Categorie: Kerk & gemeente Pagina 2 van 53

De PKN-viering was vanmorgen een ‘Ik-zie-jou’-bijeenkomst: een laagdrempelige viering speciaal voor het jongere segment van onze gemeente.
We hoorden het overbekende verhaal van David en Goliath, waarin de ogenschijnlijk onoverwinnelijke reus het af moet leggen tegen de kleine en onbetekenende David.
Toen de dienst begon keken we al naar een klein toneelstukje waarin dat gegeven ook centraal stond: twee brallende en opscheppende automobilisten deden wie het snelste was en moesten vervolgens met al hun branie stilstaan voor een rood stoplicht en wachten op een fietser die hen vrolijk bellend toezwaaide: “Daaaaag lawaaipapegaaien en druktemakers! Ik ga voor….”
De schreeuwende grootmacht tegen de kleine underdog.

In het spiegelverhaal dat Tineke Braspenning vertelde hoorden we over een draak waar iedereen bang voor was en die verslagen werd door slimme gesprekjes en onverwachte wendingen.
Je zou denken dat de draak in dit verhaal het griezelige aspect was, maar ik vond het gegeven dat de vrouw van de hoofdrolspeler ineens 100 kinderen had een horror-scenario.
Maar ze leefden gelukkig nog lang, zoals dat gaat in sprookjes.
Spelende vrouw, wat heb je nu geleerd?
Iedereen heeft last van draken in zijn leven; dingen waar je erg tegen opziet, die moeilijk zijn.
Heb vertrouwen en ga het gevecht met de draak aan op je eigen manier: benut je sterke kanten en ga niet zomaar de kant.

De draak die vanmorgen in de kerk aanwezig was heette ‘het afscheid van Tineke Braspenning als opbouwwerker’.
In januari 2023 was deze opbouwwerker bevestigd in haar ambt; misschien leuk om nog even het blog te lezen dat ik daar destijds overschreef onder de titel ‘Ooggetuigen‘.
Tineke is getrouwd met Walter Meijles, één van onze predikanten en zij verrasten de gemeente vorige week met de mededeling dat zij vertrekken naar Arnhem; zij hebben daar beiden ander werk gevonden.
Hoe ze gemist zullen worden bleek vanmorgen tijdens de viering.
Er was een leuk overzichtsfilmpje met foto’s van activiteiten waar Tineke haar stempel op heeft gedrukt, er waren (soms emotionele) toespraken en de drie overgebleven pastores zongen een gevoelig ‘uitzwaailied’ dat we als gemeente uit volle borst meezongen.

Het zingen was vanmorgen een genot voor wie niet zo van psalmen met 12 coupletten houdt: we zongen een aantal laagdrempelige kinderliedjes.
Je kon zien dat de aanwezige kinderen die liedjes goed kenden en hun enthousiasme was aanstekelijk.
Fotograaf Han Post heeft vanmorgen foto’s gemaakt; het zou mij niet verbazen als daar een paar exemplaren bij zijn van een vrolijk zingend kind.
Tip: houd onze PKN-website in de gaten, binnenkort verschijnen daar de foto’s op die vanmorgen gemaakt zijn.

Gisteravond stuurde ik een berichtje naar alle cantorijleden: “Mijn stem is nog niet goed genoeg; ik zing niet mee.”
Wat flut vind ik dat dan.
Zingen in de cantorij is één van de dingen die ik het liefst doe en zingen in Roderwolde is altijd bijzonder.
Eén keer per jaar zingen we daar: ben ik er niet bij op de achterste rij.
Maar ik was er tóch bij; weliswaar niet in het koor, maar samen met Gerard zat ik om 09.30 uur wel in de historische banken van de Jacobskerk.

In Roderwolde gaat het altijd anders dan anders.
Geen beamer, dus een klein liturgieboekje met de orde van dienst.
Geen collecte met een QR-code, maar ‘hengelzakken’ waarmee de diaken langs de rijen hengelt.
Klokgelui tijdens het Onze Vader, altijd weer een kippenvelmomentje.
Het kleinschalige van Roderwolde geeft me altijd het gevoel van ‘back to basic’.

Wat een fijne dienst en wat feestelijk dat onze cantorij daar dan zo enthousiast staat te zingen!
Als gemeente zingen we natuurlijk ook een aantal coupletten en ik heb ondanks mijn brakke stem meegezongen.
Voorganger Sybrand van Dijk had het in zijn overdenking over de taal van de macht.
De taal die we de afgelopen week veelvuldig hebben gehoord vanuit de VS. De taal die hele groepen mensen wegzet.
Daarnaast hoorden we wat Paulus zegt over de gemeente: we vormen samen één lichaam en ieder deel heeft zijn eigen taak.
De hand kan niet zeggen tegen de voet: ik heb jou niet nodig en dat kan het oog ook niet tegen het oor zeggen.
Ieder deel van het lichaam is belangrijk.
Elly & Rikkert zongen daar in de jaren ’70 een prachtig liedje over: “Hand, voet, knie, oog, oor, neus, haar, alles is nodig voor elkaar.
En wat voor de gemeente geldt, geldt ook voor onze maatschappij.

Aan het eind van zijn preek vertelde de dominee over die dappere Amerikaanse bisschop Mariann Budde die voorging in de misviering in de Washington National Cathedral.
Trump zat daar op de eerste rij en hij moest luisteren naar haar preek waarin zij nadrukkelijk oproept ’tot genade voor mensen die nu bang zijn.’
Ze sprak over LHBTQIA+-mensen die vandaag schrik hebben, over vluchtelingen die illegaal in de VS verblijven, maar wel in grote getalen jobs doen die de Amerikanen niet meer willen invullen en ze drukte de president meermaals met de neus op de feiten. Trump hield zijn gezicht in de plooi, maar zich lichaamstaal liet verstaan dat hij not amused was. Op zijn eigen platform Truth Social noemde hij de bisschop zelfs dom, ongepast en slecht in haar job. Deze informatie heb ik uit een artikel op de website van Knack, een Nederlandstalig Belgisch weekblad met als voornaamste focus politiek nieuws uit binnen- en buitenland. Wil je het hele artikel lezen? Hierbij een link.

De laatste regel van bovengenoemd liedje van Elly & Rikkert is:
Niemand is minder, niemand is meer,
ieder is nodig bij de Heer.
Liedje even luisteren?
Klik dan hier. 

Cor Keers.
Iemand uit onze PKN-gemeente die ik wat beter leerde kennen toen ik zijn boek ‘Geloven van wieg tot graf’ had gelezen.
Na het lezen ging ik een ochtend bij hem en Elly op de koffie in gesprek over het boek en ik bezocht twee avonden die in onze gemeente werden georganiseerd met onderwerpen uit dat boek als gespreksstof.
Vlak voor mijn ‘op-mezelf-vakantie’ begon hoorde ik dat hij is overleden, gisteren, donderdag 9 januari, was de begrafenis.
Daar zou ik anders vanzelfsprekend naar toe zijn gegaan, maar dat deed ik nu niet; ik bleef in Westerbork en volgde de viering digitaal, dat kan tegenwoordig gelukkig ook.

Cor was een belezen en erudiet man. In zijn boek vertelde hij openhartig over zijn leven: zijn succesvolle studietijd, zijn carrière als sociaal psycholoog, maar ook over zijn gang door de psychiatrie als patiënt, worstelend met psychosen.
Een scherpzinnige geest, maar een onhandig lichaam.
Naar aanleiding van één van die avonden beschreef ik in mijn blog daarover wat ik had geleerd:
– Kijk niet alleen naar de buitenkant van iemands leven; het is niet altijd wat het lijkt.
– En: durf je kwetsbaar op te stellen; dan straal je misschien wel meer kracht uit dan iemand die ‘het allemaal zelf wel redt’.
Dat was wat ook in de dankdienst voor zijn leven naar voren kwam: doordat Cor zich niet schaamde voor zijn kwetsbaarheid en daar openhartig over vertelde ontstond er bij anderen vaak ruimte om dat ook te doen. Daarmee creëerde hij een sfeer van vertrouwen en verbinding.
Voorganger Sybrand van Dijk noemde hem aan het begin van de rouwdienst een ijkpunt in de kringen waarin hij zich bewoog.

Zijn zoons en zijn kleinzoon namen alledrie het woord en vertelden ons over hun bijzondere vader/opa en wat hij voor hen had betekend.
Daarbij schetste één van hen het beeld van het schilderij dat Rembrandt heeft gemaakt van de gelijkenis van de verloren zoon: zo’n vader was jij voor mij. Ook werd in die toespraken de PKN-gemeente bedankt voor het feit dat we zo om Cor en Elly heen staan en dat hij zo veel met ons heeft kunnen delen. Bijzonder om te horen: Cor was destijds weer bij de kerk gegaan, niet zozeer vanwege zijn geloof, maar vanwege het sociale aspect van een kerkelijke gemeente.

Eén van de vragen die werd besproken op zo’n bovengenoemde avond met Cor was: welke persoon vervult voor jou een voorbeeldfunctie?
Daar had ik wel een paar namen bij.
Je kent ze zelf vast ook wel: mensen die niet opgeven.
Die ondanks hun ziekte en/of verliezen die ze hebben geleden toch blijven deelnemen aan de maatschappij en niet in de slachtofferrol blijven hangen.
Die positiviteit uitstralen en die ondanks ‘rampen en slagen’ toch iets van hun leven proberen te maken.
Cor was voor mij ook zo’n persoon; ondanks zijn kwetsbaarheid een krachtige man.

Hierbij een link naar de blogs die ik destijds schreef over ‘het boek en zijn avonden…’:

Geloven van wieg tot graf februari 2021

Geloven van wieg tot graf (2) oktober 2021

Kwetsbaar. Maar ook krachtig? januari 2023

Vandaag is het Drie Koningen*: de laatste dag van de kerstperiode. Daarom stond de kerstboom nog  in de kerk gistermorgen.
Voorganger Sybrand van Dijk begon zijn overdenking met een beschrijving van hoe wij mensen geworteld zijn in onze omgeving.
De mensen die we kennen, de kringen waar we bij horen, kortom: ons netwerk.
En hoe moeilijk het soms is om de kringen en het netwerk los te laten door bijvoorbeeld te verhuizen.
Nou.
Vertel mij wat.
Onze verhuizing in 1989 van Hoogersmilde naar Roden vond ik lastig en dat is een understatement.
We hoorden gistermorgen dat in een mensenleven niets hetzelfde blijft, dat je je aanpast aan de omstandigheden en dat het juist de bedoeling is dat je af en toe je bakens verzet op je levensreis.

Na de viering kwam Hoogersmilde nog even weer in beeld: we namen als PKN-gemeente afscheid van Henk de Vink.
Hij was hoofd van de lagere school waar Gerard en ik opzaten**; ik kreeg handwerkles van zijn vrouw Diny.
In 1972, vlak voordat wij bij meester De Vink in de  zesde klas zouden komen gingen ze verhuizen naar Roden; daar werd hij hoofd van basisschool ‘De Woldzoom’.
Wij ontmoetten elkaar weer begin jaren ’90 in een kerkdienst.
Diny overleed in 2023 en Henk heeft in overleg met de kinderen besloten om te gaan verhuizen naar Woerden waar zoon Harry woont: hij heeft daar een appartement gekocht.
Een moedig besluit, maar het ging beslist niet zonder slag of stoot. We hoorden dat met name het afscheid van de kerk hem moeite kostte.
De hele familie was gistermorgen in de kerk; het was mooi hoe het verhaal van de reis van de Wijzen uit het Oosten werd vervlochten met de stap die Henk op zijn levensreis gaat nemen.
Na de viering werd er aandacht besteed aan het afscheid. De familie had iets lekkers gebakken voor bij de koffie en Harry deed namens zijn vader een afscheidswoord.

Na de koffie maakte ik nog even een foto van het grote, gouden pak zat dat gedurende de dienst op de avondmaalstafel lag.
Er zat achteraf geen wierook, mirre en goud in…… het was het cadeau van onze gemeente voor Henk: de paaskaars van het jaar 2023.
Sybrand van Dijk zei daarover: “Dit licht willen we je graag meegeven omdat je een enorme stap gaat zetten. Dit licht reist met je mee: Ga met God en Hij zal met je zijn.”
De dominee had daar nog een klein cadeautje bij gedaan: een doos lucifers “want soms moet je het licht zelf even aansteken om het weer te kunnen zien.”

Wat een mooi beeld.
En wat waardevol om als kerkgemeenschap een gemeentelid zo hartverwarmend uit te zwaaien.
Gelukkig blijft Henks emailadres hetzelfde…. wiekiepintuts!

* Meer weten over Drie Koningen? Hierbij een link naar een artikel op de website Historia
** Nog even terug in de tijd? Hierbij een link naar het blog ‘Klas van de week’ over onze tijd op de CNS in Hoogersmilde.

Dit jaar heb ik kerstkaarten gemaakt van theezakjes met de iris-vouwen techniek; ik schreef er al over in het blog ‘Irisvouwen in de praktijk’ uit maart van dit jaar.
De afgelopen week dacht ik na over de tekst van de nieuwjaarsgroet die ik aan het einde van het jaar aan ons netwerk stuur.
Iets met theedrinken? Maar hoe combineer je dat met een nieuwjaarswens?
Vrijdag had ik de tekst klaar en ik maakte alvast een A4-tje met 4 printjes: klaar om af te drukken.

Vanmorgen zat ik in de kerk en de preek ging over mijn tekst.
Bijzonder vond ik.
We hoorden het verhaal van de zoon van Isaï die tot koning werd gezalfd.
Niet de stoere, sterke oudere broers werden gekozen, maar David.
Een mooie jongen met rossig haar en sprekende ogen.

Een paar quotes uit de overdenking:
Kennelijk hebben wij in deze wereld altijd hardheid nodig.
We hebben vertrouwen in discipline, helderheid en duidelijkheid.
We houden niet van theedrinken, pappen en nathouden, geduld en ‘we kijken het nog even aan’, nee wij willen het benoemen, helder zijn en maatregelen treffen.
Voorganger Sybrand van Dijk vertelde aan het begin van zijn overdenking over Adriaan van Dis die in zijn jeugd zoveel werd geslagen door zijn vader.
Dat had te maken met de kwetsbaarheid die Adriaan uitstraalde.
Waarom worden we onzeker, ongeduldig en bang als we geconfronteerd worden met zachte krachten zoals kwetsbaarheid?
Zijn we uiteindelijk bang voor onze eigen kwetsbaarheid?
We lachen om een groep mensen die vragen om vrede met vlaggen en liedjes maar we lachen niet als er iemand zegt: “Laten we de uitgaven voor wapens verhogen.”
God zoekt het niet in kracht.
Wil je iets weten van God, kijk dan in de kribbe; tederheid en liefde zijn de grootste geschenken in dit leven.

Nu ben je natuurlijk benieuwd naar de tekst die ik had geschreven voor de nieuwjaarsgroet.
Even geduld.
Op 24 december (voor de kerstvakantie) lees je wat Gerard en ik iedereen toewensen.

Na de viering sprak ik nog even met de mevrouw die naast mij zat.
En bedankte haar!
Zij gaat mij namelijk nog het recept sturen van die speculaas die al op was voordat ik er een foto van kon maken….
Geen idee? Lees dan het blog van vrijdag 6 december: ‘Mag ik het recept?‘

“Mag ik dan even bij jou in de map kijken?”
“Nee. Dat mag niet van Karel.”
Karel is de cantor van onze cantorij en heeft nogal wat noten op zang.
Dat hoort ook zo.
Als je op internet zoekt naar waar een goede dirigent aan moet voldoen, dan vind je deze zin: tot de vereisten voor een goede dirigent behoren een ijzeren wil, grote stressbestendigheid, grote algemene cultuurkennis, overredingskracht, verbeelding, en, naast een goede dirigeerslag (al dan niet met dirigeerstok), een uitstekende conditie.”
Dit vond ‘de Dirigentenacademie’ op 28 aug 2017.
Onze cantor voldoet aan alle criteria, dus wij boffen.
Wij hebben het op de achterste rij met een glimlach over ‘het evangelie van Karel’.
Ik citeer een paar verzen:
Allemaal je eigen muziek, geen afgekijk bij de buurvrouw.
Rechtop zitten zodat je ieder moment kunt gaan staan.
Bij hoge noten je denkbeeldige koepel (boven je hoofd) open zetten. “Zet de deur naar die zolderkamer maar open!”
Durven te zingen, niet van dat gemompel.
Kom op tijd: als we kwart voor negen afspreken zit je om die tijd met je map op de goede plaats in het koor.

Dat was vanmorgen dus.
08.45 uur aanwezig.
In voorgaande jaren was ik dan in de vroegte alleen op pad, maar deze maanden zingt Gerard tijdelijk als bas met ons mee, dus we wandelden om 08.30 u naar de kerk.
Stond ik bij het afscheid van Klaas nog naast Gerard, vanmorgen was mijn buurman Wim: fijn dat we een nieuwe bas mogen verwelkomen!
Het is vandaag de 1e zondag van Advent; de eerste kaars van het adventsbloemstuk werd aangestoken en er was een liturgische schikking bij het Adventsproject waar de kinderen dit jaar aan meedoen, je ziet het op de afbeelding hiernaast.
De kinderen hebben een koffer en gaan op weg naar Bethlehem. Iedere week staat er een ander Bijbelverhaal centraal, deze week was dat Ruth.
We zien een wegwijzer met daarop Bethlehem en het aantal dagen tot Kerst, een koffer met daarin een paars kleed (de kleur van Advent)  een wandelstok en klimop, want Gods trouw gaat altijd met je mee.
Graan staat voor het verhaal van Ruth: met lef en doorzettingsvermogen kan er wat moois opbloeien.

Beetje vreemd: we hebben in de viering van vanmorgen verder helemaal niets over Ruth en Naomi gehoord.
Het leek alsof het adventsproject helemaal los stond van de 1e adventsdienst.
Dat werd nog versterkt door een werkelijk onzingbaar lied dat bij het project hoorde, waarvan ik dacht “dít had de cantorij moeten instuderen.”
Het was vanmorgen een viering met een hoog liturgisch gehalte met heel veel liederen én de viering van het heilig avondmaal: eerlijk gezegd vond ik het wat veel allemaal.
Maar het zingen ging goed:  toen we thuis waren kregen we een appje van Enny, een alt van ons koor die niet mee kon zingen vanmorgen, maar ze had wel geluisterd/gekeken.
“Het was een mooie dienst en jullie hebben mooi gezongen, vooral het lied ‘Danken wij de goede God’ met Karel als voorzanger!”
Zoals ik al schreef: een cantor met nogal wat noten op zang.
Ook letterlijk dus. Wies met.

Je kunt deze viering terugluisteren via Kerkomroep en via het You Tube-kanaal van onze kerk.

Drukke dagen, verdrietige dagen.
Veel aan het hoofd.
“Gaan we morgenvroeg naar de kerk?”
Die vraag bleef in de lucht hangen toen we zaterdagavond na een verjaardag bij vrienden nog even in de keuken stonden.
“Wat mijn betreft niet” dacht ik, want ik was moe, maar ik zei het niet.
We gingen toch.
Het volle hoofd maakt dat ik me niet zo goed kan concentreren.
Op het werk niet, in gesprekken niet, maar ook bij een kerkdienst niet.
En de somberheid na de tumultueuze weken die achter ons liggen maakte dat ik bij één lied dat we zongen gewoon niet meezong.
Dit was de tekst die we moesten zingen:
 Voor hen die ons regeren, de hoofden van het land, bidden wij God de Here, om ootmoed en verstand, dat zij bewaren hecht en recht…..
Ja joh, toe maar! Bidden voor Wilders en consorten! dacht ik opstandig.

De preek heb ik beluisterd, maar ook nu kostte het moeite om de draad van het verhaal vast te houden.
Zomaar wat quotes uit de overdenking van dominee Sybrand van Dijk van zondagmorgen:
‘Dat mensen mensen doden is niet de verantwoordelijkheid van God.’
‘God tilt niet de verantwoordelijkheid van mensen af, God is een spiegel waarin wij onze verantwoordelijkheid zien.’
‘Haat is de taal van macht geworden.’
‘God is machtig omdat hij zo kwetsbaar aanwezig is’.
Zefanja, de profeet uit wiens boek wij vanmorgen een klein gedeelte lazen, roept, naast het uiten van zeer oorlogszuchtige taal, de ootmoedigen op om God te zoeken.
“Jullie, ootmoedige mensen, zoek de menselijkheid in je naaste.”
Over het woord ‘ootmoed’ zei voorganger Sybrand van Dijk vanmorgen het volgende:
“Het is een teken van de tijd dat wij het woord ootmoedig in het Nederlands nergens meer gebruiken, behalve in de kring rondom het woord van God.
Wat betekent ootmoedig? Het woord is samengesteld uit de Middelnederlandse woorden ode (gemakkelijk) en moed (in de betekenis ‘gemoed, gezindheid’). Een gemakkelijk gemoed is inschikkelijk en ten opzichte van anderen of God betekent dat ook ‘nederig’.

De dominee zei daar vanmorgen over: ootmoedig zijn de mensen die zich bloot durven te geven. Mensen  die zeggen: dit ben ik als mens en die durven te geven wat ze te geven hebben.
Mensen die zichzelf niet opblazen maar die zichzelf in hun kwetsbaarheid laten zien.
Daarbij citeerde hij Job Cohen: ‘Laten we een beetje zorgzaam zijn voor elkaar; laten we een beetje op elkaar letten.”
Dat zijn de woorden waarop het aankomt.
Niet de hele preek kunnen volgen, toch veel aan gehad.
Dank Sybrand.

Je kunt deze viering terugluisteren via Kerkomroep en via het You Tube-kanaal van onze kerk.