een alternatief voor 'de waan van de dag'

Categorie: Geschiedenis Pagina 18 van 22

1 juni: Onze familie in de krant.

Iedere familie staat wel eens in de krant. Sommige families meer dan andere. (Oranje’s, Rutte, De Mol, etc.)
Onze familie staat eigenlijk nooit in de krant. Ja af en toe in het “Roder Journaal”.
Harriët die een prijs won in een muziekwedstrijd.
Of een foto van onze kinderen tijdens een verkleedwedstrijd van de plaatstelijke bibliotheek.
Of een bericht in de trant van “43-jarige vrouw breekt enkel bij verkeersongeval”.

Maar in onze familie is één verhaal dat in de krant heeft gestaan en waar we nog steeds een beetje trots op zijn: één van mijn bet-overgrootouders kwam in Het Nieuwsblad 

van het Noorden in 1904 toen hij de veenlijken vond die later bekend werden onder de naam: het paar van Weerdinge >>>. Er heeft ooit eens een uitgebreid artikel over dit onderwerp in het Dagblad van het Noorden gestaan en daar was het artikeltje van destijds in opgenomen. Zie hiernaast.
Hilbrand Gringhuis heette hij en hij was de opa van mijn opa.

De lichamen liggen nu in het Drents Museum >>> in Assen op de afdeling archeologie.
Mijn vader nam ons al jong mee naar musea en het Drents Museum had als ‘bonus’ die veenlijken: het meisje van Yde en het paar van Weerdinge. Het was fascinerend, griezelig, eng en spannend tegelijk. Toen mijn vader jaren later ook met onze kinderen het Drents Museum bezocht, bleek dat ook Carlijn, destijds 6 jaar, het hartstikke spannend vond: “Opa…. suwwe nog even teruggaan en naar die lijken kijken?”

Reageren

30 mei: Sandwich-fase

Afgelopen donderdag kreeg ik bezoek van iemand die ik nog ken uit de tijd dat ik op schoolplein werd aangesproken als: “Moeder van Frea….”
Deze moeder heeft ook geen kinderen meer in huis en kwam een middag bijpraten.
We horen allebei bij dezelfde kerkelijke gemeente en maken deel uit van “de Havenstappers’. Leuk detail: toen ik laatst op Google zocht op de term ‘Havenstappers’, kreeg ik als eerste hit een Nordic Walkinggroep uit Roelofarendsveen, als tweede de link naar mijn Rodermarktbijdrage van 20 september >> > en als derde een link naar een column van deze vriendin met als titel: Rodermarkt en ouderbetrokkenheid >>> op de site van Scholare, Beeldvorming en training in het onderwijs.

We hebben altijd genoeg gespreksstof en altijd tijd tekort.
Zij had op mijn weblog het recept van de rabarber gezien en stuurde mij het recept voor een rabarber/honing- taart met meringue en kokos. Ga ik uitproberen, wordt vervolgd.

Ook stuurde ze mij een artikeltje uit Trouw, waarin een onderzoek werd beschreven van een dochter van weer een ander Havenstapperspaar. Het ging over communicatie van medici met hun patiënten. Kleine kinderen worden groot. En wij worden ouder. Dat gaat sneller dan je denkt. Donderdag was ik gevallen met m’n fiets: gisteren kwam ik m’n bed haast niet uit. Mijn haar deed zelfs zeer en de telefoon zat erg gevoelig in mijn broekzak: niet meer vallen boven je vijftigste.

De gespreksonderwerpen zo’n middag zijn duidelijk anders dan destijds op het schoolplein.
Ouders die overlijden, vaders cq moeders die alleen achterblijven, de zorg daarvoor, generatiegenoten die ziek worden en vragen als “Hoe blijf ik als 50-plusser van waarde voor de maatschappij? Doe ik wel of niet vrijwilligerswerk?”
Laatst las ik ergens dat wij in de ‘sandwich-fase’ van ons leven zitten. Wij zijn als het ware het broodbeleg tussen twee boterhammen: onder ons de kinderen die nog veel aandacht, energie en geld vragen en boven ons de ouders die aandacht, energie en zorg nodig hebben.
Het is goed om zo af en toe dit soort onderwerpen te delen met ‘sandwich-fase’-genoten. De Havenstappers groep bestaat uit 14 echtparen, dus we kunnen nog heel wat van deze gesprekken voeren!

Reageren

28 mei: Joods schooltje in Leek

Vorige week heb ik een bezoek gebracht aan een piepklein museum in Leek: het joodse schooltje.  Dat was ik al een tijdje van plan, maar het moest net even uitkomen. Ze zijn maar heel weinig open, omdat het helemaal draait op vrijwilligers. Hierbij een link naar de website van het museum >>>. 

Joods schooltjeIn Leek was tot de Tweede Wereldoorlog een kleine Joodse gemeenschap van ongeveer 70 Joden. Er was een synagoge waar ze op zaterdag een sabbats-bijeenkomst hielden. Die synagoge stond aan het Boveneind en het schooltje stond er een paar huizen van af. Het was niet zo dat joodse kinderen daar dagelijks naar school gingen, ze zaten op de gewone lagere school. In het joodse schooltje werd een paar uur per week godsdienstonderwijs  gegeven.

In de oorlog zijn 61 joden uit Leek weggevoerd en niet meer teruggekomen. In het mini-museum houdt men de herinnering aan de joodse gemeenschap in Leek levend. Twee enthousiaste vrijwilligers waren blij met mijn bezoek die middag. Ik kreeg een privé rondleiding en kon alles vragen wat ik wou. Men bood mij zelfs een kop koffie aan. Aan het eind mocht ik iets in het gastenboek schrijven en werd mij om een bijdrage in ‘de pot’ gevraagd bij wijze van entreegeld. De hoogte van het bedrag mocht ik zelf bepalen.

Zo’n museum verdient het om eens in het zonnetje gezet te worden. Dus: ben je eens in Leek tussen 2 en 4, piep dan eens even binnen. Het is alleen al de moeite waard om de herinneringen aan de joodse gemeenschap tastbaar in de vitrines te zien staan en het is goed om even stil te staan wat deze volksgenoten van Anne Frank is overkomen. Opdat wij niet vergeten.

Reageren

22 mei: 5500 jaar geleden woonden ze hier al…

Woensdagavond keken we naar Umberto’s RTL Lage Night. Trijntje Oosterhuis was er en de broertjes Mulder. Daar kan ik dan rustig de Linda bij lezen. Maar na de ‘commercial break’ verdween mijn aandacht voor Linda als sneeuw voor de zon: er zaten twee archeologen aan tafel met een verhaal over een sensationele archeologische vondst in Dalfsen. Er was een uniek grafveld gevonden met wel 120 graven van het Trechterbekervolk dat hier 5500 jaar geleden woonde.

Ze hadden potjes bij zich, een gave bijl en een ketting met

Grafgift Trechterbekervolk

barnstenen kralen. Ze probeerden uit te leggen wat de vondst voor hen betekende. Eén van hen zei: Dit is een vondst die je “once in a life time’ overkomt: dit ga ik in mijn leven niet meer meemaken.”
Ik zat gebiologeerd voor het scherm. Ze hadden een mini-potje meegenomen, dat ze bij een kindergrafje hadden gevonden, met liefde gemaakt en versierd door (waarschijnlijk) de  moeder.
5000 jaar later ligt dat op de tafel bij een talkshow. Waar ook de nieuwe CD van Trijntje wordt besproken.
Vervreemdend.
Ik moest maar steeds aan die moeder denken. Die moeder uit het Oervolk dat zich voor het eerst permanent vestigde in onze contreien. Dat volk bewoonde een dorpje op een zandrug tussen twee moerassige gebieden in Overijssel.
Dat potje uit dat kindergrafje paste helemaal niet bij Umberto en de nieuwe CD van Trijntje.

Maar toch ben ik blij met de aandacht die het onderwerp kreeg gisteravond. Het laat zien dat wij hier in Nederland in een eeuwenoude cultuur leven en de sporen daarvan zitten niet eens zo diep onder de oppervlakte.

Ik ben benieuwd of ik hier binnenkort iets over lees in de Linda.
Denk het niet.

De gemeente Dalfsen heeft een prachtige website die helemaal gewijd is aan deze unieke vondst: informatie, fimpjes en zelfs een kijkje in de toekomst. Hierbij de link naar Oosterdalfsen Timelink >>> 

Reageren

18 mei: Zeeroversnest aan de Zuiderzee

In het hemelvaartsweekend bezochten we het stadje Kuinre. Ik schreef er al over op 15 mei.

In de late Middeleeuwen haalden vissers voor de kust van Kuinre soms stenen naar boven. Zij beweerden dat die afkomstig waren van de zeeroversburcht van ‘de Heeren van Kuinre’ waar oude volksverhalen over vertelden. Rond 1700 waren hier al geen sporen meer van te vinden. Toen na de Tweede Wereldoorlog bij de inpoldering van de Noord Oost Polder de zeebodem weer tevoorschijn kwam, vond men inderdaad de fundamenten van de beruchte burcht.
burchtruine KuinreIk ben dol op dit soort verhalen. We lazen erover toen we op Schokland waren, dus die vrijdag togen Gerard en ik naar Kuinre om de overblijfselen van de burcht op te zoeken.

Hierbij een link naar een pagina met meer informatie  over de burchten van Kuinre. >>>. Op de foto hierboven de heuvel en enkele restanten van de burcht.

middeleeuws drinkglas

In het museum van Schokland stond in een vitrine een  middeleeuws drinkglas.
Het was gevonden voor de kust van Kuinre.
Mijn rijke fantasie doet de rest. Zou dit glas misschien in de handen van een van de ridders…..?

Een van mijn favoriete opdrachten op de lagere school was: maak het verhaaltje af en kleur de plaatjes. Daar ben ik eigenlijk nooit mee opgehouden.

Reageren

17 mei: Hemelvaartsdag, Vriendendag

Op 4 januari >>> schreef ik over onze vrienden club en het ontstaan daarvan. Ook dit jaar ontmoetten we elkaar weer. Voor de 35e keer sinds 1980. Woensdagavond togen we al naar de camping in Kraggenburg voor een vriendenweekend dit keer op camping ‘De Voorst’.

Mijn weblog heb ik heel summier bijgehouden. Dat had twee redenen.
1. Ik had mijn tablet mee en dacht dat ik daar net zo handig mee was als de computer voor wat betreft knippen, plakken en kopiëren, maar dat was niet zo. Het kostte veel tijd.
2. Er was niet veel tijd, want het was veel te gezellig. Vandaar.

Op Hemelvaartsdag brachten we een bezoek aan Schokland. Daar was ik vroeger al eens geweest met mijn vader, maar toen was er nog niet zoveel te zien. Nu is het een volwaardig museum >>> waar je alle mogelijke informatie krijgt over dit voormalige eiland in de Zuiderzee.
We zagen een film met de geschiedenis van het gebied rond Schokland vanaf de pré-historie tot nu. Mooi!
Na de laatste ijstijd was het een toendralandschap, maar de zee rukte steeds verder op. Toen werd het een schiereiland en tenslotte werd het helemaal van het vasteland afgesneden. Het eiland bestond uit twee delen. Het noordelijk gelegen Emmeloord hoorde bestuurlijk bij Amsterdam en was katholiek en het zuidelijke Ens hoorde bij Overijssel en was protestant. En ondanks de bittere armoede was er een permanente geloofsstrijd op het eiland. Je vraagt je bij de beelden van de strijd om het bestaan af waar ze de energie vandaan haalden om ook nog te bekvechten over het geloof.
In 1859 was het te gevaarlijk om de bevolking op het eiland te laten wonen, zodat het (tot groot verdriet van de Schokkers) werd ontruimd.

In het museum werd de geschiedenis met bodemvondsten aanschouwelijk gemaakt. Verder maakten we nog een wandeling naar de zuidpunt van het eiland. Kenmerkend voor onze vriendengroep: we waren het niet eens over waar de wandeling begon. Dus de ene helft liep linksom en de andere helft rechtsom. We kwamen elkaar halverwege tegen. Eigenlijk geen haar beter dan de Schokkers dus…

Op Urk bezochten we de oude haven met de vuurtoren, we maakten een wandeling door het oude dorp en we kochten een visje.
We sloten de dag af met een pizza in Marknesse. We proostten op ons jubileum en genoten van elkaars gezelschap, het gebruikelijke gezeur en de pizza. Op naar de 36e vriendendag!

Reageren

15 mei: Kuinre

Vroeger lag het plaatsje Kuinre aan de Zuiderzee. Evenals Blokzijl en Lemmer. Nu liggen die plaatsjes midden in het land en de oude zeedijk ligt als een lange rups in het landschap. Een bezoek aan zo’n plaatsje ervaar ik altijd als een grote verrassing. Het zijn namelijk oude havenstadjes met een sfeer die je eigenlijk niet verwacht. Het ontbreekt me dit weekend aan tijd om op dit blog uitgebreid verslag te doen, maar ik kom er de komende weken vast nog op terug!

Reageren

9 mei: Lourdes in Friesland?!?

Vandaag zag ik mijn oude MAVO-vriendinnen-clubje. Het is de bedoeling dat we elkaar één keer per jaar zien, maar door familieomstandigheden en ziektes lukt dat niet altijd.
Vanmiddag waren we met ons vijven te gast bij Annie in Joure.
4 jaar MAVO in Smilde en 2 jaar HAVO in Assen hebben we bij elkaar in de klas gezeten, daarna verloren we elkaar uit het oog. Enkele jaren geleden, tijdens een reünie van onze klas kwamen we elkaar weer tegen. `Wat doe jij nu?` was de meest gestelde vraag die middag.
Het antwoord van Annie verbaasde met het meest. “Ik ben getrouwd, moeder van drie kinderen en pastoraal werker in een parochie in de Noord Oost Polder”.
Huh? Annie was vroeger heel goed in de exacte vakken zoals wis- en natuurkunde en kwam uit een streng gereformeerd nest. Dan ligt rooms katholiek pastoraal werker niet echt in de lijn der verwachtingen….

Ze heette ons vanmorgen welkom op haar werkkamer naast de Sint Nicolaaskerk in Sint Nicolaasga >>>, want ze was inmiddels veranderd van parochie. Na een genoeglijke bijkletsronde met koffie en oranjekoek was het tijd voor een rondleiding door de kerk. Niet echt oud (1887), maar imponerend qua grootte, gebrandschilderde ramen en beelden.
Ze liet ons rijen priestertoga´s zien, vertelde over de beelden en afbeeldingen overal in de kerk, over de vele heiligen en buiten nam ze ons mee naar de tuin waar een nagebouwde ´Grot van Lourdes´>>> was. Met een beeldje van Bernadette en een beeldje van de verschijning van Maria.

Ik vond het fascinerend. In meerdere opzichten. De katholieke traditie wijkt nogal af van de protestantse, waar absoluut geen ruimte was voor het gesneden beeld. Dit was gebaseerd op het tweede gebod: “Gij zult u geen gesneden beeld maken’.
Annie had tijdens een vorige ontmoeting verteld dat ze helemaal klaar was met de gereformeerde kerk en dat ze met haar geloof in de katholieke kerk veel beter terechtkon. Het is heel bijzonder om te zien hoe iemand zich zo thuis kan voelen in een geloofsomgeving die zo anders is dan haar die van haar jeugd.
Een heel bijzonder geval van ‘voortschrijdend inzicht’.

Reageren

7 mei: Als je van geschiedenis houdt….

In mijn jeugd in de jaren ’70 kwamen de Birckenstock-sandalen in zwang: sandalen met een voetbed en twee grote leren riemen over de voeten. Ik vond het helemaal te gek en schafte gelijk zo’n paar aan. Mijn broer noemde het spottend ‘Jezus-sandalen’.
Maar ze lopen lekker! Vanaf de jaren ’70 heb ik heel wat paren versleten en het laatste paar was zo afgetoffeld dat ze ze denk ik zelfs bij het Leger des Heils niet meer wilden hebben. Die moest ik dus weggooien.  Al een tijdje zocht ik naar nieuwe sandalen, maar ik vond ze maar steeds niet. Te veel glitters. Iets tussen je tenen. Bloemetjes. Kraaltjes. Saai.

Altijd was er wel iets wat me niet aanstond.
Maar dinsdag vond ik in Leek sandalen die voor mij gemaakt leken: Hadrianus-sandalen. Sandalen met zwart vlechtwerk en daarbovenop een romeinse munt met keizer Hadrianus erop. sandalenHadrianus was een Romeins keizer die leefde van 76 tot 138 na Christus. Hij was keizer vanaf 117. Hij staat bekend om het bouwen van de Muur van Hadrianus, die de noordelijke grens van Britannia aangaf. In Rome herbouwde hij het Pantheon en construeerde de Tempel van Venus en Roma. Naast een keizer was Hadrianus ook een humanist en een filhellenist (= liefhebber van de Griekse cultuur) in hart en nieren. Hij was de derde van de vijf adoptiefkeizers. Meer weten: hierbij een link naar meer informatie >>>

Sandalen met een Romeinse keizer erop: iemand anders vindt misschien glitters of bloemetjes leuk, als liefhebber van geschiedenis vind ik een romeinse munt wel wat hebben.

Reageren

5 mei: Bevrijdingsdag

Enkele weken geleden had ik het met iemand over tijdsbesef.
Hoe lang is iets geleden? Hoe lang lijkt iets geleden?
De geboorte van onze jongste bijvoorbeeld was dit jaar 21 jaar geleden. Toen ik werd geboren in 1960 was de oorlog nog maar 15 jaar geleden. Dat zou dus gerekend vanaf nu 2000 zijn geweest. Heel kort eigenlijk!

Mijn ouders, 12 en 13 jaar oud in april 1945, hadden allebei heel verschillende herinneringen aan de bevrijding.
Mijn moeder vertelde vaak hoe de meisjes die hadden geheuld met Duitse militairen werden kaalgeknipt. Dat vond ze zo verschrikkelijk voor die meisjes, dat ze zo’n vernedering publiekelijk moesten ondergaan.

Mijn vader herinnerde zich vooral het grote feest in de binnenstad van Coevorden. Hij had met zijn broertjes bovenop een Canadese tank gezeten en in een optocht door de stad gereden. De Canadezen hadden chocola en sigaretten. Na maandenlang gortepap en roggebrood kreeg hij van de bevrijders wittebrood met jam. Het had hem nooit meer zo lekker gesmaakt als toen. Voor hem was het de smaak van bevrijding.

Bovenstaande verhalen zijn niet spectaculair en hebben de boeken niet gehaald. Het zijn onze familieverhalen en we zullen ze doorgeven. Op 4 & 5 mei realiseren we ons even weer hoe vrijwe zijn.

Hondsdraf

Wij hadden vandaag ook allebei een vrije dag van ons werk. Wij hebben de vlag uitgestoken en we hebben van de vrijheid genoten. Even niks. Vanavond nog een heerlijke wandeling gemaakt. Ik vond een klein paars bloemetje. Hondsdraf heet het. ‘Onkruud’ volgens de geleerden. ‘We noemen iets onkruid als het groeit op een plaats waar wij het niet willen hebben.’ las ik laatst. Het is een prachtig bloemetje. Vandaag heb ik even onkruid voor het raam.

Reageren

Pagina 18 van 22

Mogelijk gemaakt door WordPress & Thema door Anders Norén