De waarde van de dag

Vorig jaar maart vertelde zwemvriendin Ans dat ze begin 2025 met pensioen ging.
“Dat duurt nog zo lang…” vond ze toen.
“Joh! 9 maanden! Weet je nog hoe snel die 9 maanden van een zwangerschap gingen?” reageerde ik.
Ja, dat wist ze nog wel.
Boekenvriendin Jeannette stuurde half december een foto van een levensgroot bord dat in haar woonplaats stond: “Jeannette met pensioen” met een levensgrote foto van haar erbij.
En Janny (van Jan) nam in juni afscheid van haar school met een voor haar gemaakte quiz ‘De slimste Meems’.
Janny is van mijn leeftijd, Ans en Jeannette zijn jonger.
En de argumenten die zij gebruikten om vervroegd met pensioen te gaan golden ook voor mij, maar ik dacht er nog even over.
Maar.
Over 9 maanden, op 25 oktober van dit jaar, word ik 65 en ik heb inmiddels met mijn werkgever overlegd dat ook ik dan voortijdig met pensioen ga.
En wat ik destijds tegen Ans zei over die 9 maanden gaat nu op voor mezelf.

Mijn collega’s reageerden met gemengde gevoelens.
“Fijn voor jou. Maar wij gaan je wel missen.”
In mijn beleving duurt het nog lang, we kunnen nog 9 maanden van elkaar genieten, maar de tijd gaat ook snel.
Er worden op mijn werk wel al wat dingen in gang gezet: wat zijn mijn specifieke taken in ons secretaresseteam? Wie gaat dat straks doen?
Moeten we alvast kijken naar een nieuwe secretaresse? Kun jij die dan alvast inwerken?

Na een dag op het werk ben ik moe en het herstel duurt langer; mijn lijf wordt ouder en daarmee mijn geest ook.
Het lijkt me heerlijk om te kunnen stoppen met werken, ik kijk er naar uit.
Maar dat duurt nog even: vooreerst ben ik van plan om er (net als bij een zwangerschap) 9 leuke maanden van te maken!

Dit blog stond al even klaar, maar er moet vandaag nog even iets bij.
Vanmorgen was ik even knap beroerd van het nieuws dat er topstukken van de tentoonstelling ‘Dacia, het rijk van goud en zilver’ zijn gestolen bij een explosie bij het Drents Museum. Maandag had ik er nog over geblogd, de tentoonstelling zou tot morgen te bezichtigen zijn. Algemeen directeur Harry Tupan reageerde aangeslagen op het verdwijnen van de stukken. “In ons vak gaat het niet om goud. Het gaat om cultureel erfgoed en dat erfgoed is op een hele wrede manier van ons afgenomen en dat doet pijn.”
Het idee dat de topstukken worden omgesmolten en dat het goud voor de goudprijs wordt verkocht.
En dat als je iets persé wilt hebben dat je dan gewoon een gebouw opblaast.
Of, zoals vanmiddag in het nieuws was over Trump en Groenland: dat je een agressief telefoongesprek voert met de Deense premier omdat je Groenland gewoon wilt hebben.
In wat voor wereld leven wij?
En hoe ziet die er over 9 maanden uit?

“Waar gaan we lunchen?”
Die vraag hing even boven de app-conversatie die ik had met Gineke; we bellen meestal, maar we moesten elkaar nodig weer zien en dat doen we vaak met een ‘lunch-buiten-de-deur’.
We zouden altijd nog eens naar ‘Garnwerd aan Zee’, maar Gineke kwam met een tegenvoorstel: “Hammingh is daar natuurlijk ook…”
“Wie is Hammingh?”
Ze stuurde me een link.
“Waar tout Groningen elke zomer komt. Tegenover Aan Zee”.

In de auto op weg naar Hammingh vertelde Gineke dat ze dacht dat dat etablissement beter bij mij paste.
Was ook zo.
Het was boos weer  toen we aankwamen in Garnwerd; het waaide en het regende en toch was het prachtig.
Het is een wierdedorp aan het Reitdiep.
Het ‘Café bij Hamming’ was vroeger een veerhuis. Dat was toen Garnwerd nog in verbinding stond met de zee: tot de aanleg van de  zeesluizen bij Zoutkamp in 1876 had men daar nog te maken met eb- en vloed. In 1835 had de familie Hammingh de exploitatie over genomen van het veer, het logement, de boerderij en een scheepssloperij; ze braken in 1876 het tweede veerhuis af en bouwden een nieuw pand, deze keer mét een bovenverdieping. Die bovenzaal was noodzakelijk voor verenigingen en vergaderingen.

Je komt binnen in de gang van het huis en van daaruit kun je naar de verschillende huiskamers.
Het is laagdrempelig en sfeervol en je hebt het gevoel dat je bij iemand thuis aan tafel zit.
Gezellig!
We genoten allebei van een aangeklede kroket en zaten minstens twee uur te teuten.
Hoe is de situatie bij Lentis nu, hoe is het toch met die en die, de nieuwe buurman (heb ik even ontmoet, een aangenaam exemplaar), over vroeger, over nu, Trump, de POH bij de huisarts, humor op de werkvloer (of het gebrek daaraan), familie en chocoladeletters. Wij kunnen het gewoon overal over hebben met z’n tweeën.
Na het eten liepen we om het pand heen: je kunt bij Hamming bij goed weer voor de voordeur op een terras zitten, maar achter het huis ligt nog een grote boomgaard, waar het ’s zomers vast ook heel erg gezellig is. We liepen nog even een rondje door het oude dorp.
Een oude kerk bovenop de wierde, de een molen uit de 19e eeuw en het smalste straatje van Nederland: de pittoreske Burgemeester Brouwerstraat.
Het dorpje ligt tussen twee oude cultuurlandschappen in: Het Middag-Humsterland en het Reitdiepgebied. Je vindt daar veel van zulke kleine wierdedorpjes, waterlopen en op iedere wierde een middeleeuwse kerk. Dit gebied is ook regelmatig onderwerp op de schilderijen van het Groningse kunstenaarscollectief De Ploeg.

We liepen nog even naar de brug, bekeken ‘Garnwerd aan Zee’ aan de overkant en ik moest natuurlijk nog even wat bordjes met informatie bekijken.
Toen we weer in de auto zaten constateerden we: “Hier moeten we nog eens naar toe als het zomer is!”
Goed idee.
Gaan we doen!

Op de website ‘Groeten uit Groningen’ vond ik een lezenswaardig artikel over het oude café en over Garnwerd: hierbij een link.

Vorig jaar schreef ik al vijf blogs over een aspect van ‘Geluk’, het onderwerp van onze scheurkalender voor 2024.
Op elk van die blogs wordt steeds één ‘pijler van geluk’ uitgelicht; vandaag gaat het over ‘zingeving’.
De kernwoorden die bij dit onderwerp horen zijn ‘een betekenisvol en waardevol leven leiden’.
Wat is het antwoord op de vraag: ‘Wat heeft mijn leven voor zin?”
Daar zijn al heel wat boeken over geschreven……

‘Een mens kan alleen gelukkig zijn als hij aanneemt dat geluk niet het doel van het leven is’.
Dat vond de Engelse schrijver George Orwell.

De Nederlandse dichter Jacques Perk vond: “Vreugde heeft, wie vreugde vinden kan“.
Daarmee wordt het al wat meer toegespitst op je eigen rol bij het vinden van geluk: wat zie je?
Daniël Lohues sloot zijn laatste column van het jaar in het DvhN in dat licht treffend af:
‘,,Trekt wel op die mist”, zei de optimist. ,,Wat een pest die mist”, zei de pessimist.
Proberen die eerste te zijn.
Dat lijkt mij het beste.’*
Daar past deze uitspraak van de Amerikaanse actrice Lena Horne ook goed bij:
“Het is niet de last die je breekt, maar de manier waarop je die draagt: dankbaar voor het positieve in plaats van bitter over het negatieve ervan.”

De Amerikaanse schrijven Maxwell zei: “Succes is waarde geven aan jezelf. Betekenis is waarde geven aan anderen. ‘
De vraag die op dat kalenderblaadje aan ons werd gesteld was: Waarin zit voor jou het verschil tussen waarde, betekenis en succes?
Een vraag om nog even op door te kauwen na je toiletbezoek, zeker als zoals ik iedere dag nadenkt over de inhoud van een blog met de waarde van de dag.
Wat ik geleerd heb in het leven? Dat je in de mate van het mogelijke je verantwoording moet nemen voor je eigen geluk en dat van de mensen om je heen.
Dat vond de Belgische schrijver Naegels.

Een ander aspect bij ‘zingeving’ is je eigen beleving.
In het jaar 121 zei de Romeinse keizer Marcus Aurelius: “Ons leven is wat onze gedachten er van maken“.
Daar sloot een citaat van de Britse auteur Mary Bateson goed bij aan: “Ervaring maakt ons niet wijzer. Het is reflectie op ervaring die ons wijzer maakt.”

Een uitspraak bij deze gelukspijler ‘zingeving’ die ik heb onthouden en die ik ook nog wel eens deel met mensen is die van de Ierse schrijver Oscar Wilde, geboren in 1854.
“Een cynicus is iemand die overal de prijs en nergens de waarde van kent.”
Ook geschiedenis speelt nog een rol bij zingeving lazen we in een citaat van de SF-schrijver Crichton.
“Als je geen geschiedenis kent, ben je als een blad dat niet beseft dat het deel uitmaakt van een boom.

De Oostenrijkse filosoof Buber tenslotte schreef “Wie geloof én humor hanteert, vindt het evenwicht waarmee hij in het leven rechtop kan blijven staan.”
Amen.

*Wil je die column van Lohues nog even lezen?
Hierbij een link naar die pagina op zijn website.

* Hierbij een link naar het eerste blog in deze serie, vandaar uit kun je linken naar de eerdere delen die al gepubliceerd zijn.

De eerste NMDA van 2025!

Essina maakte mij eind november attent op een artikel in het Dagblad van het Noorden.
“Hussein heeft last van een lap op een rode stier!” stond op pagina 2 die dag.

Schoonzoon Cees citeerde een bekende uitspraak, maar maakte daar een eigen variant van: ‘Verwondert u niet, verbaast u alleen’.
We blijven nog even bij ons gezin.
Carlijn leest op een forum over iemand die niet goed is behandeld in een ziekenhuis:
“Ik werd door het ziekenhuis echt onprofessioneel behandeld en in mijn eigen soep gaargekookt!”
Verder las ze op Marktplaats de advertentie hiernaast.
“Ik denk dat ie dubbelwandig bedoelt….”
En hoewel Carlijn ons vaak voorziet van versprekingen/fouten van anderen, zelf beweerde ze zonder blikken of blozen dat de kerk door de kogel was.
Iemand vraag hoe het met Gerard gaat.
Hij is wel een beetje ziek maar niet heel erg.
‘Zit ik nou als een dood ziekje op bank? Nee.’

Van vaste bloglezer Willem kreeg ik ook een bijdrage.
Hij las in het AD een reactie op een artikel over de verbouwing van een hotel op de Elterberg.
“Architectonisch is de verbouwing geen hoofdstandje“, aldus reageerder Erik Borst.
Willem zegt hierover: ik geef meteen toe dat een turner wel eens een kopstand doet, maar dat is moeilijk te rijmen met wat hier bedoeld wordt.
Een paar reacties verder staat: “Het is echt zonde dat het (hotel) staat te verpouperen”
Willem: een aardig voorbeeld van een au-ou-verwisseling. Er zit maar 1 letter verschil tussen rauwkost en rouwkost, maar toch een wereld van verschil.
In de (internet)krant van Midden-Drenthe las Willem iets wat hij wel een leuke kop vond “Inloopavond over het voetpadenplan in Smilde”.
Willem eindigde zijn mail met een herinnering aan zijn lagere school-tijd. Het was iets wat een onderwijzer altijd zei als je lachte op een moment dat hij het beslist niet kon waarderen: “Haal die grijns van je aangelaat”.

Bij het etentje van de Franse-les-groep vertelde juf Helen dat iemand bij haar op school had gezegd: “Dat is een wet van meten en persen.”
Carlijns vriendin Irene doet in deze aflevering ook weer een duit in het NMDA-zakje:
Iemand staat met zijn elektrische auto vast in een parkeergarage: hij kan de stekker niet loskoppelen.
Dan parkeert er iemand naast hem die een trucje wist waardoor hij weer los kwam.
“Werd ik gered door een barmhartige Amerikaan“.

Dit jaar hebben we de scheur-Taalkalender op ons toilet hangen.
Op vrijdag is het vooral genieten met ‘Taalkronkels’: een prachtige aanvulling op deze blogserie.
Dit jaar zal ik in iedere aflevering een paar leuke kronkels citeren.
Uithangbord bij een bakker: “Ambachtelijk suikerbrood met stukjes Arnhemse meisjes.’
Tekst op een verpakking van vogelpindakaas: Pindakaas voor tuinvogels met bosvruchten.
Bij Hairlust, een Deens haarverzorgingsmerk, verkopen ze op hun website kauwbare haarvitamines.
“Suikervrije kauwbare vitaminen voor vrouwen met natuurlijke aardbeiensmaak.”
Een voetbalverslag op Nu.nl: de aanvaller van Vitesse schoot via de onderkant van de lat binnen en stuiterde vervolgens weer uit het doel.
Een kop boven een artikel over koken op het online-magazine Franska: “Er gaat niets boven het eten van je moeder”

Hierbij een link naar Nederlands maar dan anders (42) van daaruit kun je doorlinken naar voorgaande blogs in deze serie.

Ook iets leuks op taalgebied gehoord of gezien?
Neem een voorbeeld aan Willem en Irene en geef het aan mij door.

Op 11 januari schreef ik over Labyrinthia in het Drents Museum.
Maar het Drents Museum heeft meer in huis dan alleen hun eigen collectie: ze weten telkens weer te verrassen met bijzondere tentoonstellingen uit het buitenland; toen ik er was begin januari heette die tentoonstelling ‘Dacia, het rijk van goud en zilver.’
Voordat ik aan het dwalen kwam in Labyrinthia ging ik ‘Dacia’ bekijken.
Van dat rijk had ik nog nooit iets gehoord of gelezen: het is een vergeten volk uit de wereldgeschiedenis.
Het lag voor een groot deel in wat we nu Roemenië noemen; het rijk heeft bestaan van ongeveer 2000 voor Christus tot 3e de eeuw na Christus.
Oog in oog staan met zulke oude voorwerpen doet iets met me.
Groot voordeel van dat bezoek: ik was alleen en kon me net zo lang aan dingen vergapen als ik zelf wilde.
Alle bordjes gelezen en alle voorwerpen gezien.

Het gebied werd in de loop van de eeuwen door heel veel verschillende culturen beïnvloed: lopend langs de vitrines zag je de vorm van de voorwerpen en de versiering daarvan veranderen in de loop van eeuwen.
Ook toen werd er al heen en weer gereisd tussen de verschillende landen en ook toen had je al mode: we zagen mooie voorbeelden van sieraden die je  in de taal van nu ‘must haves’ zou noemen. Op de afbeelding zie je een gouden armband (werd om de bovenarm gedragen) en een rhyton (drinkbeker).
O.a. invloeden van de Griekse, Keltische, en Perzische cultuur waren terug te vinden in de prachtige voorwerpen die we zagen. Ook de Romeinen hadden invloed op de heersende mode in Dacia, maar diezelfde Romeinen zorgden er ook voor dat er een einde kwam aan het oude rijk: van 106 tot 271 na Christus was Dacië een provincie in het Romeinse rijk en was het niet meer een zelfstandig koninkrijk.

In een onderhoudende film van ongeveer 20 minuten leerde ik over koning Boerebista, over de goden die de Daciërs aanbaden, ik zag een machtige rivier die belangrijk was voor de handel en ik zag ruïnes van wat er over is van het machtige rijk. Daarbij realiseerde ik me dat ‘de identiteit’ van de Daciërs bestaat uit heel veel verschillende stukjes van culturen die invloed hebben gehad op het reilen en zeilen in dat land.
Eeuw na eeuw reist de mens over de aardbol en laat overal stukjes van zijn gewoontes en rituelen na.
De huidige wereldbevolking is een smeltkroes van duizenden geslachten aardbewoners; iedere keer als ik weer zo’n mooie tentoonstelling heb bezocht in Assen word ik er even weer bij bepaald.
Wil je nog naar Dacia? KAN DEZE WEEK NOG! Tentoonstelling loopt tm 26 januari.

Interesse in voorgaande tentoonstelling die ik daar bezocht?

Meer dan alleen hun einde uit  uit januari 2023 (Pompeï en Herculaneum)
Iran in Assen uit oktober 2018 (Bakermat van de beschaving)
Maya’s, heersers van het regenwoud uit april 2016 (Zuid Amerika vóór de Spanjaarden)
Hier kom ik weg uit oktober 2014 (tentoonstelling ingericht door Daniël Lohues)

Het Drents museum.
Als Drentse ben ik er trots op.
Ben je er nog nooit geweest?
Dan he’j wat mist!

Meestal schrijf ik op zondag of maandag een blog over de kerkdienst van de zondagmorgen, maar wij zijn al twee weken niet geweest.
We volgen de viering dan vaak wel digitaal, maar dat is toch een heel andere beleving dan fysiek in de kerk zitten.
Wij gaan niet omdat dat niet fijn is voor de andere kerkgangers.
Gerard heeft al een tijd last van een nare hoest en keelklachten en sinds gisteren doe ik gezellig met hem mee.
Bij mij slaat dat soort klachten onmiddellijk op mijn stembanden, die het vervolgens niet meer doen.
Wat ik voortbreng zijn schorre, hese klanken.
Bij mijn collega’s heb ik al aangekondigd dat ik er morgen waarschijnlijk wel ben (verder voel ik me niet ziek), maar geen telefoondienst kan doen.

Het wordt een spannende week want……… de proefdruk van het jubileum-tijdschrift ‘Waarde van de dag’ is klaar; gisteren gebracht door Fokke van de drukploeg van de kerk die het drukwerk voor ons verzorgt.
Gistermiddag hadden we al even een ontmoeting met Harriët; alles even bij langs, wat moet nog anders, wat kan nog beter?
Morgenavond zie ik de andere dochters in Groningen en als we tevreden zijn en alles er goed in staat gaat er een opdracht uit naar de drukploeg voor een oplage van 100 stuks.
Spannend.
Een tipje van de sluier?
Een artikel over het dubbel-interview dat Frea had met tante Trijn en mij.
Foto’s en een patroonbeschrijving van een haakwerkje dat ik zelf ontwierp en opdraag aan mijn oma Aaltje Vrieswijk-Pasveer.
Bijdrages van onze familie, vrienden, mijn collega’s, een dominee, de rubriek ‘Koken met de zusjes’, een antropologisch onderzoek van onderzoeksvereniging ‘De kouwe kaant’, Wist-U-datjes en een bloemlezing uit de rubriek Nederlands maar dan anders.
En dan heb ik nog niet eens alles genoemd.

Vandaag was een rustige zondag vlak voor een week waarin weer van alles op stapel staat.
Vanmiddag liepen we een rondje in het dorp in de verstilde, mistige en ijskoude wereld van vandaag.
Mooi.
Hieronder twee foto’s: een bevroren spinnenweb en een bevroren grasje in onze tuin.
Waarschijnlijk rond de middag een beetje ontdooid en toen opnieuw bevroren.
(Klik op de afbeeldingen voor vergroting)

Wij kregen eind december/begin januari een cadeautje van Ziggo: we konden gratis een aantal films kijken.
Nu hebben wij iedere avond al het Journaal, Woeste grond en de Slimste Mens, dus dan blijft er niet veel tijd over voor het kijken van een film.
Toen ik in week 2 in Casa Grada zat heeft een Gerard een aantal films gekeken waarvan hij wist dat ik er geen plezier aan beleef, maar toen ik terug kwam was er één film waarvan hij zei: “Deze lijkt me wel leuk om met ’n tweeën te kijken.”
En of hij gelijk had.

De film heette ‘The Miracleclub’ en dit is het verhaal.
Het speelt in Ierland in 1967. Vier vrouwen winnen een prijs: een trip naar het bedevaartsoord Lourdes* in Frankrijk.
Ieder van die vrouwen heeft wel een reden om te hopen op een wonder bij de grot van Bernadette.
Het is een komisch drama.
?
Kan dat dan?
Ja. Het was soms dramatisch, het was soms emotioneel én er viel ook genoeg te lachen.
Hierbij een link naar de trailer.

Maggie Smith (die snobistische grootmoeder uit Downton Abby) speelt één van de hoofdrollen; zij zorgde menigmaal voor die lach vanwege haar typische, droge Engelse humor en de manier waarop zij die rol gestalte geeft.
De dames gaan met z’n vieren naar Lourdes en je kunt gerust stellen dat één van hen beslist niet welkom is in de groep, maar al naar gelang het verhaal vordert weet je wat er in verleden is gebeurd en welke rol de afzonderlijke figuren daarin speelden.
Wat ik bijzonder vond waren de beelden uit Lourdes.
Hoe het er daar aan toeging in 1967.
Wat de verwachtingen waren.
Je ziet het clubje scharrelen in een souvenirwinkel: “dit kan toch niet bedoeling van de heilige maagd geweest zijn…?”

Ondertussen zie je hoe het thuisfront zich redt zonder ‘moeder-de-vrouw’.
Eén van de buurvrouwen vindt dat het wonder van Lourdes al is geschied omdat de man des huizes boodschappen doet: dat was nog nooit vertoond.
Op de terugreis maken de vrouwen zich allemaal wat zorgen over hoe ze thuis ontvangen zullen worden; toen ze weggingen waren hun mannen het daar absoluut niet mee eens.
Maar eind goed, al goed: de figuurlijke rode lopers lagen klaar.

Spelende vrouw, wat heb je nu geleerd?
Je moet af en toe eens een week op jezelf.
Als je terugkomt wacht er een bos rozen op je.

* Weet je niks van Lourdes?
Hierbij een link naar een artikel daarover op de website van KRO/NCRV.

Vanmorgen hoorde ik op Radio 5 het bericht dat Manuela Kemp is overleden.
Het werd bekend gemaakt in de Arbeidsvitaminen en presentator Hans Schiffers had het er hoorbaar moeilijk mee.
Van 2014 tot 2022 was ze een Radio-5-collega geweest en de verslagenheid bij de zender was groot.
Als luisteraar kreeg ik vooral veel van haar mee toen ze samen met Henk Mouwe van 07.00 – 10.00 uur het programma Wekker Wakker presenteerde.
Na de pensionering van Henk Mouwe werd dat tijdstip in de ochtend overgenomen door Jeroen van Inkel waar ik niet aan kon wennen.
Manuela ging met Henkjan Smits in de avonduren ‘de Max’ presenteren, maar dan luister ik nooit naar de radio.

Schiffers zocht vanmorgen telefonisch contact met Henk Mouwe; die vertelde dat zij nog steeds een hechte band hadden en dat hij die dag ervoor in het ziekenhuis in Hilversum afscheid van haar had genomen.
Toen zij samen Wekker Wakker presenteerden was ik een trouwe luisteraar; af en toe schreef ik daar natuurlijk over op deze website.
Je leest er bijvoorbeeld over in het blog Sommige mensen en Ow Sjonnie, allebei uit 2017  en Und jetzt….ein Henkie uit 2018.
Henk vertelde dat hij van Manuela haar levensmotto had overgenomen.
Geniet, maar nooit met mate.

In een periode waarin ik al blij ben dat er ’s zondags in de kerk niemand wordt afgekondigd die is overleden, wou ik het daar voor vandaag maar bij laten.