De waarde van de dag

Dinsdag is altijd mijn vrije dag, maar er is eigenlijk altijd wel wat.
Holy Stitch, ergens koffiedrinken, tandarts, vergadering, ziekenhuis….. en ’s avonds heb ik altijd cantorij.
Vandaag stond er helemaal niets in mijn agenda (behalve de cantorij dan) en dat was gelijk de waarde van mijn dag.
Wel een wekker, maar niet gelijk uit bed.
Op m’n dooie akkertje rek- en strekoefeningen, rustig ontbijten met een kop thee, sudoku en een kiwi en daarna boodschappen en de bovenboel.
En er gebeurde verder niks bijzonders.
Kaarten gemaakt.
Gelezen in de zon.
Liedje voor de cantorij geoefend: daar had ik gewoon tijd voor, het hoefde niet ’tussendoor’…..
Wat is dan vandaag de waarde van de dag?
Dat.
Een normale dag is een gelukkige dag.

Nog één keer kom ik terug op de fantastische dag die wij met mijn broer en schoonzus beleefden in het Emsland.
Na ons bezoek aan de Marktkauf zochten we het centrum van Meppen nog even op.
Drie eeuwen voor onze jaartelling woonden hier al mensen: er zijn in de omgeving een aantal hunebedden en grafheuvels te zien van de Trechterbekercultuur.
In 1360 kreeg het stadje stadsrechten.

….2 rivieren …

Het is een twee-rivierenstad: in Meppen mondt de rivier de Haase uit in de Ems. De naam Meppen betekent ‘aan de mondingen’ wat is afgeleid van het Nederduitse woord ‘mappi’ of ‘mappe’, dat als mond kan worden vertaald. De Ems en de Haase waren belangrijke verkeers- en handelswegen door het gevaarlijke Bourtanger Moor (moeras). Langs de oever van de Ems liep de middeleeuwse handelsweg die van Münster naar Norden leidde langs de oever van de Ems; Duitse historici noemen die weg die Friesische Strasse.
Er is niet heel veel ouds meer over in de stad: alleen het stadhuis op het marktplein en het punt waar de Haase in de Ems stroomt.

Aan het einde van de dag zouden we met elkaar gaan dineren en daarover waren we het direct eens: “En dan gao’we ’s aomnds eten bij Robben”.
Robben staat voor ‘Gasthof Robben’ in Hebelermeer, het dorpje dat een grensovergang vormt met Zwartemeer.
Daar kegelden en aten we als ome Jo de familiedag organiseerde.
‘Robben’ ís zo’n adres waarvan je weet dat het altijd goed is.
De dames en heren van de bediening waren duidelijk gewend aan Nederlanders.
Ze verstonden niet alleen Nederlands, maar vroeger ook of we bij ons eten ook ‘ein Holländisches Vitaminchen’ wilden.
De dame zei op onze vragende blik met een knipoog ‘Mayoneeese!’
Tuurlijk.
Over het eten kan ik kort zijn: verrukkelijk, we hebben genoten.
Kijk maar eens op de menukaart, dan weet je vast al wat ik besteld heb: hierbij een link naar de website van Robben.

Toen ik even naar de wc moest kwam ik in de foyer van het hotel en daar hing een oude kaart waar ‘Colonie Hebelermeer 1880’ op stond. Daar kom ik natuurlijk niet zomaar voorbij: ik bestudeerde de kaart en bekeek de andere foto’s uit de geschiedenis van het etablissement.
Ik kwam er achter dat het gebouw al 175 jaar een soort herberg-functie heeft: het was vroeger een Gastwirtschaft.
Het dorp Hebelermeer ligt midden in het Bourtangermoor. Meer weten over de interessante geschiedenis van dit gebied? Hierbij een link naar het artikel Bourtangermoeras op Wikipedia.

Henk en ik besloten het etentje met een kop koffie, zoals het Vrieswijk betaamt; de kouwe kant nam ijs.
Tot mijn grote verrassing vond ik bij mijn koffie een schaaltje kandij-klonten.
“Waar doet ons dit onmiddellijk aan denken?” vroeg ik aan mijn broer.
“Oma Vrieswijk!”
Wij kregen van oma altijd zo’n ‘klont-in-de-mond’ voor we de terugreis vanuit Klazienaveen naar Hoogersmilde begonnen.
“Veur underweg. Doaoaoag!”
Dat maakte het cirkeltje op deze familiegeschiedenisdag rond.

Gistermorgen zat ik rond 09.00 uur al in de auto: dwars deur Drenthe op weg naar een ‘mini-familiedag’.
Met tante Ann (getrouwd met de broer van mijn moeder) en tante Trijn (zus van mijn vader) had ik op 3 april onze jaarlijkse trio-date, deze keer weer in Hoogeveen.
Even na tienen zaten we aan de koffie met een heerlijk stuk appeltaart.
“Wil je er ook slagroom op?”
Tuurlijk.
“Vandaag is het feest en kijken we kijken even nergens naar” merkte Trijn op.
Dat zegt iets over onze jaarlijkse bijeenkomst: een klein feestje voor drie dames.

“Wat doe je dan zo’n hele dag?’ vroeg mij laatst iemand.
Nou…. eerlijk gezegd niet zo veel.
Er moet bijgepraat worden over het afgelopen jaar en de kinderen en we hebben het natuurlijk ook altijd even over de families: ik hoor verhalen over de verkeringstijd van mijn ouders, over ome Job, tante Albertje en haar jurken en wat de beroepen van mijn ooms waren in die tijd; tantes hadden toen nog geen beroep, die waren allemaal huisvrouw.
Verder ging het over mijn oma Boelen die heeeeel dunne pannenkoeken kon bakken, over opgroeien in armoede na de oorlog, over mijn handige man die kan koken en dat hun mannen dat vroeger nooit deden (dat was nou eenmaal zo), dat er zoveel veranderd is in onze maatschappij en over hoe stom het was dat wij vrouwen pas in 1922 kiesrecht kregen.
Even zo gemakkelijk wordt er geswitched naar urenlang series kijken op Netflix en Videoland; over Bennie*  bijvoorbeeld.
Had ik even gemist.
“Wie is Bennie?”
“Van die acteur met die broer met het syndroom van Down. Je weet wel….”
O ja, Barry Atsma!
En dan komt het gesprek nog weer op al die leuke programma’s die achter een betaalmuur zitten (zoals die documentaire over Beatrix bijvoorbeeld) en dat je dat allemaal mist als je geen abonnement hebt.
Om 12.15 uur zegt Ann: “Dames, ik heb een lunch gereserveerd om 12.30 uur, dus we moeten zo weg.”

….trio-date…..

Niet te geloven: die twee uren zijn omgevlogen!

Eenmaal in de lunchroom gaat het gesprek gewoon verder: net zo ongestructureerd als hierboven beschreven en net zo gezellig.
De zonen en schone dochters komen in de gesprekken voorbij en we laten ons verwennen een twaalf-uurtje: klein kommetje soep, broodje carpaccio, broodje oude kaas én 2 bitterballen.
Na nog een kop thee bij tante Ann moeten we rond vier uur al weer afscheid nemen.
Als ik Trijn heb afgezet in Klazienaveen rijd ik weer naar Roden.
Geen gesprekken meer maar de week van de Arbeidsvitaminen op Radio 5.
Stralende zon, ontluikende bomen, tere bloesem en struiken met een groene waas: genieten van de lente in Drenthe op de ‘Hunebedhighway’: een waardevolle dag.
Volgend jaar weer!

Hierbij een link naar de vorige blog over deze dag, van daaruit kun je steeds teruglinken naar vorige edities.

* Ook geen beeld bij Bennie?
Hierbij een link naar de trailer.

Over politiek lees je niet vaak op deze website; hooguit schemert er af en toe vaag iets door.
Het blog van vandaag is de uitzondering op de regel.
In een wetenschappelijk tijdschrift  las ik een interessante column.

Die begint zo:
Volgens het Nederlands woordenboek staat tromgeroffel voor ‘het lawaai dat ontstaat door hard en snel op een
trommel te slaan, meestal met de bedoeling om aandacht te trekken’ en ‘met (te) veel lawaai, bombarie en aandachttrekkerij iets bekend maken.’
Binnen de huidige geopolitieke situatie is het beangstigend hoe snel nepnieuws het wint van feiten gebaseerd op wetenschappelijke kennis.
Zo werden bijvoorbeeld klimaatrapporten jarenlang genegeerd en is de temperatuurstijging inmiddels een feit. Met de tweede termijn van Trump is er ontzettend veel veranderd in slechts 3 maanden tijd, waarvan de gevolgen merkbaar zullen zijn in zowel de zorg als de wetenschap.
Met veel bombarie worden er dagelijks bijzondere besluiten genomen, ‘Trump’geroffel zou zomaar het nieuwe woord van 2025 kunnen worden.

Hierna wordt de huidige situatie geschetst en wordt o.a. de Amerikaanse variant van het RIVM benoemd, die alle verwijzingen naar de LHBTIQA+* gemeenschap van hun website heeft gehaald, de subsidie voor suïcidepreventie voor die groep jongeren die is teruggetrokken en de lijst die rondgaat met termen die wetenschappers niet meer mogen gebruiken, zoals transgender, homoseksualiteit, zwangere mensen en zélfs het woord vrouwen (female).
De auteur vraagt zich af: “Wat gaat hier fout?

Twee stellingen worden geponeerd:
1. de wetenschap is er voor iedereen en sluit geen groepen mensen uit.
2. de politiek mag geen invloed hebben op (het uitvoeren van) wetenschappelijke activiteiten.

Academische vrijheid is een groot goed.
Wereldwijd zijn er nu ‘Stand up for science’ protesten, die gaan over het gedegen wetenschappelijk onderzoek blijven doen en publiceren zonder politieke invloed.
Met dit blog onderteken ik virtueel dit protest en vraag er aandacht voor.
Doe je mond open als het er over gaat en laat je niet dooftoeteren door het Trump-geroffel.

SUPERSTOM: dit blog publiceerde ik op 3 april met de naam van de auteur van het artikel en een link naar de column.
Op 7 april werd ik gesommeerd om het blog onmiddellijk van mijn website te halen.
Het was gevaarlijk voor de auteur, die naar Amerika ging voor een congres; de angst bestond dat hem/haar de toegang tot dat land werd ontzegd door de column.
Onder protest heb ik dat gedaan, omdat dat nu juist is waar het in deze column over gaat!
Dochter Frea attendeerde mij er op dat ik het blog kon anonimiseren en dat ik het dan weer gewoon kon publiceren omdat het zonder de naam van de schrijver ‘ook maar een mening is’.
Bij deze.

*LHBTIQA+ is de afkorting van de woorden lesbisch,
homoseksueel, bi+, transgender, intersekse, queer en aseksueel.

In het blog over Herman en zijn ouders schreef ik al dat de moeder van Johan, één van onze vrienden, was overleden.
De afscheidsplechtigheid begon gistermiddag met een lunch in ‘De Schakel’, het zalencentrum dat bij de PKN-kerk van Hoogersmilde hoort. De genodigden druppelden binnen en wij ontwaarden nogal wat bekende gezichten; geen wonder want Hoogersmilde is het dorp waar Gerard en ik bijna dertig jaar woonden tot wij naar Roden verhuisden.
Sommige oude bekenden hadden we al heel lang niet gezien.
Wij zagen bij hen dezelfde spreekwoordelijk gedachten-tekstwolkjes die ook boven ons hoofd hingen: “Wat zijn die oud geworden…”
Tja. Iemand die vroeger één klas hoger zat is nu ook 65.

Voor de afscheidsdienst verhuisde het hele gezelschap naar de kerk.
En waar ik in de Catharinakerk bij ons op de Brink affiniteit heb met het gebouw vanwege de ouderdom en de geschiedenis ervan, met de kerk van Hoogersmilde heb ik een emotionele band.
Martha, de zus van Johan, had weer andere associaties: “Het kerkje is ook behoorlijk kleiner geworden…”  Daarmee beschreef ze het gevoel dat je ook hebt als je in je oude lagere school in de smalle gang staat die je als kind zo’n imponerend grote gang vond.
Niet de kerk is gekrompen, maar Martha is gegroeid.
Letterlijk en figuurlijk.
Wij allemaal.

Het was een mooie dienst waarin waardig afscheid werd genomen van Trijntje Boer-Dijksterhuis, generatiegenoot van mijn ouders.
De overdenking ging over de laatste regels van psalm 121 ‘De Heer zal uw uitgang en uw ingang bewaren, van nu aan tot in eeuwigheid’.
In die psalm wordt de aanwezigheid van God in je leven vergeleken met ‘een schaduw aan uw rechterhand’.
“Die is er altijd” zei de voorganger daarover “als kind probeerde ik wel eens om over die schaduw heen te springen, maar dat lukte nooit”.
Een vaste zekerheid was die schaduw voor Johans moeder en dat zagen we ook terug in de liedkeuze.
De liederen die we zongen waren vertrouwd: een aantal daarvan zongen we destijds ook al met het jeugdkoor Hosanna, waar ook een aantal leden van aanwezig was.
Voor je weet is het dan ook al weer gezellig.

Johan en Martha deden zelf het in memoriam-gedeelte, dat vergezeld ging van een mooi foto-overzicht.
Bij het overlijden van de laatste ouder sluit je als broer en zus samen iets af, op deze manier deel je dat met de aanwezigen bij de plechtigheid.
Met het foto-overzicht werd het leven van moeder Trijn even teruggehaald: haar ouderlijk gezin, familiefoto’s, trouwen, kinderen…..  88 jaar in vogelvlucht.
Haar gelukkigste tijd was de periode dat ze droogbloemen verbouwden.
Daarvan stond een foto op de orde van dienst en ook bij de kist stonden droogbloemboeketten.

De kerkdienst werd afgesloten op het kerkhof in Hoogersmilde, waar al zoveel voetstappen van ons liggen.
We liepen na de plechtigheid nog even langs de graven van onze ouders, Gerard’s broers en langs al die grafstenen waarbij wij bij de naam een gezicht hebben met het gevoel dat ik ook beschreef  in het blog over het afscheid van Johan’s vader: wij schuiven op in de generaties.

Met veel plezier keken Gerard en ik de afgelopen drie vrijdagavonden naar de serie televisieprogramma’s die Ivo Niehe maakte over Herman van Veen.
Wát een artiest.
Natuurlijk: ik ken zijn muziek.
Er staan heel wat nummers van hem in mijn Spotify-afspeellijsten.
De serie van Niehe geeft je een kijkje achter de schermen.
Je maakt kennis met Herman van Veen tijdens interviews thuis en op diverse andere locaties.
Je ziet mensen met wie hij veel samenwerkt, met ziijn vrouw Gaëtane en zijn dochters.
Je hoort hem vertellen over zijn grote voorbeelden, inspiratiebronnen en over de cruciale momenten en ontmoetingen die bepalend zijn geweest voor zijn indrukwekkende carrière.

Zijn ouders komen in het programma regelmatig voorbij.
Ivo zegt hierover: in de meeste interview vertelt Herman over een belangrijk thema zijn leven, namelijk de rol die zijn ouders in zijn leven hebben gespeeld.
Vader Jan uit Meppel en moeder Alberdina uit de Utrechtse Wijk C.
“Als ik op televisie was geweest met iets, dan wist ik: er zijn er maar twee mensen die mij echt vertellen hoe het was.
“Herman je zag er echt niet uit, je moet nou toch echt naar de kapper gaan.”
Nou, dan wist ik: ik moet echt  naar de kapper gaan.
Als mijn vader zei: “Dat heb je fantastisch gezegd, jongen, ik ben trots op je” dan was het goed. Dan kon het me geen bal schelen wat iemand anders er dan van vond.
Zij waren voor mij een soort ’toets’ en die heb ik niet meer. Voor mij waren het de mooiste mensen van de wereld.”
Zijn ouders zijn allebei 82 geworden; ze waren 60 jaar samen.
“Van je ouders weet je dat ze onvoorwaardelijk van je houden wat je ook doet; als dat wegvalt, dan is het leeg.”
Hij vertelde dat hij tot het overlijden van zijn vader alle wedstrijden van het Nederlands elftal samen met zijn vader had gezien.
“Die eerste wedstrijd zonder hem naast me was een zware avond….”
“We kunnen onze ouders niet genoeg ‘vieren’. Wees blij dat je ze nog hebt. Vertroetel ze, hou ze vast, want ik weet nu uit ervaring hoe leeg het is zonder je ouders.”
Natuurlijk: niet iedereen heeft zoveel geluk heeft gekend met zijn/haar ouders, maar de strekking van het verhaal van Herman van Veen is wel duidelijk.

Vrijdagmorgen kregen we bericht van onze vrienden Johan en Nelly: de moeder van Johan, Trijntje Frouwke Boer-Dijksterhuis is op 88-jarige leeftijd overleden.
Deze week gaan we naar Hoogersmilde voor haar begrafenis.
Na het berichtje appte ik naar Johan: als je laatste ouder overlijdt dan verdwijnt daarmee het dak waar je altijd nog onder kon schuilen.
Daarover schreef ik in 2018 een blog onder de titel ‘Zonder dak‘.

Herman gemist? Je kunt de hele serie nog terugkijken, hierbij een link naar het programma op de website van de NPO.