De waarde van de dag

Als Huisje 96 niet verhuurd is en we hebben niet te veel in de agenda staan,  dan gaan we er zelf heen.
We hadden afgelopen weekend wel heel veel geluk: ėn het huisje was vrij ėn het was heel mooi weer.

Dat hadden we nog niet heel veel gehad,  dat mooie weer.
Meer dan 20 graden: weer om buiten in een stoel te soezen en de zon op je huid te voelen.
Lekker buiten eten en koffiedrinken en ’s avonds met een warme trui  aan bij een citronellakaarsje op  het terras te zitten.
Het is daar dan aan het  meer heel stil. Er zijn geen grote wegen in de buurt en je hoort alleen de eenden en meerkoeten rommelen en spetteren, af en toe spartelt er ergens een vis (er zitten grote karpers in dat meer, het is een visvijver)  en af en toe hoor je in de verte  mensen praten.
We hoorden zelfs het ritselen van een egeltje onder de heg: toen we gingen kijken zat hij heel stil op het paadje naast het gras.

De waan van de dag is daar even weg.
In het huisje is geen klok,  dus je hebt soms geen idee hoe laat het is.
Borduren,  lezen, vissen: even geen sociale verplichtingen.
De dochters kwamen ook nog even langs,  al dan niet met schoonzoon en voegden zich gemakkelijk  in het trage ritme van de dag.

De afgelopen maand was het huisje permanent verhuurd,  dus wij waren benieuwd  of er ook iets in het gastenboek was geschreven.
Helemaal niets!  Jammer ja.
We gaan het in ieder geval zelf gebruiken als een soort ‘Casa Grada-dagboek’;  wanneer waren we er en met wie.
Dit weekend kookte ik de traditionele gruuntesoep met worst.
Het recept daarvan zette ik in het gastenboek met de flard van de tekst die Daniël  lohues zingt in het lied ‘Hier kom ik weg’:

Ruumte smoort de drokte, stilte  gef  rust, 
ik ben me d’r  niet alle dagen hielmaol  van bewust, 
hoe graag ik hier mag wezen, gruuntesoep met worst,
leven hier helpt met zo goed as drinken tegen de dörst.

De gasten zijn per slot van rekening wel in Drenthe.
Beetje indoctrinatie mag best.

Vandaag neem ik mijn lezers mee naar 1948 naar het dorpje Lummelunda op Gotland.
Drie jongens van 13 jaar, Örjan, Percy en Lars,  gaan vissen in een riviertje en leggen hun tassen op de rots achter zich.
Als ze na het vissen hun tassen weer pakken zien op de plek waar het riviertje uit de rots komt een kleine ingang van een grot.
Nieuwsgierig als ze zijn gaan ze op onderzoek uit.
Binnen is het pikkedonker en ze besluiten om de volgende dag weer af te spreken en een kaarsje mee te nemen.
Met het kaarslicht zien ze de contouren van de binnenkant beter en ze verkennen met z’n drieën de grot stukje bij beetje; maanden verstrijken en de jongens vertellen aan niemand wat ze hebben ontdekt en wat ze aan het doen zijn.

Op een gegeven moment raakt er tijdens een bezoek aan de grot een steen los en ontstaat er een kleine opening, waar de drie pubers nét doorheen kunnen.
Ze komen nu een heel stuk verder in de grot, maar aan het einde van die grotkamer stuiten ze op een meer.
Met een kaarsje op een rubbervlot verkennen de jongens het meer; ze gaan er zelfs in…..

Het duurt tot 1955, zeven jaar na de eerste ontdekking van de grot, dat de jongens hun geheim aan de buitenwereld vertellen.
Dat kwam omdat Leander Tell, een bekende Zweedse speleoloog (kenner van grotten) de ingang van de grot had onderzocht en had geconstateerd dat je niet verder kon komen dan 40 meter.
De jongens wisten wel beter en nodigden de geleerde uit om met hen mee te gaan om te bekijken wat zij al hadden ontdekt.
Maar……Leander was te dik: hij paste niet door het gat! Een half jaar heeft hij een streng dieet gevolgd om met de jongens mee te kunnen naar binnen en de rest van de grot te zien.
Daarna werd het onderzoek overgenomen door de Zweedse Speleologenvereniging; inmiddels is er meer dan 4 kilometer aan grot verkend, in kaart gebracht en geïnspecteerd.

Dit verhaal hoorden en zagen we toen we tijdens onze vakantie op Gotland deze Lummelunda-grotten bezochten.
Voor de rondleiding in de grot aan kregen we de film ’the Cave’s discovery’ te zien, waarin twee van de drie jongens hun verhaal vertelden en waarin we zagen hoe ze de grot in hun jeugd hadden verkend.

In de grotten was het koud, zo’n 7 graden.
De gids liet ons zien waar de drie jongens destijds waren geweest, wat ze hadden ontdekt en hoe ze de ruimtes noemden die ze hadden gevonden.
Naast en onder ons hoorden en zagen we de rivier stromen, die in de loop van eeuwen die holtes in de berg had veroorzaakt en we zagen mooie druipsteenformaties.

Toen ik later aan de gids vroeg waarom er maar twee van de drie mannen in de film te zien waren, zei hij: “Dat zal ik je straks buiten vertellen, het is nogal een ‘complicated story’, een ingewikkeld verhaal.”
Het bleek dat die Zweedse onderzoeker Leander Tell met de credits van de ontdekking van de grot aan de haal was gegaan.
Hij had veel verdiend aan de exploitatie van de grotten en had daarbij de drie jongens niet meer genoemd; dat was voor de drie jongens een bittere pil geweest en ze hadden er dan ook heel lang niets mee te maken willen hebben hebben, één van hen wilde daarom zelfs niet meewerken aan de film.

De gids vertelde dat zij bij iedere bezoeker altijd het verhaal van de ontdekking van de drie jongens benadrukken en dat ieder bezoek aan de grot begint met de film van hun verhaal.
Als postuum eerbetoon.

Benieuwd naar al onze belevenissen op Gotland?
Klik dan hier naar deel 1, daar vind je een overzicht van alle gepubliceerde delen: Afstudeervakantie van onze jongste

De eerste dag na onze aankomst op Gotland, woensdag 18 augustus,  gingen we ’s middags op onderzoek uit.
Doel 1: de VVV in Visby opzoeken.
Is er een plattegrondje?
Zijn er stadswandelingen?
Wat moeten we beslist zien op Gotland?
Toen ik die vraag stelde aan de medewerkster bij de balie riep ze: “EVERYTHING!” en ze omcirkelde op het kaartje enthousiast alle punten waar we naar toe moesten
We constateerden wat spijtig dat we maar zes dagen hadden,  maar we gingen ons best doen.
We planden voor donderdag 19 augustus om 11.00 uur een stadswandeling en besloten om alvast even te gaan kijken bij ’the caves’ die ook een cirkeltje op het kaartje hadden gekregen.
We maakten een afspraak voor een rondleiding in die grotten voor donderdag om 14.00 uur en keken vervolgens op het plattegrondje van Gotland: waar staat het volgende cirkeltje?
We gingen naar een kustgebied in het Noorden.

Wat ik nog niet vaak heb gehad in het buitenland: ik kon teksten op bordjes niet lezen.
Zelfs in Marrakech stond er naast het Arabisch vaak wel een Franse of Engelse vertaling bij, maar dat is in Zweden lang niet altijd het geval.
“Wat is een raukfält?”
Engelse vertaling: raukfield. Dan weet je nog niks.
Op weg naar de kust zagen we ineens een bord Rauken met een pijl naar links. “Oh! Het zijn van die uitstekende rotsen.”

… onderweg naar de jonge vrouw….

Rauken zijn uitstekende rotsformaties van rifkalksteen die op Gotland zijn te vinden.
490 miljoen jaar geleden is er een groot koraalrif gevormd in het gebied van Gotland. In de loop van de millennia is er een ophoping ontstaan van sponzen en koralen die op den duur in keihard rifkalksteen veranderde. De bizarre vormen zijn ontstaan ​​na de laatste  ijstijd door erosie en uitspoeling. De zachte delen verdwenen in de loop van de eeuwen en de rauken bleven over. In die rauken vind je nog veel fossielen die goed bewaard zijn gebleven, zowel in de rots zelf als in de omgeving. Daarover in een later blog meer.

We reden aan de hand van het VVV-kaartje naar de kust naar het punt waar de weg ophield; we parkeerden de auto bij een haventje en liepen langs de kustlijn.
We ontdekten dat we heel dichtbij de grootste rauk van Gotland waren, we zagen hem in de verte al staan.
Eigenlijk moet ik ‘haar’ zeggen, want ze heette Jungfrun, jonkvrouw/maagd in het Nederlands.
Onderweg naar de jonge vrouw toe konden we af een toe een blik werpen op de kust en de zee.
(klik op de foto’s voor een vergroting).
We maakten foto’s van het mooie uitzicht, van onszelf (met de zelfontspanner, altijd weer lachen) en van de schone jonkvrouw en verbaasden ons over die grote punt rots die zo maar uit de berg leek op te rijzen.

Achteraf weten we: we ain’t seen nothing yet……

Benieuwd naar al onze belevenissen op Gotland?
Klik dan hier naar deel 1, daar vind je een overzicht van alle gepubliceerde delen: Afstudeervakantie van onze jongste