Categorie: Geschiedenis Pagina 21 van 22

18 december: Stel die es veur

Door Ada

Op 18 december 2014

We hadden begin dit jaar een bijeenkomst met een stel oude vrienden en er werd ons gevraagd of we iets wilden vertellen over onze passie.
Iedereen dacht dat mijn verhaaltje over muziek zou gaan, maar ik heb die avond verteld over mijn liefde voor geschiedenis.

Geschiedenis is iets wat je interesse moet hebben, maar het is ook belangrijk dat er iemand in je leven is die je er warm voor maakt. In mijn leven is dat mijn vader geweest. Hij wist veel en kon mooi vertellen. Toen het vestingstadje Bourtange werd gerestaureerd nam hij mijn broer en mij mee naar de werkzaamheden. Hij zette mijn broertje op een kanon op de vestingwal en vertelde: “Stel joe es veur: dan kwaam’ daor de Spanjaard’n an en dan stunn’n ze ze hier op te wachten….” etc. etc.
Op vakantie in Duitsland zochten we een oud kasteel op. Dornröschenschloss Sababurg. “Stel joe es veur dat de edelvrouwe veur dat raam zat te borduur’n.”
Stonden we bij een hunebed, dan vertelde hij dat het vroeger bedekt was met zand en dat het dan een soort hol was waar de urnen in stonden. “Stel joe es veur: dan leup daor zo’n begrafenis stoet. Dan weur de overledene eerst verbrand, ze deuden de as in zo’n pottie en dan muchten allent de oldsten van het volk naor binnen um de urn bij te zetten.” Bere-interessant vonden wij dat als kinderen. Mijn vader vertelde en wij zagen de beelden voor ons.
Hij nam ons mee naar de mummies in Wiewerd, naar het Planetarium in Franeker, naar de Menkemaborg in Uithuizen, naar verschillende musea en altijd waren daar de verhalen over vroeger.

Van hem kreeg ik ooit een stuk steen, waarin iets gekerfd was. Had hij gevonden in de zeef waarmee ze de stenen uit het zand zeefden op de steenfabriek. “Leg dit es in dien hand. Stel die es veur: duuzenden jaor’n leden hef ok iene dit in de haand’n had. Hef probeerd um d’r wat in te kervn.” Het steentje ligt nu op een kastje in mijn slaapkamer.
Bij een foto van mijn vader.
‘Stel die es veur….’
Ik hoor het hem nog zeggen.

Reageren

8 december: een soulmate van 30 jaar ouder

Door Ada

Op 8 december 2014

In Geschiedenis

Vanmiddag had ik een afspraak met de bedrijfsarts. Ze adviseerde me om de komende week weer te ‘socializen’ op het werk: collega’s opzoeken en bijpraten.
Volgende week kan ik dan therapeutische basis weer voor een paar uren beginnen en na de kerstvakantie begin ik weer voor drie dagen. Ik heb er zin aan. Na zoveel weken rust begon het vorige week te kriebelen. Alle hobbels genomen (zelfs weer gezwommen vandaag!): het mag ook wel weer.

Vanmorgen heb ik koffiegedronken bij de mevrouw waarmee ik in het ziekenhuis op zaal lag. (zie 29 oktober). Het was mij weer een aangenaam genoegen. De tijd vloog om: zoveel om over te praten. Het gekke is, dat we het bijna helemaal niet over ons hart en het ziekenhuis hebben gehad, we hebben zoveel gezamenlijke interesse, dat de koffie er koud bij werd. Ze weet heel veel van de geschiedenis van het Groningerland en ze heeft de geschiedenis van haar eigen familie helemaal uitgezocht. Toen ze met pensioen ging (27 jaar geleden) heeft ze zich voorgenomen zich helemaal te storten op de amateur-archeologie. Ze kocht een metaaldetector en ze heeft werkelijk van alles uit de grond gehaald: gespen, munten, spijkers, kogels you name it, zij heeft het. In haar herken ik de liefde voor de oude spullen en verhalen. Toen ze in Pompeïi >>>was heeft ze stiekem een stuk van een stenen ornament meegenomen. Dat mag natuurlijk helemaal niet. Ze had tegen haar zus gezegd: “Stel jij even een lastige vraag aan die gids, dan kijk ik nog even rond……” Ze vertelde: “Op het moment dat ik met zo’n antiek stuk steen in mijn handen sta vind ik dat toch zo bijzonder!” Precies. Dat heb ik ook. Ik was ontroerd toen ik op het Forum Romanum in Rome stond. Daar stond Cicero zijn redevoeringen te houden. Ademloos kan ik bij zo’n ruïne staan en het gevoel tot me door laten dringen. Er zijn maar weinig mensen die dat snappen. Deze mevrouw is mijn geschiedenis soul-mate. Dan maakt 30 jaar leeftijdsverschil helemaal niks uit. Ik hoop dat ik nog zo in het leven kan staan als ik 87 ben……..

Reageren

27 november: Sinterklaas-kriebels

Door Ada

Op 27 november 2014

In Alledag, Geschiedenis

Op 15 november schreef ik al over het fenomeen Sinterklaas. In de weken voor 5 december hangt er in ons gezin altijd een wat geheimzinnige sfeer. Deze sfeer zet zich nu de meiden niet meer thuis wonen voort via de groeps-app. Wij vieren het Sinterklaasfeest dit jaar op 6 december en Frea komt er zelfs speciaal voor over uit Engeland. We hebben vorige week lootjes getrokken via ‘Lootjestrekken.nl’ en daarna loopt de spanning heel langzaam op. De kadootjes zijn leuk met Sinterklaas, maar wij vinden de bijbehorende gedichten minstens zo leuk. De steken onder water, de plaagstootjes, de ‘wat-lees-je-tussen-de-regels-door’-gedichten: heel fijntjes worden de missers, bloopers en soms ook de slechte eigenschappen overbelicht. De schoonzoon die het langst in de familie is noemde het eens ‘het haat-festijn’. Hij had het niet helemaal goed begrepen. Inmiddels is hij er aan gewend. Wie weet wat mij dit jaar te wachten staat…

Toen mijn vader overleed in 2008 realiseerde ik mij dat ik 47 jaar het Sinterklaasfeest met mijn ouders had gevierd. Een schat aan goede herinneringen bewaren we aan deze avonden. Toen de kinderen klein waren deden wij als volwassenen al aan ‘fopkadootjes’. Aan de fopkadootjes voor mijn ouders werkten we gewoon waar de kinderen bij waren en vertelden hen waarom opa of oma dit kado kreeg. Als de zak dan ’s avonds voor de deur stond, hadden we de foppakjes voor opa en oma op de kapstok liggen en samen met de kinderen deden we die dan stiekum bij de zak in.”Jaaaah…!” juichte Carlijn op een keer. “Dan denkt opa dat het van Sinterklaas komt!” Kostelijk gewoon. Mijn vader en moeder genoten altijd ontzettend van het feest. Hieronder een foto van hen met Harriët tussen zich in genomen op Sinterklaasavond 2006.

Wat bij ons altijd voorop staat is de gezelligheid en het als familie een avond samenzijn. Daarom is het ook zo’n leuk feest. Of die Piet nou zwart is of groen……

Er staan al weer 8 rollen Sinterklaas-inpakpapier voor algemeen gebruik in de gang: ik verheug me er al weer op!

Reageren

15 november: Intocht Sinterklaas

Door Ada

Op 15 november 2014

In Geschiedenis

Er waren “Intochten van Sinterklaas” die voor mij spannender verliepen dan die van vandaag.
Toen de kinderen klein waren stond we altijd trouw te zwaaien langs de kant. Met tekeningen onder de arm.
En dan maar hopen dat Piet hen ook wat lekkers gaf….. maar er waren altijd wel heel veel kinderen en heel soms kwamen ze er wat bekaaid af. Dan had ik altijd wat reserve-strooigoed bij me. Dat deed ik dan ik hun capuchon en riep: “Kijk nou toch eens waar Piet iets heeft ingegooid!”
Vandaag ben ik ook even het dorp in gelopen; ik geniet altijd erg van de sfeer die om het feest heen hangt.

Wij zagen vroeger als kind de goede Sint amper ‘life’: alleen op het Sinterklaasfeest van Roelfsema’s steenfabriek (waar mijn vader werkte) en op 5 december op de kleuter- en lagere school.
Och, wat vond ik het altijd spannend! Het zenuwachtige wachten als hij er bijna aan kwam. De pepernoten die ineens door de lucht vlogen. En wat de Goedheiligman nu weer over ons in zijn grote boek had geschreven…. op deze foto ben ik vijf jaar. Hij is genomen op de kleuterschool en je ziet de rode vlekken in mijn nek.

Ondanks de spanning die bij het feest hoort heb ik er altijd erg van genoten. In het jaar dat bovenstaande foto is genomen was er nog iets heel spannends. Van de hand van Sinterklaas herinner ik me namelijk niks, maar ik mocht dat jaar Sinterklaas welkom heten. We hadden een kartonnen boot gemaakt. Ik was (toen al) het grootste kind en ik mocht Sinterklaas uitbeelden.

Het jongetje van Gerding was Piet (toen nog met roe. En hééél modern: niet zwart!) en het kindje met het laken om was het paard. Je moet het ruim zien.

Toen Sinterklaas er aan kwam bleef hij staan er zei: “Ik denk dat ik wel weer kan gaan, want er is al een Sinterklaas…!” Man, wat hebben we geschreeuwd. Om nooit te vergeten. En hoewel ik in mijn jeugd vaak last heb gehad van mijn lengte: toen was ik apetrots!

Reageren

11 november: Sint Martinus bisschop, mit dien rooie muts op…

Door Ada

Op 11 november 2014

In Geschiedenis

“Eéélf november is de dag…!” Sinds we in Roden wonen vieren we het feest van Sint Martinus. De heilige die de helft van zijn jas aan een bedelaar gaf. Toen de kinderen klein waren gingen ze met lampionnen langs de deuren, zongen een liedje en kregen dan vervolgens iets lekkers in hun tas. Toen ze ouder werden waren ze zo fanatiek, dat ze bij iedere deur een ander liedje zongen. Opgetogen kwamen ze dan na het lampionnenlopen met de volle tas binnen en werd de buit uitgezocht en bekeken.

Legendarisch zijn de woorden van de tweejarige Carlijn, die onder op de bodem van de tas nog wat kleingeld zag liggen. “Zit er nog wat in die tas?” “Gelten!” Zo zijn we het blijven noemen. Wij nemen gelten mee op zondag voor in de collectezak.

Vanavond heb ik wat lantarens aangestoken buiten en de hele trap vol kaarsjes gezet.
De buurkinderen komen vol overgave zingen. Bij sommige kinderen moet papa wel even meedoen, anders komt er niet veel uit……..

In de zomervakantie van 2013 waren we in Tours. Dat is stad waar Sint Maarten bisschop was. Hij is ook beschermheilige van die stad. In het dorpje Saint Martin le Beau (ook genoemd naar de Heilige Martinus) stond een plaquette met alle plaatsen in Europa waar een Sint Maarten-kerk is. En vanzölfs stait d’Olle Grieze’ in Grunn’n daor ook op!
Zelfs het ziekenhuis waar ik in lag (Martiniziekenhuis) is naar hem vernoemd.

Reageren

9 november: Kleuren en schoolstempels.

Door Ada

Op 9 november 2014

In Geschiedenis

Gisteren kreeg ik van nicht Lianne een kleurboek voor volwassenen. Van Carlijn had ik al gehoord dat die er waren. Ook had ik er al over gelezen in het blad ‘Home-made’ een uitgave van Libelle met creatieve ideeën. Kleuren voor volwassen: helemaal ‘hip&happening’ dus!

Kleurplaten kleuren: ik vond het altijd geweldig. Vroeger bij ons thuis kleurde ik hele kleurboeken vol en aan een kleurplaat-wedstrijd van een winkelketen deed ik altijd mee.

Bij ons op de lagere school (de Christelijke Nationale School in Hoogersmilde) werd er ook heel veel gekleurd. “Maak het verhaaltje af en kleur de plaatjes” vond ik de allerleukste opdracht. De meesters en de juffen maakten toen heel veel gebruik van schoolstempels. Bij aardrijkskunde en geschiedenis kreeg je een stempel in je schrift. Kaarten moesten we vervolgens zelf inkleuren en de namen van de plaatsen erbij zetten. Eén stempel staat mij nog helder voor de geest. Het was een stempel van een middeleeuws kasteel.
Het kwam in ons geschiedenisschrift bij het hoofdstuk: Middeleeuwen, ridders en gilden.

In de klas zaten we toen in groepjes van vier om aan elkaar geschoven tafeltjes. Ik zat in een groepje met Annemieke Flokstra, Rudi Schreuder en Jan Lahuis.
Annemieke en ik kleurden het kasteel zoals wij het kenden uit de sprookjesboeken: rose, lichtblauw en geel. Rudi en Jan vonden dat bespottelijk. “Ah jong, zun kasteel is toch niet rose en geel! Dat is gewoon gries met bruun. Gewoon stienen.”
Grijs met bruin. Oersaai vonden Annemieke en ik het.

De liefde voor het kleuren was altijd latent aanwezig, maar eenmaal volwassen is dat toch een beetje raar. Maar toen de kinderen kwamen mocht ik weer meedoen. Toen ze klein waren zat ik ook met hen aan de tafel te kleuren: quality-time is een dan een goed excuus….

Maar nu is een excuus-kind dus niet meer nodig: één uur kleuren, helemaal ZEN.

Reageren

29 oktober: Waar is de draad?

Door Ada

Op 29 oktober 2014

In Alledag, Geschiedenis

Vandaag mag ik naar huis. “U mag de draad weer oppakken!” De zaalarts gaf mij een krachtige hand en wenste mij succes. Voor iemand die zoveel handwerkt als ik is dat een verheugende mededeling. Met gewone draden red ik mij over het algemeen prima. Maar tegen deze figuurlijke draad zie ik toch wel op.

Het advies is om toch (ondanks mijn ervaringsdeskundigheid) deel te nemen aan het revalidatietraject. Maandag 10 november is de eerste afspraak. Tot die tijd mag ik alleen maar leuke dingen doen. Het is dus niet alleen ‘kommer en kwel’.

Toen ik zaterdag werd opgenomen had ik net niks bijzonders onder handen op handwerkgebied. Geen borduurwerk (ik wachtte immers op de maten van de tablet voor een mooi hoesje) en ook geen brei- of haakwerk. Het patroon van de sierbabysokjes had ik nog in mijn hoofd, dus dat ben ik maar gaan doen. Ik ben al met het derde paar bezig… hoogste tijd voor iets anders!

Bij een ziekenhuis opname ontmoet ik altijd bijzondere mensen. In 2009 was dat Willem Roelfsema uit Zuidlaren. Prachtige verhalen, positieve man. We hadden met elkaar afgesproken op de eerstvolgende Rodermarkt en hebben toen om 8 uur tussen de paarden en de handelaren samen een kop koffie gedronken. Met zijn onverwoestbare positieve levenshouding leerde hij mij te focussen op wat wel goed gaat.

Bij deze opname maakte ik kennis met een 86-jarige vrouw uit Roden. Binnenkort gaan we samen een kop koffie drinken. Een jonge geest in een oud lichaam. Bijzondere gesprekken hebben we al gevoerd. Ze is ook heel geïnteresseerd in geschiedenis. Gisteren vertelde ze dat ze ooit met een metaaldetector een kanonskogel uit de 17e eeuw had gevonden. “Ik weet niet hoe een kick voelt als je drugs gebruikt, maar dat komt waarschijnlijk heel dicht bij wat ik toen voelde!” Het kan bijna geen toeval zijn dat ik naast haar op deze zaal ben terechtgekomen.

Reageren

30 september: Verborgen verleden? Nee hoor.

Door Ada

Op 30 september 2014

In Geschiedenis

Afgelopen zaterdag was het programma “Verborgen verleden” op de televisie. Deze keer werden de voorouders van Jack van Gelder gezocht. Het verbaast mij dan altijd hoe weinig mensen weten van hun eigen afkomst. “Ik weet niet eens of mijn grootvader ook broers had” zei laatst iemand toen we het over familiegeschiedenis hadden.

Het is tegenwoordig met het wereldwijde internet erg eenvoudig om eens uit te zoeken waar je roots liggen. Tik op Google maar eens de naam van je vader in met zijn geboorteplaats en zijn geboortedatum. De eerste ‘hit’ die ik kreeg was deze >>> Van daaruit ging ik verder. Door op internet te zoeken met verschillende zoekopdrachten heb ik mijn familie en de familie van Gerard kunnen uitzoeken tot 7 geslachten voor ons.
De familie Vrieswijk stamt af van Andries Sjoukes Vrieswijk, geboren in 1772 in Murmurwoude. Friesland dus. Een familie van tabakshandelaren en schippers.
De stamvader van de familie Boelen (mijn moeders meisjesnaam) is Jan Alberts Boelen, geboren in 1752 in Roswinkel. Grunnigers. Deze familie bestond voornamelijk uit keuterboeren en boerenarbeiders.

Bij mijn familieonderzoek ontdekte ik wat interessante dingen:
Mijn naam is Aaltje Vrieswijk. Ik ben vernoemd naar de moeder van mijn vader, zij heette Aaltje Pasveer. Mijn overgrootmoeder heette Aaltje Niemeijer. Mijn betovergrootmoeder heette Aaltje de Vos. En haar moeder heette Aaltje Johanna de Vries. 5 Aaltjes! Ik draag de naam met trots.

Mijn familie is dus een familie met wortels in Friesland, Groningen, Drenthe en het noorden van Duitsland.
Toen ik Gerard’s familie onderzocht kwam ik tot de verbijsterende conclusie dat hij 100% drents is! Geen enkele voorouder komt uit een andere provincie dan Drenthe. Een volbloed dus!

Reageren

28 september: Koken met vrienden.

Door Ada

Op 28 september 2014

In Alledag, Geschiedenis

Gisteren vierden we onze 25-jarige vriendschap met Hans en Bea. 25 jaar geleden (1989) woonden wij nog in Smilde en was onze Harriët op 3 juni geboren. Van Gerard’s toenmalige werkgever, Werkvoorzieningsschap Noordenveld, kwam een collega uit Peize op kraambezoek. Ik had nog niet zo veel contact gehad met die collega’s, want Gerard werkte daar toen een jaar.

Voor het bezoek was ik best zenuwachtig. Maar dat was achteraf helemaal niet nodig: Hans en Bea kwamen. En het klikte met Bea vanaf het eerste moment. Zodoende weten wij ook dat onze vriendschap deze maand 25 jaar geleden begon. Later dat jaar verhuisden wij naar Roden. Toen Gerard later ander werk kreeg in de stad, verwaterden alle andere contacten met de collega’s van Noordenveld, alleen de vriendschap met Hans en Bea bleef bestaan.

Wat doe je met een 25-jarig vriendenjubileum? Wij wisten het niet. Dus hebben we zelf iets bedacht: samen koken (waarvoor we eerst samen de boodschappen gingen doen) en vervolgens alles samen opeten. Onder het genot van een glas wijn.

Wat hebben wij gekookt/gegeten? Als voorgerecht hadden we pompoensoep. Het hoofdgerecht bestond uit drie delen: pasta met bospaddenstoelen en rauwe ham, lasagne met gehakt en salami en sla met tomaat, komkommer, ui en pijnboompitten. De mannen hadden het toetje bedacht: ijs met vruchten.

Het was allemaal heerlijk en het was bijzonder gezellig. De tijd vloog voorbij. Dit is beslist voor herhaling vatbaar. We hebben met z’n vieren afgesproken dat we niet nog eens 25 jaar wachten tot we weer zoiets toen.

Reageren

20 september 2014: Rodermarktparade

Door Ada

Op 20 september 2014

In Geschiedenis

Toen onze kinderen op basisschool ‘De Haven’ zaten werd deze periode gekenmerkt door gezelligheid, hectische drukte en slaapgebrek.
In Roden is namelijk op de vierde dinsdag van september Rodermarkt >>> en de zaterdag daarvoor is de Rodermarkt parade >>>.
De basisscholen in Roden maken traditioneel een ‘versierde wagen’ voor die parade en ik kan u verzekeren dat de term ‘versierde wagen’ de lading niet helemaal dekt.
Het zijn nog net geen corsowagens, maar het komt er dicht bij.
Maanden van te voren beginnen de ouders al aan de wagen te bouwen en de kleding voor de kinderen te maken. De eerste keer dat wij aan dit spektakel mee gingen doen was in 1991, het jaar dat Frea in groep 1 zat. Zij zat als muisje bij een kolossale schoen, die als muizenhuis diende. In groep 2 was ze deftige dame op een Kermis. Gerard was dat jaar bouwleider en zat op de trekker

Harriët heeft een jaar als bijtje op de wagen gezeten en als ‘breiende tante’ in de eikenboom en Carlijn was “Mondriaantje” en deftige dame op een boot/trein. Als je kind op de wagen zit wordt je als ouder geacht je steentje bij te dragen, maar de ene ouder kan (of wil) wat meer steentjes dragen dan de ander.
Op de Haven was er in die jaren een vrij constante bouwgroep

en het leuke is dat wij elkaar (14 ouderparen) nog steeds af en toe ontmoeten onder de naam ‘Havenstappers’.
Dit jaar zit ons ex-buurmeisje Leonie op de wagen van De Marke. Moeder Bertha kwam vandeweek al vragen of ze hortentiabloemen mocht plukken van ‘haar eigen bos’ achter onze garage als decoratie voor de wagen. Maar natuurlijk! En zo zullen we vanmiddag weer langs de kant staan en genieten van alles wat de Rodermarktparade zo aantrekkelijk maakt. Vanavond (van oudsher de ‘jurykankeravond’…) gaan we het dorp in. Ik denk met een paar Havenstappers. Voor de broodnodige ouwe koeien, die na zo’n dag weer veelvuldig ter sprake komen.

Reageren