De waarde van de dag

Een kalenderblaadje van 19 april, jaar onbekend.

De kindertijd wordt vaak gezien als ‘het koninkrijk waar niemand sterft’. Ook al wil je kinderen beschermen, je kunt geen wereld creëren waarin die ervaringen hun worden bespaard.
Het sterven van een dierbare brengt de vertrouwde veiligheid van het gezin aan het wankelen. In de ontreddering die ontstaat zijn kinderen ‘de vergeten rouwenden’. En hoe weten ze hoe ze moeten omgaan met verdriet? Ze zien hun ouders dichtklappen, op school leren ze het niet, ze zien de wisselende stemmingen, ze ervaren de kilte van het verdriet in plaats van warmte en nabijheid. De  gesprekken vinden een meter boven hun hoofd plaats. Je wilt de boodschap en de pijn verzachten. Je denkt dat kinderen dit niet kunnen dragen.
Verdriet verdwijnt niet door erover te zwijgen. Het verlamt als je er thuis of op school niet over praat. Door er open over te praten word je een rolmodel voor kinderen.
Luister en laat hen vertellen in hun eigen woorden. Onbeantwoorde vragen blijven knagen in de stilte van hun gemoed.

tekst: Manu Keirse / Gezinsbond.
Deze tekst stond op de achterkant van het blaadje. De voorkant, met een tekst van Shakespeare, zie je op de afbeelding links.

Sommige lezers zullen bij deze tekst denken aan hun eigen kinderen: hoe ben ik als ouder omgegaan met groot verdriet? Heb ik mijn kinderen genoeg betrokken?
Toen ik het kalenderblaadje las op die 19e april heb ik het achteruit gelegd omdat het mij terugbracht naar mijzelf als 9-jarige.
Mijn oma Vrieswijk, de moeder van mijn vader, overleed heel plotseling op 62-jarige leeftijd. Zij was de spil waar het gezin destijds om draaide en zij liet haar nabestaanden in ontreddering achter.
Mijn vader, die altijd al mijn vragen beantwoordde was voor mij onbereikbaar in zijn verdriet.
Mijn moeder, die veel meer had aan haar schoonmoeder dan haar eigen moeder, wist zich geen raad.
Mijn broertje en ik werden ondergebracht bij vrienden van mijn ouders en het was de bedoeling dat ons leven zoveel mogelijk doorging.
Er werd niet met ons gepraat, we gingen niet mee naar de begrafenis en na de plechtigheid pakte iedereen het leven weer op.

Oma’s overlijden is het grootste verdriet uit mijn kindertijd. Ik heb haar ontzettend gemist, maar wat ik ook miste was het antwoord op mijn kindervragen en de geruststellende woorden van mijn vader.
‘Waor is oma nou dan?’
Er werd gewezen naar de plek waar het kerkhof was, maar we gingen er niet heen.
Dat mijn vader zo van slag was maakte op mij veel indruk.
Dat hij moest huilen als ik dingen vroeg vond ik moeilijk. Daarom vroeg ik maar niet meer.

Toen mijn vader 62 was en werd aanbeden door zijn kleindochters heb ik het eens gevraagd.
“Heb je je toen wel gerealiseerd wat het voor mij als 9-jarige betekende?”
Zijn antwoord: “Nee. Toen (1970) zat de maatschappij nog heel anders in elkaar. Met de inzichten van nu hadden we het toen anders moeten doen, maar kinderen werden destijds nog niet zo serieus genomen als nu” (1994).

Er is geen koninkrijk waar niemand sterft.
Praat er over.

Benieuwd naar de andere ‘blogbouwstenen’?
Die hebben een eigen knop in het menu onder ‘Lezen’.

Op zondagmiddag 5 december kreeg ik van de Sinterklaas die zelf zijn huis van het gas af haalde een gedicht over ‘duurzame dingen doen’.
Dat ging over de vaste structuren en patronen waar ik zo van hou en dat ik dan misschien niet aan autisme lijdt, maar wel aan ‘automatisme’.
En hoe mij dat meestal helpt, maar dat het me ook wel eens in de weg zit.

De goedheiligman had geheel in mijn stijl een lijstje gemaakt.
Een lijstje van twintig duurzame dingen.
Ik citeer de laatste de regels van het gedicht:

Als Sint voor jou nou eens een ‘lijst der DuurzameDingenDoen’ maakt?
Grote kans dat jij er zó aan gewend raakt.
Trouwens, hoeveel van deze DuurzameDingen zitten er al in jouw systeem?
En is het al een automatisme geworden? Dus helemaal geen probleem!

Groeten van de Groene Sint
Die zondagmiddag moest ik in de kring alle tips bij langs.
Meer dan 10 dan doe je het al aardig, meer dan 15 dan ben je goed bezig.
Die 15 haalde ik net niet, dus ik doe het al aardig.
De verkapte kritiek in dit gedicht/deze test leg ik blijmoedig naast me neer.
Nee, ik ga niet naar de markt voor kaas in een papiertje, want ik hou niet van dat geboemel en gewacht op je beurt op de markt.
Ja, ik koop bij de supermarkt gewoon komkommer in plastic.
Nee, ik drink geen thee gemaakt van losse thee, dat vind ik gesmeer.

De goede Sint die dit schreef kreeg van de Sinterklaas die een eigen website heeft ook een toepasselijk cadeau.
Dat had te maken met zijn gebemoei met haar manier van autorijden.
Beetje jammer dat zij op 6 december een kleine aanrijding had met een vrachtwagen…..
Zij denkt dat ze al weet waar het begin december 2022 over zal gaan.

Ben jij benieuwd hoe jij scoort op de lijst van de Sinterklaas die zijn huis van het gas haalde?
Klik op de afbeelding voor een vergroting.

In oktober kregen we van  mijn neef en zijn vrouw vier kaarten voor Wildlands.
Zij hadden die prijs gewonnen in de postcodeloterij; de kaarten waren geldig tot 31 januari 2022, maar zij hadden geen plannen om daar op korte termijn heen te gaan.
Wij ook niet, maar ik toen ik onze dochters voorstelde om met z’n vieren een dag naar de dierentuin te gaan, was een datum zomaar gepland: 21 december ‘Lady’s day’.
Maar toen was het park dicht.
We hadden zaterdag 29 januari als laatste mogelijkheid vrij gehouden; toen dinsdagavond de versoepelingen werden aangekondigd had ik al snel een reservering op mijn naam.

Het was nog niet zo lang geleden dat we Wildlands bezochten: 1 augustus 2020 (zie ‘Kinderdag‘.)
Toen was het een dag boven de 30 graden, nu was het een graad of 8/9.
In januari ziet het park er heel anders uit.
Sommige dieren zie je helemaal niet, zoals de nijlpaarden, andere dieren zie je juist beter.
De otters bijvoorbeeld hadden we de vorige keer ook al gezien in hun prachtige verblijf, maar toen lagen ze te soezen in de zon.
Nu renden en zwommen ze achter elkaar aan als een groep uitgelaten pubers, zodat je heel goed kon zien hoe snel ze zijn op het land, maar vooral in het water.

Een dag alleen met de dochters; wat een feest.
Voordat we één dier gezien hadden, zaten we eerst beppend en kleppend aan koffie/thee .
Kleren, kapsels, werk, mannen: onderwerpen genoeg.
We houden alle vier erg van dierentuinen en we hebben ook allemaal onze favoriete dieren.
Frea en Carlijn  bijvoorbeeld stonden in verrukking bij de wasberen, die een nagebouwd kantoor hadden bezet en Harriët bleef wat langer bij de prairiehondjes.
Ratten hebben niet zo mijn voorkeur, maar ook daar staan de dames vertederd bij te kijken.
Zij hebben het dan weer niet zo op krokodillen, terwijl ik daardoor gefascineerd ben.

Wat we de vorige keer niet hadden gedaan kon nu wel: de boottocht door Jungola en het vrachtwagenritje ‘de Serenga-safari’.
We hoefden nu amper te wachten: we hadden met z’n vieren een boot van 16 personen voor ons alleen.  Na ons safari-ritje zagen we de volgende groep stilstaan met de vrachtwagen; er stond een groep wilde ezels in de weg.  Tja, een beetje avontuur hoort er bij.

Wat opviel: de vrijwilligers en de medewerkers waren allemaal erg blij dat het weer open was.
Soms spraken ze ons daar ook op aan. Bij de koffie-kassa ’s morgens: “Wat fijn dat we weer open zijn, hé?” en aan het eind: “Fijn dat jullie er waren, dames, wat heerlijk dat het allemaal weer mag!” Die sfeer merkte je ook om je heen. Mensen zaten tevreden aan hun lunch of een drankje, terwijl de kinderen speelden in de attributen: “Hè, gezellig weer!”

Naast de dieren kijk ik ook altijd graag naar hoe kleine kinderen op de dieren reageren.
Een peutertje dat een olifant ziet poepen en in opperste verbazing tegen zijn papa zegt: “Papa! HIJ POEPT!”
Een meisje dat tegen het plexiglas aan zoent met een pinguïn aan de andere kant.
Een kindje van nog geen jaar dat op de grond zit voor een groot aquarium en met open mond een kolossale zeeschildpad voorbij ziet zwemmen.
Van de dochters waar ik gisteren mee op stap was weet ik ook nog hoe ze vroeger reageerden en wat ze zeiden.
Sweet memories.