Maand: juni 2022

Toen ik tante Trijn vroeg wat ze wilde doen op ons dagje uit op 8 juni zei ze: “Naar het museum Brands in Nieuw Dordrecht”.

Nu ken ik behoorlijk wat musea, maar hier had nog nooit van gehoord; ik praat je even bij.
Het museum heet officieel ‘Museum Collectie Brands’.
Jans Brands is op 3 november 1932 geboren in  Nieuw-Dordrecht.
Jans gooide nooit iets weg, hij bewaarde alles en kocht daarbij ook nog boeken en spullen bij antiquariaten en op rommelmarkten.
Aan het eind van zijn leven bestond zijn verzameling uit 70.000 boeken en voorwerpen.
Een terechte vraag zou zijn: “Wat verzamelde die man dan specifiek?”
Het antwoord op die vraag is: “Alles.”
Je kunt het zo gek niet bedenken of hij had het.
Uit de verhalen van mensen die Jans persoonlijk gekend hebben maak ik op dat Jans huis mudjevol stond met spullen.
Tegenwoordig hebben we daar een term voor: hoarding. Ongebreidelde verzameldrang.  Je kunt er bij Lentis zelfs voor in therapie.
Maar dat was Jans geenszins van plan. De man had een fotografisch geheugen en wist precies waar ‘alles’ lag.

Aan het einde van zijn leven had Jans een grote wens: dat zijn collectie in zijn geheel in Nieuw-Dordrecht bewaard zou blijven.
In 1991 werd al een stichting opgericht, die jarenlang haar best heeft gedaan om een museum te realiseren, maar dat lukte eerst niet.
Jans raakte ontmoedigd; hij vroeg een sloopvergunning aan voor zijn boerderij en overwoog de hele verzameling over te brengen naar Amerika, waar er wél belangstelling voor was.
Lang verhaal kort: er werd een officieel onderzoek ingesteld naar de collectie;  de uitkomst van het onderzoeksrapport was dat de verzameling cultuurhistorisch zeer waardevol was en absoluut voor Drenthe behouden moest blijven.
In 2009 droeg Jans zijn collectie officieel over aan de stichting en in 2010 verhuisde hij naar een andere woning in Nieuw Dordrecht.
In 2015 werd het levenswerk van Jans opgenomen in het Museumregister Nederland.
Op 28 juni 2019 overleed hij, 86 jaar oud.

Als je het woonhuis van Jans binnenkomt, stap je in een andere wereld.
Het ziet er nog net zo uit als toen Jans in 2011 ergens anders ging wonen.
Ik citeer de website: “Nou ja, exact hetzelfde kunnen we niet zeggen. Om het woonhuis voor bezoekers begaanbaar te maken, hebben vrijwilligers stapels papieren en dozen met spullen weg moeten halen.”

Mensen, ga er heen en laat je verrassen.
Aardappelkrabdoppen. Sigarenbandjes. Jaargangen kranten. Archeologische vondsten. Bijzondere boeken. Oud speelgoed. Bijzonder serviesgoed. Jans doopjurkje uit 1932. Luister naar de bijzondere verhalen die enthousiaste vrijwilligers je vertellen.
Op de prachtige, informatieve website lees je meer, hierbij een link.

Was dat het hele dagje uit?  Welnee.
Eerst koffie bij tante Trijn thuis, dan winkelen,  lunchen in ‘de Witte Olifant’,  prachtig autotochtje in Zuid Oost Drenthe*, museum en een diner bij Van der Valk Emmen.
Een dag ‘met ’n beiden’. Ik koester zulke dagen.

* Zuid Oost Drenthe heeft in Nederland altijd een wat negatief imago.
Ben je er niet bekend?  Ga daar dan eens fietsen, bij voorkeur de fietstocht die Daniël  Lohues  bezingt in ‘Op fietse’.  Je weet niet wat je ziet…..

Zaterdagavond 4 juni in Casa Grada.
We hebben een gezellige avond gehad, ‘The British Bake off’ gekeken en eindelijk weer een spelletje Dixit gedaan.
Vlak voordat we naar bed zouden ging Gerard nog even naar buiten.
Even bij de Börkerstroom kijken, even naar de maan kijken.
Tot zijn stomme verbazing zag hij een kudde schapen bij de voorkant van ons huis staan, op het gras aan de overkant van het voetpad.
Toen hij weer binnenkwam en zijn ontdekking meldde ging ons hele gezin buiten poolshoogte nemen.
Daar schrokken de schapen zo van dat ze in galop over de parkeerplaats wegdraafden.

De beesten waren duidelijk gestrest en niet op hun gemak; de dochters vonden het zielig.
Ze belden de receptie en maakten een melding; de receptie zou iemand bellen.
Dan moet je het loslaten.

Zondagmiddag gingen we met een aantal van ons waterfietsen en kanoën op het Timmerholt-meer.
Toen we terugkwamen stond die kudde er weer!
Ze stonden doodgemoedereerd het gras en de struiken te begrazen. Nieuwe jonge aanplant of niet: lekker!

De boer heeft ze vast weer opgehaald: nadat ze weer richting parkeerplaats galoppeerden hebben wij ze niet meer gezien.
De buurman hoeft zijn gras eerst niet maaien….

Langsfietsende Westerborkers hadden grote pret: “A’j een huus  in Drenthe hebt heurt dit d’r bij; he’j as Amsterdammer ok ies schaopestront op dam!”

Dinsdagmorgen 7 juni.
De wekker stond al voor achten, want voor 10 uur moesten we Casa Grada bezemschoon achterlaten.
In het Pinksterweekend vierden wij met onze dochters en schoonzonen de Gradagen*.
Bedden afhalen, stofzuigen, kasten leeg.
Zakken uit de prullenbakken, oud papier in de container, lege flessen in de glasbak.
In het gastenboek schreef ik hoe leuk het was; zo wordt dat gastenboek ook een beetje ons eigen ‘dagboek van Westerbork’.
(klik op de afbeelding voor een vergroting)

Al stofzuigend en opruimend schieten er herinneringen door mijn hoofd aan al weer een memorabel weekend.
Spelletjes gedaan, een dans geoefend voor een bruiloft, canons geoefend voor een workshop, water-gefietst en gekanoed op het Timmerholtmeer, gevist, gebreid, gehaakt, geborduurd. Niet gelezen, geen tijd voor gehad. Ook niet voor het schrijven van een blog en ook niet voor televisiekijken.
Zien we anders iedere dag in ieder geval het journaal, dit weekend hebben we alleen het Nederlands elftal zien voetballen op vrijdagavond.

…taco’s met allerlei lekkers….

Voor het eten tijdens die dagen vragen we ieder stel één dag het warme eten te verzorgen.
Vrijdag werden we getrakteerd op een barbecue, zaterdag taco’s gevuld met allerlei lekkers en zondag curry met bloemkool, bonen en rijst.
Gerard en ik hebben geen maaltijd verzorgd, maar wel betaald: maandagavond sloten we het weekend af met een etentje in het Chinese wokrestaurant in Westerbork.
Maandagmiddag, tussen twee klaverjasbomen door, legden we de agenda’s naast elkaar voor het plannen van gezinsbijeenkomsten in de tweede helft van dit jaar.
Verjaardagen en Sinterklaas enzo: het staat allemaal al weer genoteerd in de agenda’s.
Carlijn, die in de uitvaartbranche werkt, zorgde nog voor een lachsalvo: zij wilde ‘familiefeest’ intypen in haar agenda, maar haar telefoon vulde het woord ‘familie’ al aan met ‘graf’….

“Haal je je beugel er hiervoor uit?”

Tijdens zo’n weekend steekt de oude gezinslol als vanzelfsprekend de kop weer op.
Wie kan het z’n voet het hoogste tegen een muur zetten?
Dan wel even nadenken of je dat nog wel kan met je ouwe botten………
“Wil je ‘Raket’-waterijsjes meenemen van de winkel, dat doet me zo aan vroeger denken!”
“Ken je dat klapspelletje nog van de basisschool? Er is een VROOUUWW vermoord met een  gorDIJNekoord….”
Een spelletje Kolonisten van Catan met vier spelers (vol bord, weinig ruimte) persé willen willen winnen, wippend op je stoel van de stress wachtend op je beurt.
“Haal je je beugel er hiervoor ook uit, mama?” Eerlijk gezegd: vaker dan anders in een hele week…..

Dinsdagmorgen 7 juni.
We zetten de stofzuiger weer in zijn hok, zetten de kratten met onze eigen spullen achter de schotten en sloten tevreden het huis af.
De schoonmaakploeg van het Timmerholt deed de rest: dinsdagmiddag kwamen er weer nieuwe gasten in.
Toen gingen we naar een bloemenwinkel in Westerbork en kochten hang- en potplanten voor in onze tuin deze zomer: we gaan de bloemetjes buiten zetten.
Daarna trakteerden we onszelf op een cappuccino in een café.

Bloemen en koffie kostten helaas te veel tijd voor de vier ‘Raket’- waterijsjes die nog over waren; de stokjes dreven in hun verpakking……

* Weet je niet wat Gradagen zijn?
Hierbij een link naar een blog  over de eerste Gradagen in 2020.
Klik hier voor de versie van 2021.

Op maandag- en woensdagmorgen heb ik op mijn werk telefoondienst.
Onze doelgroep zijn cliënten met dementie, dus er wordt van ons verwacht dat wij geduld betrachten en een luisterend oor bieden als mensen ons bellen.
Vorige week belde er een meneer die vroeg naar zijn casemanager bij Team290, maar die had vakantie.
“Wat jammer. Nu heb ik toch wel enigszins een probleem.”
Hij vertelde dat hij die dag een afspraak had bij de dagopvang, maar die kon niet doorgaan, want hij moest naar het ziekenhuis.
“Nu had ik gehoopt dat uw casemanager mij zou kunnen helpen, want ik ben de naam van die dagopvang vergeten”.
Hij sprak formeel, maar met een vriendelijke ondertoon.

“Misschien kan ik in uw dossier zien hoe die organisatie heet?”
Dat zou heel fijn zijn, hij hoopte dat dat zou lukken.
Toen ik de naam had gevonden kwam het volgende probleem.
“Nu wil ik die instantie wel bellen, maar ik heb natuurlijk ook geen telefoonnummer…..”
Ik bood aan dat ik dat wel even voor hem op wilde zoeken op het internet.
Toen ik het had gevonden gaf ik hem een vast nummer en een mobiel nummer.
“Dan komt het contact vast wel tot stand” zei ik.
“Mevrouw. Mag ik u heel hartelijk bedanken voor de hulp die u mij heeft geboden? Ik zal u noemen in mijn avondgebed.”

Het ontroerde me.
Het was geen grapje, het was geen holle frase.
Het was de waarde van mijn dag.

In ons vriendenweekend heb ik veel kunnen handwerken. Tijdens de koffie,  thee en borrels die we in ons vakantiehuis nuttigen heb ik gebreid,  gehaakt en geborduurd.
Nelly en Johan hebben een Bed & Breakfast bij Beilen, Altynghe.
Nelly had in plaats van een handwerkje een inpakklusje meegenomen. Als de gasten uit hun B&B weggaan krijgen ze een aardigheidje  mee als aandenken: twee ballpoints met een visitekaartje er aan.

Een doos pennen,  plastic folie,  visitekaartjes en draadjes: daar moesten pakketjes van gemaakt worden. Nelly zat al even te fröbelen toen Sinet zich bij ons voegde.
“Zal ik je even helpen Nel?”
Wat gezellig. Het hoort bij onze groep dat iedereen zich vervolgens met die pakketjes gaat bemoeien.
Dat je ook kleine zakjes kunt bestellen.
Dat je andere pennen kunt doen.
Andere touwtjes ook.
Waar je die zakjes kunt bestellen.
Niet dat dat iets verandert aan de huidige pakketjes, maar het is allemaal wel goed bedoeld.
Op het laatst waren er nog drie pennen over. Drie in een pakje? Twee in een pakje en een over? Weer goedbedoeld gebemoei…..

Maakt niet uit; het hoort net zo bij zo’n weekend als de barbecue, de eeuwige oude koeien en de groepsfoto.
En de fles berenburg voor de late uurtjes.

De B&B-eigenaren geven een kleinigheidje weg bij vertrek,  maar ze krijgen ook wel eens wat.
Vier vrouwelijke gasten uit Deventer lieten ooit een klein wit kruikje achter. ‘Pik an de lippe’ stond er op.
Een kruidenlikeurtje.
Johan had dat kruikje vorig weekend meegenomen; “Wij drinken zoiets nooit” zei hij.
Dat trof.
Niemand van ons had de traditionele berenburg meegenomen,  dus konden we aan het eind van de avond mooi een borrelglaasje likeur proeven.

En die ene pen?
Ligt bij onze computer…..
Meer weten over Altynghe?
Hierbij een link naar hun website.

In het eerste blog over ons vriendenweekend in Denekamp (zie>>) schreef ik dat ik ook een blog zou schrijven over Hansie Kiep: die belofte los ik vandaag in.

In zo’n weekend gebeurt er altijd wel iets dat tot in lengte van dagen naverteld wordt: dit keer was dat het verhaal van Hansie Kiep.
De kat van Jan en Sinet heeft zijn kop een beetje scheef op de romp staan; ook zijn baasje houdt zijn hoofd altijd een beetje scheef door een nekoperatie.
“Net as Hansie Kiep” zeggen we dan.
Hans was een markante inwoner van Hoogersmilde die eigenlijk gewoon Johannes Hatzmann heette en zijn hoofd altijd een beetje scheef hield.
Gerard kwam vrijdagmorgen met een zere nek uit bed: “Nou bin ie ok Hansie Kiep!”

Zaterdagavond zaten we met de hele groep bij een pizzeria in Denekamp.
Gerard had geen last meer van zijn nek, dus de bijnaam ging voor hem niet meer op.
Toen stelde iemand de vraag: “Waarom heette Hans eigenlijk zo?”
Eeehh…. iets met een kiepkar? Of iets met kippen?
Niemand wist het precies, dus de achterban werd geraadpleegd: iemand appte haar zus, iemand belde zijn vader en iemand vroeg zijn broer die op zijn beurt weer zijn zwager inseinde.
De vraag breidde zich als een olievlek uit in de verschillende netwerken en in no time hadden we weet ik hoe veel mensen aan het werk gezet om uit te zoeken hoe het zat. Iedereen met roots in Hoogersmilde in rep en roer. Ik wilde mijn schoonzus (ook een Hatzmann) ook nog vragen, maar dat was al niet meer nodig: voordat we ons toetje op hadden was het antwoord al bekend.
Er werden zelfs foto’s gestuurd van het boek waar de informatie uit kwam.

De vader van Johannes heette Garriet Hatzmann en daar waren er vroeger twee van. Degene die in kippen handelde werd ‘Kiep’ genoemd.
Op die foto stond trouwens nog meer informatie over een andere bijnaam: Lammert Koops noemde men ‘Lammert Maegie’*. Deze bijnaam had hij te danken aan het feit dat hij alleen maar dochters had.
Niets nieuws onder de zon en typisch Hoogersmilde: lees hierbij het blog ‘Een loei van een koei’.
Misschien hadden ze Gerard in Hoogersmilde dan wel ‘Geert Maegie’ genoemd…….

* maegie is Smildigers voor meisje.