een alternatief voor 'de waan van de dag'

Categorie: Streektaol Pagina 11 van 16

14 juni: Ik kiek overal, maor ik heur hier.

Een paar weken leden under het eten zee Gerard: “D’r is een probleem op de dartiende juni, dan hebt wij kaorten veur Daniël  Lohues.” Een tweedaagse excursie van zien wark veul ok net op dizze daotum.  Jammer veur Gerard, fijn veur mien breur: gisteraomnd zaten wij met ’n beiden in de Stadsschouwburg in Grunnen.
‘Vlier’ het de solo-veurstelling waor as Daniël Lohues dit veurjaor met langs de theaters van Nederland toert. Het is veurlopig de leste veurstelling in dizze vorm: in het naojaor giet hij met een band ‘elektrisch’ op  poppodia speulen.

De CD ‘Vlier’ haar ik al een paar keer beluusterd;  ik was dus slim beneid naor de verhaolen die d’r bij heurt. D’r zaten genog verhaolen in dizze veurstelling, maor niet allent over nummers van zien neiste CD. Ok over de achtergrond van het lied ‘Karke’ bijveurbeeld uut 2007.
Het verhaol over meinsen die niet huuft te wachten bij de hemel in rij (een uutspraak van de pater uut zien jeugd) en het eeuwenolde verhaol van de boer; “en hij ploegde voort”.

Lohues is een noordeling in hart en nieren en pakt de zaal muiteloos in deur aandacht te besteden an de aardbevingsproblemen op het Grunningse platteland en creëert gezamenlijke lol over de randstedelijke arrogantie ten opzichte van de rest van het land. Hij zung zölfs een loflied op de A28 die hum nao elk optreden weer naor Erica brengt.

Van kwart over acht tot kwart over elf zat ik in mien zachte theaterstoel allent maar te genieten.  Wat een artiest. De mieste nummers die hij zung ken ik uut de kop en ik heur ieder klein verschil ten opzichte van de CD-opnames.  Virtuoos piano- en gitaarspel in combinatie met herkenbare verhaolen en teksten in de streektaol; Daniël Lohues bezörgde oons weer een fantastische aomnd.

Op zun aomnd wordt d’r veul lacht, maar of toe emotioneert een lied: gisteraomnd gebeurde mij dat bij ‘ Ik heur hier’ . Hierbij een link naor een YouTube-bestand met het lied>>>

Het beschref precies mien eigen gevulens ten opzichte van Drenthe: ik ben graag in een mooie olde stad,  veural as d’r qua geschiedenis wat te beleven valt.  Ik hol van de stranden langs oonze Noordzee,  ik geniet van een reis naor het buutenlaand waor het ok bijna altied onuutsprekelijk heerlijk is,  maor ienmaal weer in Drenthe weet ik: ik heur hier.

Hier tussen zand en veen
ieken en vlier
ik kiek overal
maor ik heur hier. 

Reageren

26 mei: Zummeraomnd in ’t veurjaor.

Gistermiddag was het rond 16.00 uur nog arg warm; wij leupen nog eem naor de markt, kochten wat fruit en geneuten van een ijssie op een terrassie.
Nao  19.00 uur koelde het lekker of en besleuten we nog even een rondtie te fietsen.
Wij realiseert oons tiedens zu’n fietstocht hoe prachtig het hier in de kop van Drenthe is. Dunderdagmörgen kopte het Dagblad van het Noorden al: “Het leven is bijna een 8 in Drenthe. Noord Drenthe kent hoogste brede welvaart van Nederland.”

Toen FC Emmen ofgelopen weekend promoveerde naor de eredivisie heurde ik het eerste laatdunkende randstedelijke commentaar al weer over Drenthe. Inmiddels kan ik daorover  mien scholders ophalen. Mien va kun dan zo tactvol opmarken: “Ik heb liever dat hij  het zeg as iene met zien volle verstaand”.
Ok Daniel Lohues is d’r hiel duudelijk over: “Maak maor niet te veul reclame veur de schoonheid en de rust van Drenthe; straks komt ze allemaol nog hierhen.”

In de rust van de zummerse veurjaorsaomnd fietsten wij over een bruggie het Lieverense Diepje over,  langs weilanden met pasgemaaid grös en jong vee: veulens,  kalver en laomer. In Foxwolde piepten twee puber-ooievaarties  over de raand van het nöst.
Wij bleem eem staon, maakten wat foto’s en waren het roerend iens: wat een mooie wereld.

Bij de rotonde richting Leek toeterde een auto hiel hard; toen we under het tunneltie deur waren fietst ree de auto toeterend naost oons.  Ik zwaaide enthousiast maor had gien idee wie het waren. Gerard wel; die maakte al koffie-drink-gebaren richting de lawaaipapagaaien. Eem later zaten we met onze vrienden uut Bovensmilde an de koffie op Waninge-plaza.
Het leven  is goed op het Drentse land.
Zeker wel een dikke acht.
En Drenthe zit qua voetbal nou eindelijk in de eredivisie, maor wij woont hier netuurlijk al jaoren in de eredivisie van Nederland!
Niet wieder vertellen……

Reageren

22 april: Uut toeren

Niet dat ik nou zo’n globetrotter bin, maor twee en een halve week ziekenhuus en twee weken Boskamp deuden mij verlangen naor een aandere horizon.
De visite die eigenlijk in de agenda stun op zundag 15 april hadden wij ofzegd (een hiele dag is echt nog te drok) en ’s middags vreug ik Gerard of e met mij  ‘uut toeren’ wol.
Met het prachtige weer hadden wij aans netuurlijk al lang op fietse zeten, maar tot zes week nao de operatie mag ik niet fietsen (wegens onverwachte bewegings).
Wij reden richting Slochteren. Daor is de Freaylemaborg met een mooi park. Wij krummelden mooi binnendeur over Eelde en kwamen deur plekkies as Waterhuizen, Westerbroek, Foxhol en Froombosch.

Uut toeren.  Mien va en moe deuden dat vrogger. Thermosflesse koffie en brood met, campingtaofeltie en klapstoelties in de kofferbak. Veur de lol uut rieden doet wij niet vake; wij zet wel iets de fietsen op het rek achterop de auto en gaot argens aanders een stukkie fietsen. Ik vuulde mij haost wat bezwaord over een middag autorieden veur de lol, maar veur ien keer möt het kunnen.  Over twee week mag ik aweer fietsen.

De Fraeijlemaborg stun te schitteren in de aprilzunne.
Wij maakten een mooie wandeling deur het park; wij hadden gien thermosflesse met dus wij bestelden een kop thee op het terras bij de borg.
Daorna wandelden wij nog even Slochteren in en ontdekten mooie olle huizen,  een karakteristiek bruggie  én een ijscokarre.  Toen was d’r van het ‘uut-toeren-schuldgevuul’ al niks meer over.
Eem  een andere horizon: ik knapte d’r gloepens van op!

Reageren

27 maart: Gien schoenen an in berre.

Op 19 meert >>> schreef ik over de vierpersoons kamer waor ik lag met Guus, Willem en Piet. Sinds dinsdag heb ik een kamer veur mij allent, maor het contact met de mannen is bleem. Wij drinkt samen koffie, wisselt lectuur uut en deelt de dagelijkse probleempies met mekaar. Guus (80 jaor) en ik hebt een klik. In het begun was hij hiel formeel. Hij kun oons Grunn’ns en Drents goed verstaon, maar hij preut het zelf niet. Hij formuleerde mooie volzinnen met een licht Twents accent; toen ik hum daornaor vreug vertelde hij dat hij vrogger wel Twents praot haar,  maor dat was e verleerd. (Hij is twee jaor leden vanuut Enschede naor het Noorden verhuusd umdat zien einige zeun hier woont.) Maor hij vun het prima as wij in oonze eigen streektaal praotten.

Miestal gung ik op bezuuk bij de heren, maar af en toe zöcht Guus mij op. Ik heurde hum altied al ankommen, want de infuusstang waor hij aan vast zat piepte of en toe. Hij schoefelde dan mien kamer binnen en begunde oons gesprek met algemienigheden, maar al gauw weur het persoonlijker. “De dominee is langs geweest. Was fijn hoor, maar ik ken hem nog niet zo goed. In Enschede …..”

“Ik wou wel graag naar huis, maar mijn vrouw dementeert en weet amper wie ik ben. De buren ken ik nog niet zo goed. In Enschede….”  Hij vertelde verhalen over de vuurwerkramp, over fietsen in Duutsland, over uitstappies met zijn vrouw, over de oorlog en over Enschede.

Vrijdagaovond  lag hij al veur de koffie in berre. “Niemand mist mij hier. Mijn vrouw in ieder geval niet. Mijn zoon is heel druk en in de buurt en bij de kerk word ik ook niet gemist: ik heb nog niet zoveel gelegenheid gehad om mensen te leren kennen.” We drunken samen koffie en ik probeerde hum wat op te beuren. “A’j straks de operatie had hebt, dan knap ie helderweg op; dan krie’j weer energie um op pad te gaon. Het helpt nie a’j hier de hiele dag in berre blieft liggen. In beweging blieven, dat is het beste. Dan ko’j aandere meinsen tegen en dan he’j minder tied um te sikkeneuren. Ik trek ’s mörgens nao het douchen mien schoenen aan, dan gao ik in ieder geval nie in berre  liggen.”

Zaoterdagmorgen gung ik weer met mien koffie naor de mannen van de vierpersoons kamer. Even later kwam Eddy van een kamer verderop ok eem buurten. Eddy prat Bedums. Midden in de conversatie ontdekte ik tot mien stomme verbaozing dat Guus Twents preut. Gieniene die het opveul, maor mij wel. Later die dag vreug ik hum d’r naor.  “Ik dach da’k het verleerd was, mar ik heur jullie allent maor dialect praoten en nou komp het weer naor boven. En jullie verstaot mij goed…..” Verder wol hij die dag nog eem over de gang lopen. Of ik met hum met wol lopen: hij haar zien schoenen al an.

Vandaag heb ik ofscheid nummen van Guus en Willem. Guus zee in zien prachtige Twents: “Misschien kom ik zo achter oe an en ziet wij mekaar nog dizze wѐk in het UMCG.” Wie zal ’t zeggen. Het bint spannende tieden veur oons allemaol. Wij bint hier, zoas wij in ’t Noorden zegt, op het ‘hoogste adres’; ik vertrouw op het Allerhoogste adres.

Reageren

15 februari: Zuks bedenk ie van te veuren niet.

Een muzikale duuzendpoot, dat is een goeie umschrieving veur Daniël Lohues.
In januari schreef ik al dat ik op 14 februari veur de karke een aomnd zul verzörgen over dizze veulziedige Drent. Dit stun d’r in het activiteitenboekie: 
Graag neem ik je mee op een verkenningstocht naar de duizendpoot Daniël Lohues.

Dat gaan we doen door te luisteren naar zijn muziek en het lezen en bespreken van zijn teksten. (meer lezen: zie: Lohues de…. ).

Lichtelijk gespannen is een understatement; ik haar flink last van ‘kloet’n in de boek’.
Zingen veur publiek: ik drei mien haand d’r niet veur um. Maor dit was een soort lezing en ik haar het zölf bedacht. In november haar ik d’r deur de drokte rondom het overlieden van mien moe nog hielemaol niet over naodacht wat ik zul gaon doen. Pas nao de karstvekaansie kwam d’r ruumte in de kop. En ie kunt het wel mooi bedenken, maor de deelnemers moet het ok een beetie leuk vinden. Niet iederiene is zo wég van Lohues as ik….
As uutgangspunt nam ik alle underdielen die ik nuumt haar in de ankondiging en bij ieder aspect keus ik wat liedties uut. Wij luusterden d’r naor, lazen met (de teksten kreeg iedere aanwezige in een boekie veur zich) en wij preuten in kleine groepies over wat wij heurd hadden en wat dat met oons deu. Zo ontstun d’r vanzölf ‘verbinding’, wat dan weer mooi paste bij het thema van dit seizoen ‘Samen-ver-binden’.

Wat ik, naost de verbinding, graag wol bereiken met dizze aomnd, was het vestigen van de aandacht op de warkelijk prachtige teksten die Lohues schref; dat is prima lukt.
Het kostte mij gien enkele muite om de aomnd an mekaar te praoten, ik heb d’r van geneuten. Nao ofloop was wel duudelijk dat ok de meinsen in de zaal het naor de zin hadden had; complimenten bint altied fijn. Maor het mooiste compliment had een hiel verdrietige achtergrond. D’r was ien oldere mevrouw die ik niet kende. Ze was ok niet hiel prominent aanwezig in de kringgesprekken. Toen ze weggung nam ze mij eem apart: ze wol mij persoonlijk bedanken veur de veur heur betiekenisvolle aomnd.
Heur zeun was vief jaor geleden op 44-jaorige leeftied overleden. Die was hielemaol gek west van Daniël Lohues en luusterde altied naor muziek van hum. Daor haar zij nooit veul van begrepen. Toen de ankondiging veur dizze aomnd in het karkeboekie kwam haar ze dacht: “As ik wat te weten wil kommen over Lohues, moet ik daor hen gaon”.
En ze was d’r; ze vertelde dat ze d’r hiel veul an had had. Het reup hiel veul op an emotie, maor op heur manier had ze z’r van geneuten. Zuks bedenk ie van te veuren niet a’j zo’n aomnd veurbereidt.

Naost zanger is Lohues ok schriever en ien van zien columns uut het Dagblad van het Noorden heb ik gisteraomnd veurlezen. ‘Deurzwemmen’ stiet d’r boven. Klik hier  PDF Doorzwemmen, column 16 december 2017  veur een PDF met de tekst.
Met dank aan de ‘meester himself’.

Reageren

16 januari: Het komp met de jaoren…..

Nou bin ik toch al ruum boven de vieftig, maor of en toe zo’j dat niet zeggen.
Soms stao ik van mien eigen stommigheid te kieken.

Maondagmorgen.
Bosschuppen doen.
Briefie maken, lege flessen in een grote, gele Jumbo-tasse.
Een lege wienflesse en een lege portflesse; wij waren het weekend thuus.
Twee puuten met olle kleren veur ’t Leger in de fietstassen, tasse met lege flessen, bosschuppenbriefie en portemonnee an ’t stuur.
Eem bij de dokter langes, ik mus een Certe-formulier ophalen.

De twee puuten met olle kleren gooide ik in de daorveur bestemde containers; toen kun die bungelende tasse an ’t stuur mooi eem in de fietstasse.
Op het moment dat ik de Jumbotasse op de zied in de fietstasse prop denk ik: “As d’r nou nog een ressie wien of port  in die flessen zit löp het mij in de tasse…’
Toen ik de flessen in glasbak gooide zag ik het al: een klein rood plassie under in de tasse.
Het bosschuppenbriefie was de klos, mien portemonnee een klein beetie en het Certeformulier bleef net dreug.

Kopschuddend over zoveul stommiteit op de maondagmörgen poets ik mien portemonnee schoon met een old zaddoekie dat nog in de jasbuze zit en ik dep de tasse dreug.
Dan loop met een rose/vlekkerig briefie de winkel in. As ik bij de kassa de tasse lös doe um ’t spul d’r in te doen slag mij de wien-walm tegemoet.
Gelukkig stiet d’r gieniene echt dichtbij mij.

Van de weke moet ik met dat formulier hen Certe.
Gelukkig zit daor gien vlekken op; wat een indruk maak ie dan a’j joen cholesterol moet laoten controleren.

Nou: spanning en sensatie op de maondagmörgen.
En het argste is: het was niet iens de eerste keer dat mij dit overkwam; leeftied hef niks met verstaand te maken.
Ok al zegt ze dat dat met de jaoren komp.

Reageren

20 december: Echte keerzen. En een échte boom.

Vrogger verheugde ik mij altied slim op de karstdagen. Toen vun ik die glitter en glim al prachtig um naor te kieken. Bij het karstfeest van de Zundagschoele stun een kolossale bome tot an het plafond! Mét hiel veul lochies, hiele grote ballen en gekleurde slingers.

Bij oons thuus was d’r toen ik klein was ok altied een echte karstboom. Een sparregie. Die boom stun in huus veur oons kinder, zoveul was mij as zesjaorige wal duudelijk.
Mien moe was zo schoon as sukker en haar eigenlijk een hekel an het gedoe rond karst. Keersen branden gaf maor zwarte aanslag, um over de naalden van het sparregie in de vloerbedekking maor te zwiegen.
Mien va vun alle spatzen rond de karstdagen maor flauwekul. Daor huufden  wij trouwens ok niet naor te raoden, dat leut e ok wal duudelijk blieken.

Maor ze deuden heur best veur oons. Toen ha’j nog niet van die mooie standers um een boom in te zetten, dus mien va gung gangs met een groot holten kruus. Daor mus de boom op spiekerd worden. Alny Bolding, mien buurwichie uut die tied en ik dartelden in opperste staat van opwinding um mien va hen. De karstboom weur optuugd! Wij hadden al wat spullegies uut de deus haald die wij alvast in de boom wollen hangen, maor dat kun nog niet, want de lochies mussen d’r nog in. Wij leupen mien va danig in de weg met oonze kleuterpraot. “Kiek” zee ik ik tegen Alny “een engeltie. Ik wol ok wel een engeltie wezen, ie dan?” Mien va was nog an het worstelen met het kruus under de bome en bromde vanunder de boom “Nou, daor kan ik aans wel veur zorgen!”
Mien moe stun as versteend bij ’t aanrecht. “Kéés toch!!!”
D’r kwam een daverende lach under de karstboom vot.
“Ja. Kan niet, ik weet het. Maor ik was ’t eem zat. Haal die kinder hier maor eem vot, as de lampies d’r in zit mucht ze d’r wel weer bij.”
(Op de foto: Henk en ik under het sparregie)

Toen wij pubers waren kochten mien olders een kunstboom, ien van de eersten.
LILLUK! Hij hef d’r twee jaor staon geleuf ik. Toen zeden mien breur en ik: “A’j dat lillukke ding veur oons in de kamer zet dan huuft het niet.’
Ie können nog beter lochies in de ficus hangen dan die afzichtwekkelijke boom optuugen.

Keersen branden deu mien moe bijna nooit. Allent op 1e Karstdag, bij het diner, dan weuden de keersen ansteuken.
Mien moe haar de leste jaoren toen ze weduwe worden was een klein kunstboompie in de kamer staon en veul sfeerlochies. Geen echte waxinelochies, maar nep-lochies met batterijen in.
Diepgelukkig was ze d’r met. Gien zwarte aanslag en toch sfeervolle karstlochies.
Jaorenlang maakte ik met karst veur de moeders een karststuk met vers dennegruun  en netuurlijk een keerze d’r in.
Dat karststukkie stun bij mien schoonmoeder nog tot over neijoar, maor bij mien moe was het op darde karstdag al weg.
Toen ik nao heur overlieden heur huus leeghaalde vun ik een grote deuze met karstspullegies. Allemaol plastic grune takkies, plastic hulst en de wereld an elektrische waxinelochies .
Underin de deuze lagen allemaol keerzen. Uut mien karststukkies……

Gelukkig hangt het vieren van het karstfeest niet of van de versiering.
Ik bewaar hiele goeie herinnerings an de karstdagen bij oons thuus: hen de karke, veul karstliedties zingen, spellegies doen en gezellig samen eten.
Bij mij in de boom hangt nou een paar karstversierings die vrogger bij oons thuus in de boom hungen.  Die had ik een paar joar geleden al van mien moe kregen, zij deu d’r toch niks meer met. Het engeltie is d’r niet meer bij. Maor as ik die olle spullegies in de boom hang moet ik altied nog eem denken an die ene keer…..Kéés toch!

Reageren

19 december: Met je kop in de krant.

‘Zo wil ik niet met m’n kop in de krant!’ is een gevleugelde uitdrukking op mijn werk. Dan gaat het vaak om een bedrijf met frauderende medewerkers, slechte arbeidsomstandigheden of belabberde financiële resultaten. Een horror-scenario voor elke manager.
Maar vorige week stond mijn kop wel in krant…..
in ‘de Krant’ wel te verstaan, met foto en al.

Leuk! Albert Boelen (zie Olde mannen in Rowol >>>…) had een aantal weken geleden in diezelfde Krant gevraagd of mensen een stukje wilden schrijven voor de streektaal rubriek ‘Moi Noordenveld’, daar had ik gehoor aan gegeven. Ik stuurde het blog ‘Naor Roden lokt met de Mensinge >>>‘ in dat ik twee jaar geleden al had geschreven om hem een idee te geven van mijn schrijverij. Dat was eigenlijk gelijk al goed; afgelopen dinsdag werd het  geplaatst. Daar kreeg ik in eerste instantie niks van mee, want ik zat in Nottingham.

Leuke reacties kreeg ik. De Fries Piet (die ook goed Frans spreekt) reageerde: “We bin ok bliede dat we in Roden wone en Fryslan is ek flak by!” 
Dirk, met roots in Noord Groningen, kon zich niet voorstellen dat ik heimwee had naar Smilde.
Als je toch in Roden woont!
Als voorbeeld haalde hij aan dat hij vroeger voor een schroefje 15 kilometer moest rijden, terwijl hij nu even naar de gebroeders De Wit kon fietsen.
Nou. Niet direct een voorbeeld waar ik nou warm voor loop, maar Roden heeft inderdaad een heleboel andere voordelen.

Nou realiseer ik mij iniens dat dit blog eigenlijk in de streektaol haar moeten.
Morgen maak ik het goed.
Want, lieve meinsen, blief praoten in je eigen streektaol.
Of ie nou in Smilde, in Friesland, in Noordpolderziel of in Roden woont!

Reageren

21 november: November

De maond november vin ik normaal gespreuken een knusse maond.
Sowieso geniet ik altied slim van de harfst: de mooie kleuren, de gezelligheid in huus, Sint Meerten, Sinterklaos, echt mien tied van ’t jaor.

Dit jaor is ’t aans.
D’r is veul gebeurd de leste maonden en ik bin meui.
Van ’t afscheid nemen, van het gereis, van de drokte, van de ongewoonte, ja waor allemaol niet van.
Soms is ’t eem niet aans.

Vanmiddag zat ik in de auto op de snelweg van Grunn’n naor Assen. Het regende, het weide, de wiend ropte het leste blad van de bomen en jeug het over de weg.
De hiele dag was het somber en gries buuten en toen ik um half vief richting Roden ree was ’t al bijna duuster.

De kale akkers en  het dooie blad deuden mij denken an een liedtie van Roelof en Harm over de maond november; het past goed bij mien stemming in dizze periode. Het komp van heur CD ‘Zolt van de zee’.
Het is aans as wat wij van heur gewend bint, een beetie jazzy haost.

Reageren

7 oktober: Een klank, een smaak, een geur…..

Veurige weke schreef ik over Erik Scherder en zien boek ‘Singing in the brain’.
In dat blog schreef ik dat Daniël Lohues zun mooi stukkie haar schreven in die zaoterdagkraante.  Hierbij een link Magisch naor een PDF met zien column. O, wat vin ik dat een herkenbaar verhaol.

Lohues hef daor ok een mooi lied over schreven.
De eerste zin van dat lied is:
‘Soms brengt een klank, een smaak, een kleur,  joe trug naor wat ooit is gebeurd”.
Het overkomt mij veul bij meziek, maar ok bij geuren.
– Roek ik ’toffee-piep-tabak” dan heb ik dominee Hooijer (jaoren ’70 in Hoogersmilde) op mien netvlies.
– In een sportruumte waor van die ongebluste kalk stiet um je handen stroever te maken an de rekstok krieg ik spontaan het zweet in de handen en visioenen van klimrekken waor as ik (met mien hoogtevrees) niet overhen durfde te klimmen.
Over gimmestiek gespreuken: gistermorgen heurde ik in de auto de mars “Koning Voetbal”. De haoren gungen mij recht overende staon. Daor begunde op zaoterdagmörgen de gimmestiek altied met. Op die meziek mussen wij rondties hardlopen in de zaal. Die gimmestiek, (S.V. Hoogersmilde) daor mus ik op advies van schoelarts hen en wat haar ik daor ik hekel an. As ik laoter gao dementeren dan giet het daor over.
– De geur van opgedreugde boetseerklei brengt mij weer trugge op de zolder van de legere schoele waor wij handenarbeid en handwerken hadden.
Bij herkenbare geuren giet het dan om sentimenten die weer boven komt, bij meziek bint het bij mij vaak emoties die opkomt.

Luuster hier >>> naor het prachtige lied van Lohues. Het stiet op het album ‘Hout moet’ en de titel is ‘Herinnerings’.

Reageren

Pagina 11 van 16

Mogelijk gemaakt door WordPress & Thema door Anders Norén