De waarde van de dag

Vandaag is het 22 december;  de verjaardag van vriendin Wilma.
Ze overleed al in 2011, 50 jaar jong; ik schreef al een blog over dat verlies in 2016 op het blog ‘Wilma‘
Het is een ‘zeer plekje’ dat soms schrijnt, vooral als vriendin Jeannette ik elkaar spreken.

Toen ze al ernstig ziek was zochten Jeannette en ik haar op; een warm, maar ook moeilijk bezoek.
Wilma was met haar man Henk geëmigreerd naar Denemarken, dus we wisten dat het de laatste keer zou zijn.
Wilma nam ons mee naar de kerk waar haar uitvaart zou plaatsvinden en naar het kerkhof waar ze begraven zou worden.

Parijs 2009: 30 jaar vriendschap.

Zaten we daar met z’n drieën op een bankje tegen de zerken aan te kijken.
Het was een waardevol gesprek.
“Wie weet hoe het straks zal zijn” zei Wilma “Misschien kom ik wel terug als vlindertje en zoek ik jullie nog eens op.’

Een aantal weken na dat bezoek overleed Wilma en gingen Jeannette en ik naar Denemarken voor de begrafenis.
Het was augustus; in de kerk fladderde een vlindertje.
Wilma’s vader was er van overtuigd dat Wilma er bij was.

Jaren gingen voorbij.
Afgelopen zomer had ik toeristendienst in de Catharinakerk.
Er fladderde een vlinder binnen, ging even bij mij op de tafel zitten waar ik zat, sloeg een paar keer met zijn vleugels en fladderde toen weer naar buiten.
Nu moet ik altijd al even aan Wilma denken als ik een vlinder ergens  binnen zie, maar later die dag kreeg de vlinder nog een diepere betekenis.
Toen ik thuis kwam had ik een app van Jeannette: ze was op vakantie in Denemarken en had het graf van Wilma bezocht.
Ze had er namens ons een steentje op gelegd.
Kippenvel.
Je mag het raar vinden, maar ik beschouwde het als een groet van gene zijde.

Een kerkdienst is een kwestie van beleving. Dat hoor ik soms terug van mensen die met mij in een viering hebben gezeten en daarna het blog lezen dat ik over de dienst heb geschreven. Dan blijkt dat ik iets heb benadrukt dat hen niet was opgevallen.  Of dat ik geëmotioneerd was over iets waar zij zich aan geërgerd hadden.  Of andersom.

Gistermorgen kon ik mijn aandacht niet goed bij het verhaal van de voorganger houden. Misschien was het ook wel een onderwerp waar mijn interesse niet echt naar uitgaat.  We lazen het eerste hoofdstuk van Mattheüs, waarin wordt verteld over de zwangerschap van Maria en de reactie van Jozef daarop. In het hoofdstuk daarvoor wordt het hele geslachtsregister van Jezus benoemd, daarmee wordt Jezus neergezet als afstammeling van koning David. Maar dat register eindigt met Jozef: die was toch niet de vader van Jezus?  Dat was toch de heilige geest?

Predikant Walter zette het biologieboek naast de bijbel. Wat geloven wij?  Over dit soort kwesties had ik vroeger al discussies met mijn vader, waar wij nooit uitkwamen.  Zelf heb ik veel gehad aan gesprekken met voorganger Hotske Postma daarover in de jaren 90. Zij vertelde dat de evangelisten hun verhalen opschreven toen Jezus al dertig jaar dood was en dat zij hun geschiedschrijving aanpasten aan de toenmalige manier van geloofsverhalen vertellen.  Daarbij linkten ze hun evangelies aan oude profetieën om ze aan te laten sluiten bij wat er in de geschiedenis gebeurd en gezegd was.  Hotske vertelde ook over de rol van vrouwen in de bijbel,  die in de vierde eeuw door de mannen die de bijbel destijds samenstelden gemarginaliseerd werd: het evangelie van Maria Magdalena en andere vrouwen werd er niet in opgenomen.  Geloven was een mannenzaak.  Maar ik dwaal af.

Waar mijn vader en ik het over eens waren,  was dat de bijbel een geloofsboek is en geen geschiedenisboek.
Dan zijn vragen over maagden die kinderen krijgen niet zo interessant.
Veel interessanter zijn de vragen waar de dominee zijn preek mee afsloot.
Hij wees op het wiegje dat als symbool van de ‘verwachting van advent’ bij het adventsbloemstuk stond.
Hij stelde daarbij de vraag: “Wat zien wij liggen in die kribbe? Een pop? Een mythe? Is het Jezus? Is het uw verlosser? Als het onze verlosser is, waar wilt u dan van bevrijd worden?”
Dan hoor ik mijn vader in mijn achterhoofd zeggen: “Denk daor maor ies over nao!” Ga ik doen.

Waar kon ik mijn aandacht wel bij houden?
Bij het ‘Largo’ van Georg Friedrich Händel, gespeeld door onze organist Ad van Nes.
Ook even luisteren?
Hierbij een uitvoering op You Tube vanuit the Albion Church in Ashton-under-Lyne, United Kingdom.

Bij de afbeelding: op de voorgrond het adventsbloemstuk, daarachter de boom en het wiegje met kant.

Dochter Carlijn en schoonzoon Jon zijn lid van het a-capella-koor ‘Bathroom scenario’.
Wij gaan graag kijken en luisteren als zij een optreden hebben,  maar door de coronapandemie lag alles twee jaar stil.
In de zomer was er een musical, maar toen zaten wij in Haarlem: gemist. Maar gisteravond waren we er bij: ‘A winter wonderland’, hun kerstconcert in de Lutherse kerk in Groningen.

Jon zingt bas,  Carlijn alt. Het was bijzonder om onze kinderen zo geïnspireerd op het podium te zien staan.  Je ziet dat ze heel erg genieten van wat ze aan het doen zijn. De koorleden kennen alle teksten uit hun hoofd; dat vind ik al een prestatie. We hoeven met de  cantorij vaak maar 5 of 6 liederen te zingen, maar uit het hoofd is nooit een optie.  Kunnen we niet. Denken we….. Dit koor laat zien dat het wel kan: niemand staat in zijn partituur te koekeloeren,  want niemand heeft een map met papieren voor zijn neus. Iedereen kijkt naar de dirigent; dat komt de koorklank en de verstaanbaarheid beslist ten goede.

Groningen ligt in Nederland, maar het concert voltrekt zich bijna helemaal in het Engels.
Het is een internationaal koor met een internationaal publiek: they speak English and they sing in English.  Maar ook Frans en Latijn.

We genoten van de muziek die ze gisteravond brachten. Het aanbod was heel divers: van ‘Jingle bells’ tot ‘The sound of silence’, van ‘Rockin’around the christmastree’ tot ‘Mary, did you know’.
O man, wat had ik er graag tussen gestaan bij dat laatste lied. Kippenvel.
De akoestiek  in de Lutherse kerk in Groningen  is mooi; het koor komt daardoor goed tot haar recht. Dirigent Tobias verdient een compliment voor de manier waarop hij het koor tot grote prestaties brengt. De afzonderlijke partijen zijn goed te onderscheiden als het hele koor zingt,  maar ze zingen af en toe ook apart: op een gegeven moment zongen ze een lied waarbij de alten de melodielijn zongen, de andere partijen neurieden en humden er om heen. Dat maakt een concert fijn om naar te luisteren, omdat er dan sprake is van afwisseling. Zo zongen ook de mannen wel eens alleen.

Op Instagram verscheen vanmorgen een foto van Carlijn met een kerstbal in haar oor, nippend aan een glaasje wijn.
“Welverdiend na een fantastisch optreden vanavond”.
Inderdaad.
Wat een feest was het; als je van zingen houdt zijn dit soort avonden een cadeautje.
En al die jonge stemmen klinken ook zo krachtig!
Dit is een positief blog geworden, maar ik ben natuurlijk bevooroordeeld.
Ik zit naar mijn kinderen te kijken en vind het fantastisch dat ze in een koor zingen.

Hieronder twee filmpjes die ik maakte met mijn telefoon.
bathroom1
bathroom 3
Dan heb je even een indruk van wat wij gisteravond hebben gezien en gehoord.

Wil je meer horen van Bathroom Scenario? Hierbij een link >>> naar hun website.
Daar vind je ook geluidsopnamen van hun mooiste nummers.

Lezen wat ik in voorgaande jaren over Bathroom Scenario schreef?
Hierbij een overzicht:

juni 2019: Tobi As en de stemmen van Sirene over de musical

december 2018: Victorian Christmas Fayre over hun optreden op de kerstmarkt van de Orangerie in Zeijen

juni 2018: Zuster Anna over de musical ‘After ever after’.

Een Duitse Weihnachtsmarkt, daarmee doe je ons gezin een groot plezier.  Na twee coronajaren werden ze overal in Duitsland weer georganiseerd en wij kozen voor Münster. Op internet ontdekte ik dat die stad al is gesticht in 792 door Karel de Grote, het begon destijds met een klooster. Het Latijnse woord daarvoor is monasterium, dat in de loop van de eeuwen  Münster werd.  We parkeerden de auto’s in de parkeergarage bij ‘der Hauptbahnhof’ en wandelden het centrum in. Dan willen we eerst Kaffee mit Kuchen.  In een klein, sfeervol koffietentje aan de rand van het centrum streken we neer en aten bijna de hele vitrine leeg: Käsekuchen und Apfelstrudel. Er bleef nog één stukje achter het glas liggen; hopelijk had ze nog genoeg in de diepvries.

Wij kunnen met elkaar elkaar erg genieten van het geboemel door zo’n stad.
De lichtjes, de houten huisjes, de ontspannen sfeer: heerlijk.
Eigenlijk heb ik zo’n dag een dubbele agenda, want ik wil natuurlijk ook iets van de geschiedenis zien, maar dat bleef gisteren tot een minimum beperkt.
Drie kerken hebben we van binnen kunnen bekijken en dat was alleszins de moeite waard.

De Lambertuskerk is bijzonder vanwege de drie ijzeren kooien die aan de toren van die kerk hangen, waarin ooit de lijken van de aanvoerders van de wederdopers hingen.
Als ik mijn gezin wijs op die kooien en de geschiedenis daarachter vertel, merkt Jon op: “…..dat gaat een week goed. Daarna gaan die lijken ontbinden en dan drupt er van alles naar beneden….”
We griezelen samen bij het idee en bedanken Jon voor het met ons delen van zijn rijke fantasie; niet te veel bij nadenken.

In die Lambertuskerk was een harpiste aan het oefenen, samen met de organist.
Af en toe werd de prachtige muziek even onderbroken voor overleg, maar het was heel fijn om even in die kerk te zitten.
Het deed me denken aan het blog van gisteren (Dit is uw orgel, Heer…). Nu was ik de toerist in een vreemde kerk die even tot rust kwam in het oude gebouw.
We keken ook nog even binnen in de Dom: wat een imposant gebouw! Maar waar ik anders alle borden met informatie zou gaan lezen, liet ik het nu bij een rondgang door de verschillende onderdelen. Samen met twee dochters warmde ik even op boven een rooster dat warme lucht naar boven blies.
Want je wordt koud, mensen, door dat geslenter in de buitenlucht!

En verder bestond de dag uit de gebruikelijke onderdelen: een warme beker glühwein bij een kraampje, het kopen van een souvenirtje (in dit geval zo’n mooie, gekleurde adventsster) en een broodje Bratwurst halverwege de middag.
We besloten de dag met een etentje in een Imbiss, waar ‘ein halbes Hähnchen’ op het menu stond.
Mit Pommes.
De ober die het eten kwam brengen vroeg “Mayo dazu?”
Hij had op voorhand de plastic tubetjes al in zijn broekzak meegenomen.
Tja.
Niederländer……

Vorige blogs over kerstmarkten:
2016 Kerstmarkt in Bremen
2018 Die leute brauchen ein Polonaise um raus zu kommen….

Op 25 november was ik met mijn broer een dag in Kampen.
Toen we onder de Koornmarktpoort doorliepen stond er in de zijmuur een deur open.
Achter die deur was een lange, stenen trap en bovenaan die trap brandde licht.
We vroegen ons niet af of het wel mocht, maar begonnen met het beklimmen van de trap.
Spannend vond ik!
Toen we halverwege de trap waren hoorden we iemand rommelen met materiaal.
“Is daar iemand? Mogen we boven komen?”
Het mocht.
We kwamen op een soort overloop waar iemand dozen versleepte.
“Je mag wel even komen kijken,  hoor. We zijn hier bezig met het inrichten van een escaperoom. Die gaan we volgend voorjaar aan het publiek aanbieden: de basis is nu klaar,  maar nu moeten we het verder vorm gaan geven de de details verder uitwerken.”

Oh mann.
Wát een buitenkans!
Middenin de toren was een compleet ingerichte verdieping met overal zitjes met tafels en stoelen in verschillende stijlen. Er lagen oude kaarten en brieven, aan de muur hingen schilderijen en wapens en er was een geheimzinnige schouw.
Als je verder liep kwam je nog bij een schuifdeur waar een geheime gang achter zat waar mysterieus schijnsel te zien was: flakkerend licht en bewegende schaduwen.
“Gebruik je dan de geschiedenis van Kampen als verhaal voor deze escape room?” vroeg ik de jongeman die daar bezig was. Ja,  dat was wel de bedoeling.

Achteraf was het misschien  niet helemaal de bedoeling dat wij daar kwamen kijken, maar ik vond het fantastisch.
Wanneer krijg je nou de gelegenheid om binnen in zo’n middeleeuwse stadpoort te kijken!
Die ochtend had ik bij de Broederstadspoort nog tegen Henk staan oreren: “Zou je in zo’n gebouw ook kunnen wonen?  Zou het nog ergens voor gebruikt worden?”
Mijn vragen waren met ons onverwachte inkijkje in de stadspoort allemaal beantwoord.
Ik liep nog onderzoekend rond op de ingerichte bovenverdieping toen ik in mijn enthousiasme iets tegen mijn broer riep, maar het bleef stil.
Die was de stenen trap al weer afgedaald;  hij had van de nieuwe escaperoom de uitgang al gevonden.

PS
De ets die Theo van Beijeren beschrijft in zijn reactie stuurde hij me via de mail.
Gaat als bonus bij dit blog:

Zondagavond 11 december.
We vieren met ons gezin het uitgestelde Sinterklaasfeest, het jaarlijks terugkerende festijn met surprises, gedichten en cadeaus.
Er werden weer speldenprikken uitgedeeld, kleine meningsverschillen uitgevochten en rare gewoonten benoemd.
Eén stel kreeg een deurbel.
Die het deed.
Ze hadden namelijk een scheepsbel bij hun deur hangen (idee van de man des huizes), maar die hoorden ze nooit.
Ook kregen ze een WC-bril met allemaal katten erop, een afzichtelijk, zwart ding, die ze waarschijnlijk gewoon gaan gebruiken*.
Iemand kreeg sokken met tompoezen er op met een gedicht over de barbaarse eetgewoonten in de familie Waninge.
De dichter er van eet tompoezen met een vorkje en haalde op deze manier zijn gram.
Eén schoonzoon kreeg een kookshort met de tekst  ‘You can’t beat my meat’ er op. Dat is een soort familietrofee, die steeds van eigenaar wisselt.
Gerard kreeg eindelijk zijn ‘fish and chips’ waar hij iedere vakantie vruchteloos naar op zoek gaat: een zakje chips en een blikje tonijn.
Met een snerend gedicht over onze avonturen bij McDonalds in augustus van dit jaar.
Eén van ons had zich op deze avond al een half jaar intens verheugd, omdat ze eindelijk haar gelijk kon halen.
Samen met haar zussen zong ze een venijnig lied voor haar vriend, die daar vooral heel hard om moest lachen.

Met deze korte samenvatting heb ik nog niet de helft van de avond benoemd, maar het was weer als vanouds.
Schoonzoon maakte een opmerking over dit feest in combinatie met lijdensdruk, dat zegt al genoeg.
Er waren pepernoten, suikerbeesten, loempia’s en bitterballen en het werd veel te laat.

Maandagmorgen 12 december.
De wekker staat te vroeg voor de intensiteit van de zondag ervoor; als ik de wekker uitzet en op mijn telefoon radio 5 wil aanzetten blijft het stil.
Hè.
Wat nou weer.
Ik sluit de NPO-app af en open hem opnieuw.
Geen geluid. ’s Morgens geen Radio 5 is voor mij geen goed begin.
Gerard gaat weg. ‘DOEG!’

Ik zet Spotify aan met een eigen afspeellijst, doe mijn ochtend rek-en strek oefeningen, maar ik mis het gezellige gebabbel van de ochtendshow van Haandrikman.
Ik open de app nog een keer of vier, maar het blijft stil.
Niks aan.
Ik stuur een berichtje naar de studio in Hilversum in de app: “Ik krijg jullie niet pakken.  Doet de app het niet? Heel mijn dagritme in de war…..”
Ik krijg een berichtje terug: inderdaad, storing.
Ik stap in de auto en rijd naar mijn werk; daar word ik in beslag genomen door de telefoon, een volle mailbox en mijn collega’s en verdwijnt het gemis als sneeuw voor de zon.

Rond vijven zijn Gerard en ik tegelijkertijd thuis.
‘Hoe was je dag? Had je files en kunnen we al haast eten?
“Radio 5 is er vanmorgen even uit geweest” vertelde Gerard.
Hij had in de ochtendshow van Haandrikman gehoord dat er een Ada had gereageerd met ‘Heel mijn dagritme in de war’.
Dat kan in heel Nederland maar één iemand zijn had Gerard gedacht.

Inderdaad.
Wat kent hij mij toch goed.
Al meer dan 40 jaar…..!

* Naschrift.
De WC-bril zit er al op.
“Het is nog lelijker met de tegels erbij” appt zij.
“It’s art!” appt hij.