In september moest ik naar de tandarts voor een half-jaarlijkse controle.
Geen gaatjes, wel een kies die zo vaak gerepareerd is dat het tijd is voor een kroon: dat gaat in november gebeuren. Ik had nog wel iets anders: al een tijdje kan ik mijn mond niet zo ver open doen, ik heb pijn in mijn rechterkaak bij het eten. De tandarts voelde inderdaad ‘spanning en een blokkade’. “Ik verwijs je naar de kaak-fysiotherapeut.”
Weer een nieuw avontuur.
De kaakfysiotherapeut zit in Tolbert en heet Lotte.
Bij de intake werden mijn kaakproblemen in kaart gebracht en moest ik een heel aantal vragen beantwoorden. Lotte had niet veel tijd nodig om er achter te komen wat er aan de hand was: bruxisme. Een ander woord daarvoor is tandenknarsen: het over elkaar schuiven van boven- en ondertanden. Dat gebeurt meestal onbewust, meestal ’s nachts, maar ook overdag.
Lotte begon met iets te vertellen over de ontspannen mondstand: de mond dicht, de kiezen van elkaar en de tong rustend op de onderkaak.
Toen ze me dit vertelde dacht ik dat ik mijn mond in de ontspannen stand had, maar ik had mijn mond dicht, de kiezen op elkaar en tong in een soort van vacuum tegen mijn gehemelte geplakt.
Huh?!?
De ontspannen mondstand kostte mij gewoon moeite, daar moest ik bij nadenken.
En ik kwam er achter dat mijn mondstand dus nooit ontspannen is.
Lotte vertelde dat dat meestal een vorm van stress is, maar dan stress waar je je niet van bewust bent. Ze noemde een paar spreekwoorden waaruit blijkt dat stress met je gebit te maken heeft.
– Iets verbijten
– Even doorbijten/even de kiezen op elkaar
– Veel voor de kiezen krijgen
– Je ergens in vastbijten
en natuurlijk mijn streektaalfavoriet – Koez’n op mekaar, kop der veur.
In de eerste week van november heb ik weer een afspraak bij Lotte; ze gaf me een korte dry needling behandeling en ze gaf me huiswerk mee.
1. Wees je bewust van je mondstand. Als je voelt dat je weer ‘klemt’, probeer te ontspannen.
2. Een massage van de rechterkaakspier (loopt van je oor tot de voorkant van je gebit) met je duim tegen de binnenkant van je kaak met de vingers van je linkerhand de kaakspier masseren.
3. De kaak heel bewust een aantal keren openen en sluiten
4. Kaak zover mogelijk openen en dan de onderkaak zo ver mogelijk naar voren bewegen.
Nu ik dit schrijf is bovenstaand bezoek aan Lotte een week geleden en ik heb een dagtaak aan de bewustwording van mijn mondstand. Niet te geloven dat ik werkelijk áltijd de tong tegen mijn gehemelte heb zitten. En die oefeningen doen zeer, maar dat hoeft gelukkig niet heel heel vaak op een dag.
De hele week speelde door mijn hoofd: waar ken ik dat woord tandengeknars toch van?
Inmiddels weet ik het: uit de bijbel. ‘Daar zal geween zijn en tandengeknars’.
‘Daar’ wil ik niet zijn.
Ontspannen dus.
Willem
Nog een uitspraak van mijn opa. Vaak als wij kinderen wat te lawaaierig werden, dan dreigde hij met de “provoost waar geween was en gekners der tanden”. Prachtig vonden wij dat, al hadden we geen idee waarover hij het precies had. De strekking begrepen we en dat was als regel voldoende.