘we toch zörgen moeten da’w met mekaar oogsten van wat we hebben inzeijd
We hebben de grond en ’t water en de kennis en de zunne
We moen leben of ons leben der van af hangt….!

en het ontroerende

In 2021 schreef Gerard twee gastblogs over het leven van zijn vader Albert Waninge onder de titel ‘Verborgen en herinnerd verleden’.
Even teruglezen? Hierbij twee links naar deel 1 en deel 2.
Vandaag deel 1 van een blog van zijn hand over zijn moeder: Harmina Waninge-Boer.

Het is vandaag precies 100 jaar geleden dat mijn moeder (Har)Mina Boer werd geboren in het gezin van Hendrik Jan Boer en Hendrikje Beuving in Holte, gemeente Beilen. Een mooi moment om daar eens over te schrijven vond ik. Ze was de derde op rij in een gezin dat uitgroeide tot 9 kinderen en groeide op in het dorp Hijken waar mijn opa een boerderijtje met wat grond had gekocht.
Mijn moeder vertelde vaak over haar leven als kind en jong volwassene. In haar kindertijd was het crisis en dat had op haar en haar familie veel impact gehad.
Mijn Opoe, zo noemden wij haar, moest de eindjes aan elke zien te knopen en de kinderen hielpen daar aan mee door de handen uit de mouwen te steken. Het bekende verhaal van “een vrouwen hand en de paardentand” die nooit stil mochten staan kregen wij als kinderen dan ook vaak te horen in haar verhalen.
Opoe was een lief mens in mijn herinnering; mijn opa was een wisse en wat steile man.
Het was het voor mijn moeder en haar broers en zussen niet altijd veilig en liefdevol binnen het gezin, wat deels werd veroorzaakt door de armoede tijdens de crisisjaren.
Ooit sprak mijn moeder in mijn bijzijn met haar jongere broer Jan over de thuissituatie in de jeugdtijd.
Het riep bij beiden veel emotie op maar gelukkig vonden ze steun bij elkaar; ik was denk ik zo`n jaar of zestien en het zei mij meer dan de vele verhalen.

Mina (links) met een vriendin

Mina was een leergierig meisje en heeft het altijd jammer gevonden dat ze na de lagere school niet door mocht leren. De meester is nog wel thuis geweest om met haar ouders hierover te praten, maar dat mocht niet baten, een wicht möt gewoon an ’t wark!
Mina ging werken.
Toen ze 12-13 jaar was kreeg ze wat adresjes waar ze huishoudelijk werk verrichtte, maar ze moest ook veel thuis helpen.
Later in haar jeugd ging ze als dienstmeisje  werken bij het gezin van Dokter Meijering in Beilen.
Ze maakte in de tijd volledig deel uit van het doktersgezin en heeft in die periode héél veel geleerd. Ze had het daar erg naar de zin en was erg gesteld op ‘mevrouw’.
Ze heeft nog heel lang contact gehouden met de kinderen van de familie Meijering.

Het gezin van Albert en Mina in 1959

Via de kerk kwam Mina in contact met Albert Waninge; in die tijd waren er meisjes- en jongelingen verenigingen en tijdens een gezamenlijk uitstapje kregen ze verkering.
Mina trouwde met Albert op 16 juni 1950, zij was toen 25 jaar.
Ze vertrokken uit Beilen en vestigden zich  in de Noordoostpolder: nieuw land, veroverd op de zee, waar Albert ging werken als boerenarbeider.
In de 11 jaar dat ze daar hebben gewoond kregen ze twee zonen en twee dochters
Uit latere gesprekken is ons duidelijk geworden dat moeder in die periode heel  gelukkig is geweest. Ze had alleen haar huishouden en haar gezin waar ze voor moest zorgen en ze had het heel gezellig met de buren, ook allemaal jonge gezinnen met kleine kinderen.
Ada en ik zijn in de jaren negentig nog eens met vader en moeder een dag langs al die woonplaatsen in de polder gereden waar ze hadden gewoond. Leuk! Veel goede herinneringen.

In 1961 kochten ze een klein boerderijtje op de Drentse zandgronden aan de Geeuwenbrug, gemeente Dwingeloo. Daarover schrijf ik in deel 2 van dit gastblog dat binnenkort verschijnt.

Gisteren einde middag kregen we een appje van dochter Frea.
“Ik zou een ommetje lopen om 13.00 uur.
Kort tien-minuten-ommetje’.
En toen stapte ik naar buiten.
En de sneeuw deed CrOnch…..”

Sneeuw veroorzaakt bij onze dochters nog steeds een euforisch gevoel van sneeuwpret.
Sneeuwpoppen maken, sneeuwiglo’s maken, sneeuwballengevecht: het was altijd feest als de sneeuw goed wilde plakken.
Toen Carlijn nog thuis woonde hebben Gerard en zij ’s avonds om 21.30 uur nog wel eens een sneeuwpop gemaakt.
Met rode konen en koude handen kwamen ze  weer binnen: “We hebben een HENK gemaakt!

Hen(draa)k

Zo stond er in de winter regelmatig een witte Henk in de tuin die langzaam wegslonk als het weer dooide.
De ‘CrOnch’ van de sneeuw resulteerde dus niet in een ommetje, maar in een heuse sneeuwdraak, door Frea en Jon Hendraak genoemd: een Henk en een draak in één.
Wim en Carlijn stuurden foto’s van een ‘Monster van Frankenlijn’ in wording.
Links en rechts van dit blog vind je het resultaat van hun inspanningen.

Monster van FrankenLIJN

En hoe liep het af met het ommetje?
Frea stuurde een afbeelding van hoe het ommetje er uitzag; ze had de app wel aangezet, maar was niet verder gekomen dan de straat achter hun huis. Dus qua kilometers niet voldoende, maar vééél meer dan tien minuten!
Die afbeelding vind je onderaan dit blog.

Harriët (woont in het Oosten van ons land) wilde niet achterblijven en stuurde ook een foto,  ook die vind je onderaan dit blog.
Gerard appte daar nog troostend achteraan: “Ik zie wel iets wits…” waarop Harriët appte: “Ja, die was in Groningen geweest!”

Eén van de eerste dingen die je als kind leert is tellen.
“EEE TEEE DIE….”: we kunnen eerder tellen dan schrijven.
Als je zingt in een koor dan weet je ook dat tellen in de muziek heel belangrijk is.
Hoeveel tellen zitten er in een maat? 3,  4 of 6?
Hoe lang duren de afzonderlijke noten in een maat?
1 tel? Of 2? Of een halve?

Als je noten leert lezen (bij mij was dat op blokfluitles bij meester De Vink) leer je niet alleen iets over de noten, maar ook over de notenbalk.
Over de sleutel waarin de muziek is geschreven en over de verticale strepen die het stuk in maten verdelen.
Door de plaats van de noot op de balk weet je de toonhoogte en door de vorm van de noot (open, dicht, met een vlaggenstokje eraan of een punt erachter) weet je hoe lang je die toonhoogte moet aanhouden.
Zo kun je een muziekstuk ‘lezen’ zonder woorden.

Van Frea kreeg ik vorige week een foto.
Ze had hem gekregen van een vriend uit Engeland.
‘Matt stuurde een foto” appte ze “van de zeer behulpzame aantekeningen in zijn kerkmuziek.”
Met potlood stond bij de muziek geschreven “COUNT, YOU DONKEY!”
Genieten van muziek kent geen landsgrenzen…….
Ik appte terug.
“Valt in dezelfde categorie als ‘OMLAAG TRUT!” dat ik op 3 januari beschreef in het blog ‘Ingewijd“.

Wij hebben op de cantorij nu ook een moeilijk stuk onderhanden waarbij het op dat tellen aankomt.
Karel leert ons om te tellen in de rusten 1,2,3, 1,2.
Lied 1a uit het Liedboek, zoek maar eens op. Moeilijk.
Karel zegt natuurlijk niet ‘Count, you donkeys’, maar hij bedoelt het wel.

Op je tellen passen is de boodschap.
Maar daarmee wordt eigenlijk iets anders bedoeld.
Tellen betekent in dit gezegde letterlijk ‘getallen in een bepaalde volgorde opnoemen’.
Iemand die goed op zijn tellen past, let dus goed op dat hij/zij zich niet vergist bij het tellen.
“Op zijne woorden -, op zijn tellen passen, ‘acht geven op wat men zegt of doet'”.
Een ander bekend gezegde met tellen is in tel zijn (‘populair zijn, gewild zijn’).
Dit betekende oorspronkelijk letterlijk ‘geteld worden’, oftewel: belangrijk genoeg zijn om meegeteld te worden.
Bij ons op de cantorij is iedereen belangrijk genoeg om meegeteld te worden.
Maar de donkeys moeten zelf wel tellen 😉

Vorig jaar op 17 augustus hadden schoonzus Ali en ik onze jaarlijkse Aaltjedag*.
Aan het eind van zo’n schoonzussensamenzijn is het eigenlijk de bedoeling dat we met onze mannen ’s avonds ergens gaan eten, maar er was een mogelijkheid dat we met de vriendengroep in de luchtballon zouden gaan.
Het zal je niet verbazen: we gingen niet.
Maar we sloten de dag ook niet af met Roelof en Ali, dat zouden we nog een keer plannen. “We appen wel even.”

Op een verjaardag eind december kwam het etentje even weer onder de aandacht: “Wanneer gaan we dat doen?”

….van alles proeven….

Gisteravond zagen we elkaar bij ‘Jasmijn Garden’ in Assen.
Wij houden alle vier van een buffet-achtige setting in een restaurant.
Je zit niet zo statisch aan tafel en je wordt niet bediend; het is de bedoeling dat je zelf je drinken en eten ophaalt.
Je kunt kiezen voor de warme en koude gerechten die liggen uitgestald in de vitrines, maar je kunt ook iets laten bakken of wokken.
Gisteravond liet ik een moot zalm lekker bakken op zo’n bakplaat, waar de kok dan zwierig kruiden en knoflook bij strooit.
Een andere techniek waar je gebruik van kunt maken is wokken: dan geef je de kok een bordje met vlees en groente (in mijn geval kip, ui en prei) en daarbij roep je welke saus je er graag bij wilt.
Wat op je bord ligt wordt dan eerst in een soort zeef gegooid die daarna in pan kokend water wordt gehangen.
Na een paar minuten koken wordt het in een gloeiend hete wokpan gegooid en wordt de saus van jouw keuze en bij gedaan.
Na een paar keer omscheppen krijg je het eten op een bord mee naar je tafel.
Ik neem altijd saus waar geen pepertjes bij staan, het risico is mij veel te groot dat iets heerlijks wordt bedorven door te scherpe kruiden.
We maakten verscheidene keren met onze bordjes een rondje om het buffet.
En natuurlijk: het heerlijke eten is fijn op zo’n avond, maar ook met z’n vieren uitgebreid bijpraten vinden we belangrijk.

Toen wij onze Aaltjedag hadden was het augustus 2024; toen wij gisteravond die Aaltjedag afsloten was het februari 2025 en hebben we in november als familie afscheid moeten nemen van broer Henri. Het gebeuren rondom zijn overlijden kwam regelmatig en op verschillende manieren ter sprake; het helpt in de verwerking van wat er is gebeurd.
Wat je je dan met elkaar realiseert is de kwetsbaarheid van het leven en de rijkdom dat je een grote familie hebt waarmee je dit soort gezamenlijke onderwerpen kunt bespreken.
De komende week zien we elkaar al weer maar dan is de kring wat groter, want Gerard’s oudste zus wordt 70 en we zijn uitgenodigd om bij haar te komen macaroni/spaghetti eten.
Lief en leed delen; daarvoor heb je familie.

* Lees over onze Aaltje-dag van 2024 en wat dat te maken heeft met ‘deuzie keersies’ in dit blog.