Categorie: Muziek Pagina 1 van 37

In 1966 werd ik 6 jaar en zat ik op de kleuterschool bij juf Idzerda.
Dit even als kader bij het liedje waar ik vandaag op deze website aandacht voor vraag in de rubriek ‘Muziek’.
Het kwam in januari een keer voorbij bij de Arbeidsvitaminen; ik zat met een kop thee voor me een sudoku te maken en hoorde de tekst:

“Ik glinster als een kerstboom want elke diamant is bedoeld als geldbelegging en ik ben je onderpand.

Dit paleis met gouden muren wordt toch nooit mijn huis? Koningin voor alle buren, maar de koning is nooit thuis.”

 

Deze woorden komen uit het lied ‘Paleis met gouden muren’ en gaat over rijkdom.
Maar tegelijkertijd gaat het over armoede, want dat was wat ik dacht toen ik de tekst goed beluisterde: “Wat een armoede.”
Opgesloten in een huwelijk waarin alles draait om de buitenkant.
Een vrouw die zichzelf wegzet als ‘uithangbord, etalage, kerstboom en onderpand’.
Een lied dat bijna 60 jaar geleden is geschreven, maar in deze tijd nog niets aan zeggingskracht heeft ingeboet.

In 1966 werkte mijn vader bij Steenfabriek Roelfsema in Hoogersmilde en wij woonden in een huurwoning in Hoogersmilde.
Uit de fotoalbums en super 8-films die mijn ouders van die tijd maakten komt een beeld naar voren van een gewoon gezin, ouders die van elkaar houden en die het in de loop van jaren steeds beter kregen. Er kwam bijvoorbeeld een auto, een telefoon en een televisie.
We hadden het goed, maar we waren niet rijk.
Mijn moeder woonde niet in een paleis met gouden muren, maar haar koning was, als hij niet aan het werk was, bijna altijd thuis.
Echte rijkdom kun je met geld niet kopen.

Hierbij een link naar het lied ‘Paleis met gouden muren‘.
….ik ben je geldbelegging en ik ben je uithangbord, een deel van je reclame waar ik misselijk van word….

Op een woensdagmiddag om 16.00 uur sloot ik op het werk mijn computer af. Daarmee sloot ik ook Radio 5 af, waar collega en ik met plezier naar hadden geluisterd. Collega werkte die dag tot 17.00 uur en zei: “Ik zet de radio nog wel even aan” en even later hoorde ik Bert Kranenbarg iets aankondigen. Ik pakte mijn jas en stond vervolgens  aan de grond genageld: er werd een nummer gedraaid waarvan ik binnenin mij voelde dat ik het heel erg mooi vond; het had iets heel bekends en toch kon ik het niet thuisbrengen.  Dit ken ik toch… wie is dit ook maar weer….

Eenmaal thuis zocht ik de playlist van Knooppunt Kranenbarg op en vond het eerste liedje na 16.00 uur: de zanger was Albert West en hij zong Memory of life.

Dat lied kende ik in de jaren 70 heel goed: zelf opgenomen op oude bandrecorder van pa.  En helemaal vergeten!
Het was een hitje in 1976, het jaar waarin ik 16 was.
Ik zat in MAVO 4  en in 1977 deed ik examen.
Albertje Oosting zat bij mij in de klas en zij was groot fan van Albert West.
Ik niet, maar dit liedje vond ik toen mooi.
Het deed me qua tekst een beetje denken aan ‘Green green gras of home’: iemand ervaart dat hij weer in zijn dorpje van vroeger is en in het laatste couplet blijkt het een droom te zijn: hij bevindt zich in een oorlogssituatie.

Het nummer brengt me terug naar die MAVO-tijd .
Als je goed luistert hoor je in de muziek de invloed van de schrijver van het lied Hans Vermeulen; de dames van Rainbow Train (waarin o.a. Anita Meijer zong) doen mee in het achtergrond koor.
De ontroering die ik voelde met mijn jas aan rond 16.00 uur kwam puur door de muziek die, zonder dat ik het liedje had onthouden, mijn geest meer dan 40 jaar terugbrengt.
Net zoals de geur van Eau de Cologne mij bij de handtas van Oma Vrieswijk brengt en ik haar aanwezigheid haast kan voelen…

Sweet memories.

Soms ken ik een lied al heel lang en is het me nooit zo opgevallen.
Dit blog gaat over een lied van Neil Diamond; het heet ‘Morning side’.
Het kwam uit in 1974, maar het kwam niet verder dan de tipparade.
Het kwam donderdagmorgen voorbij de Arbeidsvitaminen; deed ik mijn sokken aan en hoorde de zanger zingen:

And when he died
He left a table made of nails and pride
And with his hands he carved these words inside
“For my children” * 

Hans Schiffers vertelde dat Diamond het lied had geschreven naar aanleiding van het overlijden van zijn grootouders.
Dit vond ik erover op Wikipedia:
In een interview met de Engelse radio-dj Ken Evans uit 1972 vertelde hij: “‘Morningside’ is een treurig liedje. Het gaat over alleen sterven, iets waarvan ik me al lange tijd bewust ben. Het raakte mij toen mijn grootouders overleden – dat zij alleen stierven – dat zij niet bij hun kinderen waren toen zij overleden. En anderhalf jaar geleden, toen ik voor het eerst in Londen was, kwam ik langs een winkel en zag ik een prachtige tafel in de etalage. Die was handgemaakt en op een of andere manier kwamen deze twee gebeurtenissen samen, waaruit het nummer ontstond.”

Luister eens naar het nummer: hierbij een link naar een uitvoering op YouTube.
Wat een pareltje.

* En toen hij stierf liet hij een tafel na, gemaakt van spijkers en trots
En met zijn handen sneed hij deze woorden erin “Voor mijn kinderen”

Zomaar een morgen op een vrije dag; we hebben geen wekker gezet.
Om 08.30 word ik wakker; kopje thee en even bijkomen.
Voor de schuifpui zet ik een stoel en kijk naar het vogelgedoe bij ons in de tuin.
Op Spotify zoek ik het nummer ‘Wat ik gewild heb’ van Trijntje Oosterhuis en luister.
Daarna gaat Spotify zelf invullen wat ik wil luisteren; daarbij put het medium uit al mijn afspeellijsten en af en toe doet Spotify zelf een suggestie.
Het was erg aangenaam.
Daniël Lohues kwam een paar keer voorbij en verder vooral rustige luistermuziek, waarin ik inderdaad mezelf herkende.
Jules de Corte zong ‘Ik zou wel eens willen weten’.
Een lied uit 1957.
Hij vraagt zich af waarom de bergen zo hoog zijn.
En de zeeën zo diep.
En de wolken zo snel.
In het laatste couplet vraagt hij zich iets af over de mensen.

Ik zou wel eens willen weten, waarom zijn de mensen zo moe
Misschien door hun jachten en jagen
Of misschien door hun tienduizend vragen
En ze zijn al zo lang onderweg naar de vrede toe
Daarom zijn de mensen zo moe

In 1957 waren de mensen dus ook al zo moe en al zo lang op weg naar de vrede toe.
Kennelijk is er op dat gebied niets nieuws onder de zon.
Nog even luisteren naar Jules? Hierbij een link naar een YouTube-video.

Tot mijn verrassing kwam ook Ede Staal voorbij met ‘Zalst doe altied bie mie bliem lutje wicht.”

Die staat niet op één van mijn afspeellijsten, maar het lied ken ik goed.
Ik zong het refreintje  wel eens voor onze dochters voor het slapengaan.

Zalstoe altied bie mie blieven, bie mie blieven, lutje wicht.
Lekker waarm in mien aarms, in dien aarms,
ogen dicht.
Zun is muid en sloapen goan,
deur de doak zai ik de moan,
dizze nacht dei is nou van ons baaiden.
Zalstoe altied bie mie blieven, bie mie blieven, lutje wicht.

Inmiddels is dit liedje van Ede ook toegevoegd aan één van mijn Spotify bestanden.
Ook even luisteren?
Hierbij een link naar een uitvoering van het album ‘As vaaier woorden’.

Voor niet noordelingen: ‘Lutje wicht’ betekent klein meisje.

In deze periode met heel veel ‘sleighbells, Santa Clause & Christmas’ om ons heen vandaag even iets heel anders.
In mei deed ‘onze’ cantor Karel Stegeman examen; toen schreef ik al over het wonderschone laatste stuk van zijn examenconcert.

Het laatste stuk van het concert was de cantate van Johann Sebastian Bach BWV 106 ‘Gottes Zeit ist die allerbeste Zeit’.
Tijdens het eerste instrumentale ‘Sonatine’ had ik al een zakdoek nodig: dat kwam door de twee blokfluiten die in dat stuk een hoofdrol spelen. Ontroerend mooie muziek. Ook later, toen de bas solo zong en de vrouwenstemmen hem zacht begeleidden hield ik het niet droog; muziek kan zo in je ziel binnenkomen.
Het was net zoals Karel na afloop zelf al zei: “Het is eigenlijk een toets, maar het is ook een feestje!”

Ik kende het stuk niet, die avond hoorde ik het voor het eerst.
Eenmaal thuis zocht ik het gelijk op op Spotify en zette het op de afspeellijst ‘Klassiek – Favorieten’.
Zo hoorde ik het vaker en hoe vaker ik het hoorde, hoe mooier het werd.
Deze cantate wordt ook wel ‘Actus Tragicus’ genoemd. Het is één van de bekendste werken van Bach en werd voor het eerst uitgevoerd op 14 augustus 1707. Het is geschreven voor een kleine bezetting: een klein orkest van (2 blokfluiten, 2 gamba’s en een basso continuo) met de vier klassieke solostemmen (bas, tenor, alt en sopraan).
In de cantate staat het sterven van de mens centraal; steeds komt het ‘memento mori’ weer naar voren: ‘Ach Heer, leer ons bedenken dat wij eenmaal sterven moeten’ , ‘Stel orde op zaken, want je zult sterven en niet in leven blijven’ en ‘Het is het oude verbond: mens, je moet sterven’. Op het laatst wordt het sterven muzikaal verwoord als een vredig binnengaan in het paradijs.

Johann Sebastian Bach

Vandaag zet ik deze ‘Trauer-cantate’ in de schijnwerpers op mijn website.
Ik heb gekozen voor de uitvoering die te vinden is op de website van de Nederlandse Bachvereniging: hierbij de link 

Dit zegt de Bach-vereniging er zelf over:
Beroemd, eigenaardig, bijzonder mooi, betekenisvol – er valt heel veel te zeggen over de combinatie van instrumenten die Bach hier gebruikt in zijn cantate ‘Gottes Zeit ist die allerbeste Zeit’, hier uitgevoerd door de Nederlandse Bachvereniging voor All of Bach. In elk geval is de bezetting niet alledaags. De violen schitteren door afwezigheid, maar er spelen wel twee blokfluiten en twee viola da gamba’s. Zij zorgen voor een zachte, troostrijke en soms haast hemelse klank.